Friday, June 8, 2018

Ο ισπανικός δρόμος της σοσιαλδημοκρατίας


Share/Bookmark
Το νέο Υπουργικό Συμβούλιο του Πέδρο Σάντσεθ
Ο Πέδρο Σάντσεθ εξελέγη Πρωθυπουργός της Ισπανίας χάρη σε μια σημαντική διαφορά του Ισπανικού Συντάγματος από το Ελληνικό. Όπως και στη Γερμανία, ο Πρόεδρος της Κυβέρνησης εκλέγεται από το Κοινοβούλιο σε διαδοχικές ψηφοφορίες, όπου πρέπει να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων ή τελικά περισσότερες θετικές από αρνητικές. Το κοινοβούλιο, στο πλαίσιο της πρότασης μομφής, μπορεί να αντικαταστήσει τον Πρόεδρο μόνον εκλέγοντας έναν άλλο. Δεν μπορεί να ρίξει την κυβέρνηση και να προκαλέσει πρόωρες εκλογές, οι οποίες παραμένουν αποκλειστική αρμοδιότητα του Προέδρου. Μόνη δυνατότητα να το κάνει είναι ο νέος Πρόεδρος της Κυβέρνησης να προκηρύξει εκλογές. Μπορεί επίσης να μην εγκρίνει τους προϋπολογισμούς, δημιουργώντας μια πολύ ισχυρή πολιτική πίεση να συνεχίζει με παρατάσεις των προηγούμενων για λίγο μέχρι να πάει σε εκλογές. Η επιλογή των Υπουργών είναι επίσης αποκλειστική αρμοδιότητα του Προέδρου και η κυβέρνηση δεν χρειάζεται άλλη ψήφο εμπιστοσύνης πέρα από τη θετική ψήφο στον Πρόεδρο της.

Ο νέος Πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, σε αυτό το πλαίσιο, εκλέχθηκε από μια ευκαιριακή πλειοψηφία ετερόκλητων ψήφων, που αναζητούσαν την αντικατάσταση του Ραχόι αλλά και την αποφυγή πρόωρων εκλογών, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν χειρότερα αποτελέσματα, τόσο για τα δεξιό κόμμα του Ραχόι, όσο και για τα μικρά εθνικιστικά κόμματα, ακόμη και για τους αριστερόστροφους λαϊκιστές Ποδέμος, που ταλανίζονται από εσωτερικές συγκρούσεις και σκάνδαλα, με την άνοδο στην πρώτη θέση του Κεντρώου Φιλελεύθερου κόμματος των Θιουνταντάνος του Αλμπερ Ριβέρα, που αποτελεί κόκκινο πανί για τους εθνικιστές, ενώ αφαιρεί ψήφους και από τους Ποδέμος. Ενώ δίνουν σχετική σταθερότητα για το σοσιαλιστικό κόμμα με πάνω από το 20% των ψήφων.

Έτσι ο Σάντσεθ εκμεταλλεύθηκε την ευκαιρία της καταδίκης για διαφθορά του Συντηρητικού Κόμματος και στελεχών του, σε μια ακόμη από τις πάρα πολλές και προκλητικότατες υποθέσεις στις οποίες διώκονται στελέχη του κόμματος αυτού που βρέθηκαν με την κουτάλα στο μέλι, όπως και την εμφανή έλλειψη ηγετικής πρωτοβουλίας από τον Ραχόι, που υπήρξε ένας μετριοπαθής πολιτικός και καλός διαχειριστής της οικονομίας με παντελή όμως έλλειψη πολιτικής πρωτοβουλίας και οράματος για τη χώρα του. Κουρασμένος ο ίδιος και απαθής, ηγέτης ενός διεφθαρμένου και γερασμένου κόμματος και μιας ανεπαρκούς και γερασμένης κυβέρνησης, η πτώση του ήταν θέμα χρόνου.

Στόχος του νέου Πρωθυπουργού, που έχει μικρά περιθώρια νομοθετικών παρεμβάσεων, λόγων έλλειψης πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο, είναι το κόμμα του να ξανακερδίσει την πολιτική πρωτοκαθεδρία στην κεντροαριστερά, επαναπατρίζοντας ψηφοφόρους που εγκατέλειψαν το Σοσιαλιστικό κόμμα για τους Ποδέμος, ένα περίπου 10% από το 20% που κατόρθωσαν να πάρουν οι Ισπανοί «συριζαίοι» στις τελευταίες εκλογές.

Παραδόξως, ακολούθησε διαφορετικό δρόμο από αυτόν που αναμενόταν. Δεν επέλεξε να φτιάξει μια κυβέρνηση που κλείνει το μάτι στον αριστερόστροφο λαϊκισμό, στις ψήφους του οποίου στηρίχθηκε, ούτε στους εθνικιστές, αλλά μια κυβέρνηση με τεχνοκρατική επάρκεια με ό,τι καλύτερο αλλά και νέο διαθέτει ο χώρος του.

Οι δεκαεπτά υπουργοί, εκ των οποίων έντεκα γυναίκες, με ισχυρότατα Υπουργεία, Οικονομίας, Οικονομικών, Άμυνας, και έξι άνδρες, εκ των οποίων δύο ανοιχτά gay, με ηλικίες 40-55, ως κοινωνική εικόνα δίνουν την αίσθηση σοβαρότητας και μιας φιλελεύθερης λογικής της κεντροαριστεράς. Και κάνουν ακόμη πιο έντονη την αντίθεση με το γερασμένο του συντηρητικού κόμματος. Όμως ταυτόχρονα κάνουν πιο έντονη και την αντίθεση με τα ταγάρια των Ποδέμος.

Είναι όλοι έμπειροι διαχειριστές και τεχνοκράτες, σε διάφορους τομείς, με σημαντικές επιτυχίες στην καριέρα τους. Αρκετοί θα μπορούσαν να είναι και υπουργοί των Φιλελεύθερων, ανέφεραν χαρακτηριστικά οι ίδιοι.

Χαρακτηριστικά, η νέα Υπουργός Οικονομίας ήταν η Γενική Διευθύντρια Προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα από τα ισχυρότερα πόστα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο Υπουργός των Εξωτερικών, ο μόνος 71χρονος, καταλανός Χοσέπ Μπορέλ, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σοβαρός υποψήφιος για αρχηγός του Σοσιαλιστικού κόμματος πριν τον Θαπατέρο, και από τις πιο έντονες αντιεθνικιστικές φωνές στην ιδιαίτερη πατρίδα του.

Δυο ακόμη θα πρέπει να αναφερθούν ξεχωριστά:

Ο Υπουργός Επιστήμης, Καινοτομίας και Πανεπιστημίων
 Πέδρο Ντούκε
Ο Υπουργός Επιστήμης, Καινοτομίας και Πανεπιστημίων, που χαίρει γενικής εκτίμησης, Πέδρο Ντούκε, Μηχανικός Αεροναυπηγικής και διαστήματος, αστροναύτης ο ίδιος με αποστολή στον διεθνή Διαστημικό σταθμό, υπήρξε γενικός διευθυντής της ιδιωτικής εταιρείας διαστημικών τεχνολογιών και είναι σημαντικό στέλεχος στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος.






Ο νέος Υπουργός Εσωτερικών, με αρμοδιότητα τα κρίσιμα θέματα ασφάλειας και αστυνόμευσης της χώρας επίσης, ο 55χρονος, σχετικά συντηρητικός, δικαστής, βασκικής καταγωγής, Φερνάντο Γκράντε
Ο Υπουργός Εσωτερικών και δικαστής
Φερνάντο Γκράντε Μαρλάσκα
Μαρλάσκα. Ένας δικαστής που χειρίστηκε με αυστηρότητα και επάρκεια θέματα τρομοκρατίας (ειδικά σε σχέση με τον ΕΤΑ) και διαφθοράς, και ευρύτερη αναγνώριση στον κεντρώο χώρο. Ο Φερνάντο Γκράντε Μαρλάσκα γνώρισε τον σημερινό του σύζυγο, Γκόρκα, το 1998, επίσης Βάσκο δικαστή, και παντρεύτηκαν το 2005, αμέσως μετά την αναγνώριση του δικαιώματος γάμου σε όλα τα ζευγάρια στην Ισπανία. Από το 2006 αποκάλυψε δημόσια τη σχέση του σε κεντρικό άρθρο της El Pais, συμμετείχε σε καμπάνιες πρόληψης για τον HIV, και το 2011 εξέδωσε αυτοβιογραφικό βιβλίο όπου, ανάμεσα σε άλλα, περιγράφει το κόστος που είχε για την οικογένειά του η αποκάλυψη ότι ήταν gay, όταν το ανέφερε στα 35: η, γενικώς, ανοιχτόμυαλη μητέρα του έμεινε κλεισμένη στο σπίτι αμίλητη για 15 μέρες, και αναγκάστηκε να διακόψει σχέσεις με την οικογένειά του για 6 χρόνια.


Ο Υπουργός Εσωτερικών Φερνάντο Γκράντε Μαρλάσκα
με τον σύζύγό του κατά την ορκωμοσία του
 με τον βασιλιά Felipe VI 
Σε γενικές γραμμές, η κυβέρνηση Σάντσεθ αποτελεί ένα ενδιαφέρον πείραμα της Ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας: αντί να υιοθετήσει το λεκτικό ή πρόσωπα του λαϊκίστικου αριστερού χώρου για να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των νέων και αριστερόστροφων ψηφοφόρων, επέλεξε επιτυχημένες και αντισυμβατικές σοβαρές προσωπικότητες της σύγχρονης εποχής. Με τις οποίες σχεδιάζει κάποιες εφικτές παρεμβάσεις κοινωνικού χαρακτήρα, αναζητώντας σχετικές κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες. Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, αρχηγός των Ποδέμος, που περίμενε κανένα υπουργείο για το κόμμα του, δεν άργησε να το σημειώσει: «χρειάστηκε 24 ώρες ο Πέδρο Σάντσεθ, για να ξεχάσει την ψήφο μας», είπε. 

Ο νέος Πρωθυπουργός έχει λίγο χρόνο μπροστά του για να το πετύχει. Σίγουρα με τη σύσταση της κυβέρνησής του πέτυχε ήδη να κάνει το συντηρητικό κόμμα του Ραχόι, να μοιάζει αφόρητα γερασμένο, να εκπλήξει δυσάρεστα τα συντηρητικά εθνικιστικά κόμματα και τους Ποδέμος, να δυσκολέψει την αντιπολιτευτική τακτική των Φιλελευθέρων που υποδέχτηκαν με διάθεση συνεργασίας και (αναγκαστικά) θετικά σχόλια πολλά μέλη της κυβέρνησής του , και να κερδίσει μια εσωτερική και εξωτερική εικόνα επάρκειας, σοβαρότητας και προόδου σε κοινωνικά θέματα.

Ο καιρός, όπως πάντα, θα δείξει.


ΥΓ
Ίσως αυτό κάνει και τη διαφορά του PSOE, που εξέλεξε (με πολλές συγκρούσεις) τον Σάντσεθ, έναν υπερφιλόδοξο αλλά αυτοδημιούργητο πολιτικό, και παλιότερα τον Φελίπε Γκονθάλεθ, απέναντι στους βαρώνους που διεκδικούσαν την ηγεσία του, ένα κόμμα με πάνω από 100 χρόνια ιστορίας, από το ΠΑΣΟΚ, των σογιών και των βαρώνων του (όπως και η Ελληνική Δεξιά), που έχασε τις ευκαιρίες ανανέωσης τη μια μετά την άλλη.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

No comments:

Post a Comment