H Νότια Αμερική μπροστά σε μια τεράστια ευκαιρία

 

Grosso modo, η λατινική Αμερική έχει πλέον σχεδόν στο σύνολό της αριστερόστροφες κυβερνήσεις. Είτε σοβαρές κεντροαριστερές, είτε αριστερές λαϊκίστικες ή ολοκληρωτικές. Για πρώτη φορά από το Μεξικό ως την Αργεντινή και τη Χιλή κι όλα σχεδόν τα ενδιάμεσα κράτη βρίσκονται σε κάποιο σημείο στο φάσμα της Κεντροαριστεράς - Αριστεράς! Κέρδισαν απέναντι στη διακυβέρνηση της λαϊκίστικης νεοσυντηρητικής ακροδεξιάς ή στο συντηρητικό establishment οι περισσότεροι νεοφερμένοι. Στον συνημμένο χάρτη βλέπετε κόκκινη σήμερα και τη Βραζιλία κι έχετε την επικαιροποιημένη εικόνα. Είχε από πριν σχεδόν εκλείψει το φιλελεύθερο κέντρο, απορροφημένο από τη Δεξιά που χρησιμοποιούσε τον εκλογικό ''μπαμπούλα'' της Αριστεράς.

Η Κολομβία (2022) για πρώτη φορά έβγαλε πρόεδρο αριστερό, τον Gustavo Petro (καιρός ήταν). Θα δείξει αν γίνει σοβαρός σοσιαλδημοκράτης κι αν έπιασε η μεταμόρφωση, όπως κι αν πετύχει στη μείωση της φτώχειας, περιθωριοποίησης και του οργανωμένου εγκλήματος σε ορισμένες περιοχές της υπέροχης χώρας με τον χαρούμενο λαό.

Η Χιλή (2021) έβγαλε οριακά πρόεδρο τον Gabriel Boric, από απόρριψη στον αντιπαθή ακροδεξιό υποψήφιο, Antonio Kast. Οριακά γιατί ο νέος υποψήφιος ήταν αριστεριστής, φυσιογνωμικά ένα είδος Τσίπρα, δεν ήταν απ' το σοσιαλιστικό κόμμα αλλά ένα είδος ΣΥΡΙΖΑ. Και προκαλούσε, όχι αδικαιολόγητα, φόβους στη μεσαία τάξη. Μετά τον κοινωνικό διχασμό που προκάλεσαν οι ακραίες νεοσυντηρητικές πολιτικές του προκατόχου του, που επέτρεψαν το υπερβολικό άνοιγμα της οικονομικής και κοινωνικής ψαλίδας και οδήγησαν στις γνωστές μαζικές κοινωνικές διαμαρτυρίες του 2019, που συγκλόνισαν τη Χιλή, διχάστηκε η χώρα. Θα δείξει πόσο ρεαλιστής μπορεί να γίνει ο νέος Πρόεδρος και να ενώσει. Απέτυχε ήδη στη συνταγματική μεταρρύθμιση, η οποία μάλλον αχρείαστη ήταν εξ αρχής, κι έχασε το σχετικό δημοψήφισμα. Μάλλον καλύτερα και για τον ίδιο.

Στο Μεξικό κυβερνά με σχετική σταθερότητα κι επάρκεια ήδη εδώ και τέσσερα χρόνια ο αριστερός Manuel López Obrador.

Στην Αργεντινή επανήλθαν δυστυχώς οι λαϊκιστές του περονισμού, της φράξιας του Κουσνερισμού, με τον Alberto Fernández απ' το 2019.

Στη Βραζιλία η αντιπολίτευση κι η εμμονή του έφεραν απέναντι στον άθλιο διχαστικό τραμπικό Μπολσονάρο έναν ξαναζεσταμένο 76άρη πλέον Λούλα.

Καλός ήταν για την εποχή του, την πρώτη και χρυσή δεκαετία του 2000.

Συνέχισε κι εμβάθυνε τη μεταρρυθμιστική πολιτική του σοσιαλδημοκράτη Καρντόσο με μεγάλη επιτυχία, τόσο οικονομική όσο και κοινωνική. Αποχώρησε με ποσοστά αποδοχής σχεδόν 86%.

Αλλά πλέον είναι κάπως "passé", σαν τον Μπάιντεν ή τον Ανδρέα του '90. Ειδικά μετά τα σκάνδαλα που αποκαλύφθηκαν επί της διαδόχου του. Θα τον ψηφίσουν οι Βραζιλιάνοι τελικά πολύ οριακά, και πολλοί φίλοι μου ανάμεσά τους, αλλά χωρίς όραμα. Από απέχθεια στον αδίστακτο και διχαστικό Μπολσονάρο, που κέρδισε στα αστικά και, κυρίως, στα περιαστικά κέντρα του νότου και στα βαθιά αγροτικά. Το πολιτικό κέντρο θα ψηφίσει τον Λούλα κρατώντας τη μύτη του. Ο Λούλα έχει επιλέξει, σημειωτέον, έναν σοβαρό μετριοπαθή κεντροδεξιό αντιπρόεδρο. Πάλι καλά, να λέμε! Η Βραζιλία είναι οι ΗΠΑ της Νότιας Αμερικής και ο φύλακας του Αμαζονίου. Που απειλείται σοβαρά απ' τους φεουδάρχες του Μπολσονάρο. Ανάμεσα στα άλλα καταστροφικά.

Κέρδισε τελικά οριακά, με 1,8%, διαφορά, δύο εκατομμύρια ψήφους στα 123 εκατομμύρια ψηφίσαντες. Στο οικονομικό κέντρο της Ομόσπονδης χώρας, στην πολιτεία του Σάο Πάολο, κέρδισε παρόλα αυτά ο μπολσοναρίστας υποψήφιος κυβερνήτης.

Ο καινούργιος και σοφότερος (?) Λούλα θα τα καταφέρει άραγε;

H Νότια Αμερική έχει μπροστά της μια τεράστια ευκαιρία.

Έχει τεράστιους φυσικούς πόρους, ενέργεια, διατροφική επάρκεια και παραγωγή, αρκετές βιομηχανίες, και ελάχιστα επηρεάζεται από τη σύγκρουση των Αμερικανών με τους Ρώσους και την αντιπαλότητα με τους Κινέζους. Δεν τους αφορά και δεν μπλέκουν με αυτό. Είναι αρκετά μεγάλες και ώριμες δημοκρατίες οι πιο πολλές για να έχουν την πολιτική τους και να μην ακολουθούν τους βορειοαμερικάνους γείτονες τυφλά. Ούτε τους Ευρωπαίους. Δεν είναι οι μπανανίες του '60 με τις χούντες και τα κινήματα. Είναι δημοκρατίες με αρκετά σταθερούς πλέον θεσμούς, με τα προβλήματα και τις δικές τους προτεραιότητες. Μάλλον τα προϊόντα και η βιομηχανίες τους θα ανατιμηθούν, λόγω της διαταραχής της παγκόσμιας παραγωγής από τη ρήξη των βορείων μεταξύ τους, παρότι απειλούνται με την αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους τους λόγω της ανόδου του δολαρίου και των επιτοκίων του. Άραγε θα την εκμεταλλευθούν αυτή την ευκαιρία και πώς;

Υ.Γ.

Το κυρίαρχο μοντέλο σε ακραία περίπτωση παγκόσμιου πυρηνικού πολέμου προβλέπει, εξάλλου, ότι μετά τον θάνατο από τη ραδιενέργεια, αλλά κυρίως από την πείνα και τη δίψα που θα ακολουθήσει τον πυρηνικό χειμώνα πάνω από τις κατεστραμμένες πόλεις και υποδομές, δισεκατομμυρίων ανθρώπων στο βόρειο ημισφαίριο, οι τελευταίοι επιζώντες του είδους μας θα βρίσκονται στο Νότιο, στην Αφρική και τη Νότια Αμερική. Ειδικά μάλιστα στην Αργεντινή προβλέπεται ότι ίσως κατορθώσει να διατηρηθεί επαρκής παραγωγή τροφής για να συντηρηθεί κάποιας μορφής κράτος και πολιτισμός. Έστω πολύ διαφορετικά από ό,τι μέχρι τώρα ξέρουμε.

Γιώργος Γιαννούλης - Γιαννουλόπουλος