H Νότια Αμερική μπροστά σε μια τεράστια ευκαιρία

 

Grosso modo, η λατινική Αμερική έχει πλέον σχεδόν στο σύνολό της αριστερόστροφες κυβερνήσεις. Είτε σοβαρές κεντροαριστερές, είτε αριστερές λαϊκίστικες ή ολοκληρωτικές. Για πρώτη φορά από το Μεξικό ως την Αργεντινή και τη Χιλή κι όλα σχεδόν τα ενδιάμεσα κράτη βρίσκονται σε κάποιο σημείο στο φάσμα της Κεντροαριστεράς - Αριστεράς! Κέρδισαν απέναντι στη διακυβέρνηση της λαϊκίστικης νεοσυντηρητικής ακροδεξιάς ή στο συντηρητικό establishment οι περισσότεροι νεοφερμένοι. Στον συνημμένο χάρτη βλέπετε κόκκινη σήμερα και τη Βραζιλία κι έχετε την επικαιροποιημένη εικόνα. Είχε από πριν σχεδόν εκλείψει το φιλελεύθερο κέντρο, απορροφημένο από τη Δεξιά που χρησιμοποιούσε τον εκλογικό ''μπαμπούλα'' της Αριστεράς.

Η Κολομβία (2022) για πρώτη φορά έβγαλε πρόεδρο αριστερό, τον Gustavo Petro (καιρός ήταν). Θα δείξει αν γίνει σοβαρός σοσιαλδημοκράτης κι αν έπιασε η μεταμόρφωση, όπως κι αν πετύχει στη μείωση της φτώχειας, περιθωριοποίησης και του οργανωμένου εγκλήματος σε ορισμένες περιοχές της υπέροχης χώρας με τον χαρούμενο λαό.

Η Χιλή (2021) έβγαλε οριακά πρόεδρο τον Gabriel Boric, από απόρριψη στον αντιπαθή ακροδεξιό υποψήφιο, Antonio Kast. Οριακά γιατί ο νέος υποψήφιος ήταν αριστεριστής, φυσιογνωμικά ένα είδος Τσίπρα, δεν ήταν απ' το σοσιαλιστικό κόμμα αλλά ένα είδος ΣΥΡΙΖΑ. Και προκαλούσε, όχι αδικαιολόγητα, φόβους στη μεσαία τάξη. Μετά τον κοινωνικό διχασμό που προκάλεσαν οι ακραίες νεοσυντηρητικές πολιτικές του προκατόχου του, που επέτρεψαν το υπερβολικό άνοιγμα της οικονομικής και κοινωνικής ψαλίδας και οδήγησαν στις γνωστές μαζικές κοινωνικές διαμαρτυρίες του 2019, που συγκλόνισαν τη Χιλή, διχάστηκε η χώρα. Θα δείξει πόσο ρεαλιστής μπορεί να γίνει ο νέος Πρόεδρος και να ενώσει. Απέτυχε ήδη στη συνταγματική μεταρρύθμιση, η οποία μάλλον αχρείαστη ήταν εξ αρχής, κι έχασε το σχετικό δημοψήφισμα. Μάλλον καλύτερα και για τον ίδιο.

Στο Μεξικό κυβερνά με σχετική σταθερότητα κι επάρκεια ήδη εδώ και τέσσερα χρόνια ο αριστερός Manuel López Obrador.

Στην Αργεντινή επανήλθαν δυστυχώς οι λαϊκιστές του περονισμού, της φράξιας του Κουσνερισμού, με τον Alberto Fernández απ' το 2019.

Στη Βραζιλία η αντιπολίτευση κι η εμμονή του έφεραν απέναντι στον άθλιο διχαστικό τραμπικό Μπολσονάρο έναν ξαναζεσταμένο 76άρη πλέον Λούλα.

Καλός ήταν για την εποχή του, την πρώτη και χρυσή δεκαετία του 2000.

Συνέχισε κι εμβάθυνε τη μεταρρυθμιστική πολιτική του σοσιαλδημοκράτη Καρντόσο με μεγάλη επιτυχία, τόσο οικονομική όσο και κοινωνική. Αποχώρησε με ποσοστά αποδοχής σχεδόν 86%.

Αλλά πλέον είναι κάπως "passé", σαν τον Μπάιντεν ή τον Ανδρέα του '90. Ειδικά μετά τα σκάνδαλα που αποκαλύφθηκαν επί της διαδόχου του. Θα τον ψηφίσουν οι Βραζιλιάνοι τελικά πολύ οριακά, και πολλοί φίλοι μου ανάμεσά τους, αλλά χωρίς όραμα. Από απέχθεια στον αδίστακτο και διχαστικό Μπολσονάρο, που κέρδισε στα αστικά και, κυρίως, στα περιαστικά κέντρα του νότου και στα βαθιά αγροτικά. Το πολιτικό κέντρο θα ψηφίσει τον Λούλα κρατώντας τη μύτη του. Ο Λούλα έχει επιλέξει, σημειωτέον, έναν σοβαρό μετριοπαθή κεντροδεξιό αντιπρόεδρο. Πάλι καλά, να λέμε! Η Βραζιλία είναι οι ΗΠΑ της Νότιας Αμερικής και ο φύλακας του Αμαζονίου. Που απειλείται σοβαρά απ' τους φεουδάρχες του Μπολσονάρο. Ανάμεσα στα άλλα καταστροφικά.

Κέρδισε τελικά οριακά, με 1,8%, διαφορά, δύο εκατομμύρια ψήφους στα 123 εκατομμύρια ψηφίσαντες. Στο οικονομικό κέντρο της Ομόσπονδης χώρας, στην πολιτεία του Σάο Πάολο, κέρδισε παρόλα αυτά ο μπολσοναρίστας υποψήφιος κυβερνήτης.

Ο καινούργιος και σοφότερος (?) Λούλα θα τα καταφέρει άραγε;

H Νότια Αμερική έχει μπροστά της μια τεράστια ευκαιρία.

Έχει τεράστιους φυσικούς πόρους, ενέργεια, διατροφική επάρκεια και παραγωγή, αρκετές βιομηχανίες, και ελάχιστα επηρεάζεται από τη σύγκρουση των Αμερικανών με τους Ρώσους και την αντιπαλότητα με τους Κινέζους. Δεν τους αφορά και δεν μπλέκουν με αυτό. Είναι αρκετά μεγάλες και ώριμες δημοκρατίες οι πιο πολλές για να έχουν την πολιτική τους και να μην ακολουθούν τους βορειοαμερικάνους γείτονες τυφλά. Ούτε τους Ευρωπαίους. Δεν είναι οι μπανανίες του '60 με τις χούντες και τα κινήματα. Είναι δημοκρατίες με αρκετά σταθερούς πλέον θεσμούς, με τα προβλήματα και τις δικές τους προτεραιότητες. Μάλλον τα προϊόντα και η βιομηχανίες τους θα ανατιμηθούν, λόγω της διαταραχής της παγκόσμιας παραγωγής από τη ρήξη των βορείων μεταξύ τους, παρότι απειλούνται με την αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους τους λόγω της ανόδου του δολαρίου και των επιτοκίων του. Άραγε θα την εκμεταλλευθούν αυτή την ευκαιρία και πώς;

Υ.Γ.

Το κυρίαρχο μοντέλο σε ακραία περίπτωση παγκόσμιου πυρηνικού πολέμου προβλέπει, εξάλλου, ότι μετά τον θάνατο από τη ραδιενέργεια, αλλά κυρίως από την πείνα και τη δίψα που θα ακολουθήσει τον πυρηνικό χειμώνα πάνω από τις κατεστραμμένες πόλεις και υποδομές, δισεκατομμυρίων ανθρώπων στο βόρειο ημισφαίριο, οι τελευταίοι επιζώντες του είδους μας θα βρίσκονται στο Νότιο, στην Αφρική και τη Νότια Αμερική. Ειδικά μάλιστα στην Αργεντινή προβλέπεται ότι ίσως κατορθώσει να διατηρηθεί επαρκής παραγωγή τροφής για να συντηρηθεί κάποιας μορφής κράτος και πολιτισμός. Έστω πολύ διαφορετικά από ό,τι μέχρι τώρα ξέρουμε.

Γιώργος Γιαννούλης - Γιαννουλόπουλος

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο Πόλεμος του Χειμώνα

Είχαμε γράψει στην αρχή του πολέμου ότι ο σημερινός πόλεμος στην Ουκρανία θυμίζει αόριστα έναν άλλον πριν από 83 χρόνια στα Βόρεια σύνορα της Ρωσίας. Τον περίφημο Πόλεμο του Χειμώνα που εξαπέλυσε ο Στάλιν κατά της Φινλανδίας. Η Φινλανδία το 1939 είχε λίγα χρόνια που είχε κερδίσει την ανεξαρτησία της για πρώτη φορά μόλις 22 χρόνια πριν, με την αναταραχή που ακολούθησε την Οκτωβριανή επανάσταση, τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου το 1917. Για αιώνες αποτελούσε έδαφος της Ρωσικής αυτοκρατορίας.

Τότε ο Στάλιν συνάντησε σθεναρή αντίσταση που περιγράφεται στο συνημμένο άρθρο. Η αντίσταση αυτή είχε ως αποτέλεσμα συνολικά μισό με ένα εκατομμύριο νεκρούς!

Από την άλλη, έδειξε τη ζημιά που είχαν κάνει οι πολιτικές εκκαθαρίσεις του Στάλιν στους επαγγελματίες του Σοβιετικού Κόκκινου στρατού με την επιβολή των σπιούνων του. Μέχρι τη σύγκρουση με την Γερμανία είχε μάθει από την τρομερή ανθρώπινη ζημιά που υπέστη.

Όσο για την Φινλανδία των 5.5 εκατομμυρίων ανθρώπων, η χώρα ήταν σε συνεχή αιματηρό εμφύλιο κατά την περίοδο της ανεξαρτησίας της από το 1917 και έψαχνε την ταυτότητά της.

Ο πόλεμος με τη Σοβιετική Ένωση, παρότι οδήγησε στην απώλεια αρκετών εδαφών, ένωσε τους Φινλανδούς και στην πραγματικότητα σφράγισε την ύστερη δημιουργία διακριτής εθνικής ταυτότητας για το κράτος τους. Είναι μια ιστορική διαδικασία επαναλαμβανόμενη αυτή στις ύστερες εθνογενέσεις της Ευρώπης. Όπως έγινε και στα Βαλκάνια κατά τον 19ο και 20ό αιώνα. Με πολύ αίμα, πολύ πόνο, πολλές χαμένες πατρίδες και πολλές εθνοκαθάρσεις. Απ' τη μικρασιατική σύγκρουση ως τους πρόσφατους πολέμους της Γιουγκοσλαβίας.

Μετά τον πόλεμο η Φινλανδία διατήρησε μια στρατηγική ουδετερότητα κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, διατηρώντας τη δημοκρατία της και την ανεξαρτησία της, ως στρατιωτικό buffer zone ανάμεσα στα δυο μπλοκ. Με την ένταξή της στην ΕΕ βελτίωσε δραματικά επίσης την οικονομική της θέση και το επίπεδο της ευημερίας της.

Καλοί οι ήρωες να τους θυμούνται οι ζωντανοί ακόμη κι όταν χάνουν τους πολέμους για την τιμή των όπλων. Πιο καλοί ακόμη όταν κάτι κερδίζουν με τόσο αίμα και τόσο πόνο, όταν έχουν κάποια αποτελέσματα έστω μερικώς νικηφόρα.

Αλλά σίγουρα οι καλύτεροι πόλεμοι είναι εκείνοι οι πόλεμοι που δεν χρειάστηκε να γίνουν ποτέ, αποτέλεσμα των οποίων είναι ότι είμαστε ζωντανοί και μπορούμε όλα αυτά να τα συζητάμε με σάρκα και οστά, μια σκεπή πάνω απ' το κεφάλι κι ένα πιάτο φαγητό στο τραπέζι.

Σήμερα θα προσθέταμε στο παραπάνω την επιβεβαίωση της διαπίστωσης: ποτέ δεν είναι νικηφόρο να διοικούν τις πολεμικές επιχειρήσεις (και τη χώρα ) άνθρωποι των μυστικών υπηρεσιών, όπως ο Πούτιν. Η νοοτροπία και η ενσωματωμένη επαγγελματική τους σκέψη στηρίζεται στη δυσπιστία στους επαγγελματίες στρατιωτικούς, τον τρόμο, τον υπερσυγκεντρωτισμό, την έλλειψη εμπιστοσύνης και γνώσεων για τον τρόπο διεξαγωγής και λήψης αποφάσεων στο πεδίο. Ακόμη και οι στρατιωτικοί χρειάζονται σοβαρή πολιτική καθοδήγηση.

Όταν οι μυστικοί σφετερίζονται την απόλυτη εξουσία ειδικά μάλιστα σε πολεμικές επιχειρήσεις, αντί της βοηθητικής τους θέσης, όπως άλλοτε ο Μπέρια, καταστρέφουν τη δομή, την εμπιστοσύνη, εισάγουν την καχυποψία, διαλύουν με τις δικές τους προτεραιότητες την αναγκαία εμπιστοσύνη στην ιεραρχία. Είναι η συνταγή της ήττας.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

Το σχετικό άρθρο: Ο Πόλεμος του Χειμώνα

-------------------------------------------------------------------------------------------

Saturday, November 29, 2014

Ο Πόλεμος του Χειμώνα

Συμπληρώνονται φέτος 75 χρόνια από τον ξεχασμένο Χειμερινό Πόλεμο.

Κι όμως, στον πόλεμο εκείνο, που ξεκίνησε με τη Σοβιετική εισβολή στη Φινλανδία, στις 30 Νοεμβρίου του 1939, έχασαν τη ζωή τους κάτι λιγότερο από μισό εκατομμύριο νέοι άνθρωποι. Κάποιοι σύγχρονοι ιστορικοί, μετά το άνοιγμα μερικών από τα αρχεία της πρώην ΕΣΣΔ, ανεβάζουν τον αριθμό αυτό κατά πολύ. Με τους νεκρούς κυρίως από την πλευρά του Κόκκινου Στρατού που, κατ' εντολή του Στάλιν και σε συνέχεια του συμφώνου Molotov–Ribbentrop, που μοίραζε την Κεντρική, Ανατολική Ευρώπη και τη Σκανδιναβία ανάμεσα στη Σοβιετική Ένωση και τη Ναζιστική Γερμανία, εισέβαλε στην περήφανη Σκανδιναβική χώρα.

Ο Στάλιν πίστευε πως ακολουθώντας την τακτική του Γερμανού ομολόγου του, το περίφημο blitzkrieg, με τη μαζική εισβολή τανκ και αεροπορικούς βομβαρδισμούς, θα ανάγκαζε τους Φινλανδούς να παραδοθούν.

Αρχικά απαίτησε ένα τμήμα της Φινλανδίας, τον Ισθμό της Καρελίας, που θεωρούσε πως ανήκει στη Ρωσία, τον οποίο η ΕΣΣΔ είχε παραδώσει μαζί με την ανεξαρτησία της στη Φινλανδία αμέσως μετά την επανάσταση των Μπολσεβίκων.

Η Δημοκρατική Φινλανδία αντιπρότεινε κάποιες παραχωρήσεις που ο Στάλιν δεν έκανε αποδεκτές.

Η κομμουνιστική αυτοκρατορία, όπως και η τσαρική προκάτοχός της, εξακολουθούσε να θεωρεί τις χώρες της Βαλτικής και τη Φινλανδία δικαιωματικά δική της γη.

Η μικρή Φινλανδία, δίχως σύγχρονο στρατό, με μερικά απαρχαιωμένα άρματα και ελάχιστα παμπάλαια αεροπλάνα, δίχως δυνατότητα σοβαρών ενισχύσεων, απέναντι στον Κόκκινο Στρατό που μόλις είχε καταλάβει την ανατολική Πολωνία με μόλις 1.000 απώλειες, αποφασίζει δημοκρατικά, να πολεμήσει. Για να αποδείξει στον κόσμο πως μια μικρή κοινότητα ανθρώπων μπορεί να διατηρήσει την αξιοπρέπειά της πολεμώντας για την ελευθερία της. Όπως μας έμαθαν οι Αθηναίοι δυόμισι χιλιετίες παλιότερα.

Η συνέχεια είναι γνωστή. Αντί για μια συνολική νίκη μέσα σε δύο εβδομάδες, που είχαν υποσχεθεί οι στρατηγοί του στον Στάλιν, που μάλιστα έδιναν εντολές στους στρατιώτες να προσέξουν να μη διασχίσουν κατά λάθος τα Σουηδικά σύνορα προελαύνοντας, θα δοκιμάσουν την αποφασιστική αντίσταση των Φινλανδών, που μάχονταν στα παγωμένα δάση και τις λίμνες του βορρά, για να προασπίσουν την ελευθερία τους με κάθε μέσο: πυροβόλα, βόμβες μολότοφ που έριχναν από κοντά στα Σοβιετικά άρματα (τι ειρωνεία για τις αυτοσχέδιες βόμβες που πήραν το όνομά τους από τον Υπουργό του Στάλιν), με μαχαίρια. Οι Φινλανδοί ενωμένοι παρατάσσονται και οργανώνονται όλοι πίσω από την κοινή προσπάθεια, με πολύ σημαντικό τον ρόλο των γυναικών, σε μια χώρα που, πρώτες αυτές από τις αρχές του 20ου αιώνα, έχουν δικαίωμα ψήφου.

Στα παγωμένα δάση της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας γράφτηκε μια από τις μεγαλύτερες εποποιίες της Ευρωπαϊκής Ιστορίας. Ελάχιστες δυνάμεις, με τη στήριξη μόνο εθελοντών από την Ευρώπη και την Αμερική, στάθηκαν ουσιαστικά στο πλάι των Φινλανδών απέναντι στον μεγάλο εισβολέα. Λίγη βοήθεια με εθελοντές από τους Ούγγρους, από τους Σουηδούς και τους Νορβηγούς (που όμως αρνήθηκαν στους Αγγλογάλλους τη διέλευση από το έδαφός τους για να στείλουν ενισχύσεις στην εμπόλεμη Φινλανδία, φοβούμενοι την εμπλοκή τους). Και εθελοντές από την Αμερική, Αυστραλία και άλλες ελεύθερες χώρες.

Επιζώντες μαρτυρούν την εκατόμβη που υπέστησαν οι Σοβιετικές Μεραρχίες που εισέβαλαν στη Φινλανδία όχι μόνο στον ισθμό της Καρελίας, αλλά σε διάφορα σημεία από άκρη σε άκρη ως το βορειότερο σημείο των συνόρων, στη θάλασσα του Μπάρεντς. Με ήδη αποδεκατισμένα τα 2/3 των ανώτατων αξιωματικών του Σοβιετικού στρατού από τις διώξεις του Στάλιν, τις αποφάσεις έπαιρναν οι κομισάριοι του Ζντάνοφ, οι οποίοι είχαν εντολή να σκοτώνουν εν ψυχρώ όποιον αξιωματικό αρνούνταν τις φωτισμένες εντολές τους. Και το έκαναν. Οδηγώντας χιλιάδες στρατιώτες σε συνεχείς επιθέσεις σε οπλισμένες θέσεις, σε βαθμό που οι Φινλανδοί αποκαμωμένοι υπερασπιστές δεν μπορούσαν να αντέξουν ψυχολογικά ότι σκότωναν τόσους πολλούς νέους ανθρώπους, όπως λέει στη συγκλονιστική μαρτυρία του ένας βετεράνος.

Τα κορμιά των νεκρών που πάγωναν σε λίγα λεπτά στον τρομερό χειμώνα χρησιμοποιούνταν για κάλυμμα απέναντι στις σφαίρες. Κάποιοι νέοι Ρώσοι, στους μείον 30 βαθμούς, έμεναν ορθοί και ακίνητοι, νεκροί, αποσβολωμένοι να κοιτούν το κενό μιας ζωής που δεν τους δόθηκε να ζήσουν.

Οι Σοβιετικοί, μετά από έναν μήνα μαχών με ταπεινωτικές ήττες και τρομερές απώλειες, αναγκάστηκαν να μεταφέρουν νέες μεραρχίες από το εσωτερικό της χώρας, και χρειάστηκαν ακόμη τρεισήμισι μήνες μαχών, ως τη 12η Μαρτίου του 1940, για να κατορθώσουν να κάμψουν τη Φινλανδική αντίσταση και να καταλάβουν την Καρελία, εγκαταλείποντας την ιδέα για κατάληψη όλης της χώρας.

Σήμερα, καθώς άνεμοι πολέμου πνέουν στα ανατολικά όρια της Ευρώπης κάτω από την πίεση μιας νέας Ρώσικης αυτοκρατορίας που επιχειρεί να ανασυσταθεί με όρους του 19ου αιώνα, στην Κριμαία, την ανατολική Ουκρανία, τις προσαρτημένες περιοχές της Γεωργίας, τη Μολδαβία,

ενώ η Γερμανική ηγεσία φαίνεται να ταλαντεύεται ανάμεσα στην αποφασιστική και γενναία στήριξη της Ευρωπαϊκής ενοποίησης, που προφυλάσσει και την ίδια από τους παλιούς δαίμονες της Ευρώπης, και στη μοναχική και επικίνδυνη κεντροευρωπαϊκή προοπτική,

κι ενώ οι ελίτ των άλλων μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών δεν φαίνεται να βρίσκουν τη δύναμη να αντιμετωπίσουν τα δομικά προβλήματα των χωρών τους, αυτά που τρέφουν το φίδι του εθνικισμού,

ο Πόλεμος του Χειμώνα, παραπάνω από δυο ολάκερες γενιές πριν, γενιές που έζησαν στους καιρούς της μακρότερης περιόδου ειρήνης στην ήπειρό μας, έρχεται, τούτον τον άλλον αποσυντονισμένο και ασταθή χειμώνα του 2014, να μας θυμίσει πως η ιστορία μας είναι πάντα εδώ, σε έναν κόσμο αλλαγμένο, με θεμελιώδεις ανισορροπίες και εστίες πολέμου που σιγοκαίνε.

Και οι νεκροί και οι μνήμες κι εκείνα για τα οποία πολέμησαν κάτω από κάθε πέτρα, πίσω από κάθε πράξη ή παράλειψη (τα αδίκως για εμάς λησμονημένα) εδώ είναι. Στα ανεπαίσθητα όρια που ισορροπούν οι δικές μας επιλογές, θελητές ή αθέλητες, στην αόρατη χαρτογραφία των μάταιων φιλοδοξιών των κάθε λογής εξουσιών, πάνω στα βουνά, τις κοιλάδες, τις θάλασσες της οικουμένης και στις ζωές των ανθρώπων. Είναι εδώ και διαχωρίζουν τη ζωή από τον θάνατο, σαν τους αγκαλιασμένους σκελετούς στο χαράκωμα, όπως το πέταγμα της πολύχρωμης πεταλούδας που μπορεί να προκαλέσει έναν τυφώνα, σαν την καραβιά των προσφύγων από τη Συρία, που θα μπορούσε να είναι κάθε ένας από εμάς, σαν ένα ζεστό νεανικό χαμόγελο στην επικράτεια του χιονιού.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

Περισσότερα για τον Πόλεμο του Χειμώνα στο εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του BBC 

 https://www.youtube.com/watch?v=QMoTsnKNV48

και στα 

http://en.wikipedia.org/wiki/Winter_War
http://en.wikipedia.org/…/Foreign_support_of_Finland_in_the…
http://en.wikipedia.org/wiki/Background_of_the_Winter_War
http://en.wikipedia.org/wiki/Molotov%E2%80%93Ribbentrop_Pact

Βραζιλία: Μπολσονάρο ή Λούλα;

 

Η Βραζιλία είναι μια πολύ σημαντική χώρα. Το ΑΕΠ της ανέρχεται σε 1,5 τρις δολάρια, όσο της Ρωσίας. Έχει βαριά βιομηχανία, σιδηρουργία, παράγει προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, όπως αεροπλάνα. Έχει τεράστιους φυσικούς πόρους, κυρίως ορυκτά, πρώτες ύλες, και πετρέλαιο. Είναι βασικός παραγωγός αγροτικών προϊόντων από τα οποία εξαρτάται η ανθρωπότητα: σόγια, καλαμπόκι, ζαχαροκάλαμο, ο μεγαλύτερος παραγωγός καφέ και πορτοκαλιών. Είναι επίσης ο θεματοφύλακας του Αμαζονίου, του μεγαλύτερου τροπικού δάσους και κιβωτού της βιοποικιλότητας, από την οποία εξαρτάται η επιβίωση του είδους μας.

Ο πληθυσμός της είναι 217 εκατομμύρια, νέος, δραστήριος, δημιουργικός, ένα θαυμάσιο μείγμα από κάθε είδος homo sapiens, Ευρωπαίους από κάθε γωνιά, Αφρικανούς και γηγενείς Αμερικανούς. Δίχως δεύτερη σκέψη, αγαπώ πολύ τους Βραζιλιάνους φίλους μου.

Στη Βραζιλία των 217 εκατομμυρίων κατοίκων η ψηφοφορία γίνεται σε ηλεκτρονική κάλπη, έτσι τα αποτελέσματα από την αχανή χώρα βγαίνουν σε μια δυο ώρες. Η κάλπη είναι ένα τερματικό που μεταφέρεται στα εκλογικά τμήματα, στο οποίο με πολλές φυσικές και ηλεκτρονικές διασφαλίσεις - αναγνώριση ταυτότητας από την επιτροπή, ανάγνωση δακτυλικού αποτυπώματος κλπ - ο κάθε πολίτης ψηφίζει ηλεκτρονικά από την Μπαΐα ως τους καταρράκτες του Ιγκουασού κι από τα βάθη του Αμαζονίου ως τη Μίνας Ζεράις και το Ρίο.

Η Βραζιλία χτες απομακρύνθηκε από τον Μπολσονάρο. Ο Ζαΐρ Μπολσονάρο, πρώην λοχαγός του στρατού, τεχνοφοβικός, απολογητής της χούντας που κυβέρνησε τη χώρα καταστροφικά για 20 τόσα χρόνια από τα μέσα του '60 ως το τέλος σχεδόν της δεκαετίας του '80, αρνητής της κλιματικής αλλαγής, των εμβολίων, ακραία συντηρητικός και φοβικός με κάθε αλλαγή, πωλητής θρησκοληψίας, κατόρθωσε παρά τους 700.000 νεκρούς που κόστισε στη χώρα η άρνηση του κόβιντ και η πολύ κακή οικονομική του διαχείριση, να λάβει 43.2% έναντι 48.5%. του κύριου αντιπάλου του, του 76χρονου ρεαλιστή αριστερού Λούλα.

Ο παλιός εργάτης Λούλα ως Πρόεδρος σε συνέχεια των πολιτικών του σοβαρού σοσιαλδημοκράτη Προέδρου Καρντόσο κατόρθωσε να ορθοποδήσει τη χώρα, να βάλει τις βάσεις του κράτους πρόνοιας σε μια κοινωνία που τόσο το είχε ανάγκη, της προστασίας του περιβάλλοντος, χωρίς να διαταράξει την οικονομική ανάπτυξη. Επί των ημερών του η Βραζιλία ευτύχησε με υψηλές επενδύσεις, ρυθμούς ανάπτυξης και κοινωνική ειρήνη. Ο αριστερός Λούλα ήταν από εκείνη την πάστα των ρεαλιστών, όπως και ο υποδειγματικός πρώην πρόεδρος της Ουρουγουάης, που (σε αντίθεση με τους Αργεντίνους Περονικούς με τους οποίους ήταν πάντα στα μαχαίρια) ακολούθησαν συνετή πολιτική μεταρρυθμίσεων και οικονομικής εξυγίανσης μαζί με πολιτικές κοινωνικής συνοχής και ανάπτυξης. Αποχώρησε από την Προεδρία με υψηλότατη δημοφιλία κατορθώνοντας να εκλέξει την δικής του επιλογής διάδοχο. Όμως πλήρωσε την απληστία πολλών του είδους του. Ανακαλύφθηκαν σημαντικά σκάνδαλα διαφθοράς. Ο ίδιος φυλακίστηκε μάλιστα για 18 μήνες. Και η Βραζιλία πέρασε στα πέτρινα χρόνια του λαϊκιστή λιμπερτάριαν Μπολσονάρο.

Ο Μπολσονάρο και ο Τραμπ είναι και τα δυο επιτυχή δίδυμα δημιουργήματα του Στηβ Μπάνον, του πατέρα του σύγχρονου φασισμού. Με τη στενή υποστήριξη του Βλαντιμίρ Πούτιν, που είδε δυο καλά άλογα να ποντάρει για τις δικές του επιδιώξεις.

Παρά την καταστροφική διαχείριση της πανδημίας, την κρίση της Βραζιλιάνικης κοινωνίας, τα πολύ μέτρια αποτελέσματα της υπερσυντηρητικής οικονομικής διαχείρισης, ο Μπολσονάρο κατόρθωσε να συγκεντρώσει ένα πολύ υψηλό ποσοστό, μεγαλύτερο από το αναμενόμενο. Έχει αρκετούς φανατικούς υποστηρικτές, ο πυρήνας των οποίων έχει παρόμοια μεταφυσικά χαρακτηριστικά με αυτούς του πρώην Αμερικανού προέδρου. Η εκλογή θα κριθεί τελικά στον δεύτερο γύρο, όπου απαιτείται το 50%.

Τα φασιστικά κινήματα στη Δύση δεν φαίνεται να υποχωρούν αλλά ανθίστανται και μάλλον ενδυναμώνονται από την τρέχουσα συγκυρία. Ο αποκαλυπτικός τους λόγος θωπεύει αυτιά που περιμένουν να τον ακούσουν. Η αντοχή του Μπολσονάρο και η επιτυχής εκλογή κάμποσων γερουσιαστών και βουλευτών δεν είναι καλός προάγγελος για τις βορειοαμερικάνικες εκλογές.

Από την άλλη, είναι μάλλον απογοητευτικό που η απέναντι παράταξη δεν βρήκε κάτι πιο φρέσκο να παράγει από τον ηλικιωμένο και πληγωμένο Λούλα, έστω με νοσταλγική λαϊκή απήχηση, όπως τον Μπάιντεν στις ΗΠΑ. Λες και στέρεψε η δεξαμενή της τόλμης μαζί με τη λαϊκότητα, αυτή που είναι περισσότερο από ποτέ απαραίτητη, στην πλευρά της Δημοκρατίας.

Όσο για τον Μπολσονάρο, ο οποίος έσπευσε να μιμηθεί τον βορειοαμερικάνο δίδυμό του απειλώντας με αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων αν δεν εκλεγεί, ας του ευχηθούμε ειλικρινά καλή κόλαση. Όχι από εκδίκηση, δεν είναι καλό να επιστρέφει κανείς στο μίσος το μίσος, αλλά γιατί αυτό ονειρεύονται και πωλούν ως παράδεισο οι άνθρωποι του είδους του. Να εκπληρωθούν τα όνειρά του λοιπόν.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

Αναφορές:

Για τις ειδήσεις

https://www.reuters.com/.../lula-leads-bolsonaro-brazil.../

Για την εξωτερική πολιτική της Βραζιλίας

https://www.realinstitutoelcano.org/.../brazil-foreign.../

Για τις πολιτικές του Μπολσονάρο

https://www.nature.com/articles/d41586-022-03038-3