Τα κόμματα Theseus - Κλυταιμνήστρα

Θέκλα, το κορίτσι με τα γένια, του Αρκά*

Η αντιπολίτευση του "όχι σε όλα" είναι αποτυχημένη από Δημοκρατική σκοπιά. Επιβεβαιώνει αυτό που επιθυμεί όποιος δεν σέβεται τους Δημοκρατικούς κανόνες: την κατάργηση του δια-λόγου, της έλλογης διαφωνίας ή συμφωνίας αρχών και προτεραιοτήτων. Τελικά επιβεβαιώνει τον λαϊκισμό, που στηρίζεται στο ότι οι εκάστοτε "εμείς" είμαστε καλύτεροι από τους εκάστοτε "αυτούς" (είναι πιθανό να συμβαίνει κάποιες φορές, αλλά ας σκεφτούμε πως το ίδιο ηθικολογικό επιχείρημα προβάλλουν και "αυτοί" και πού οδηγεί όλο "αυτό"). Ακυρώνει το ουσιαστικό, ότι "αυτό που προτείνουμε εμείς είναι καλύτερο σύμφωνα με τις απόψεις μας από αυτό που προτείνουν αυτοί", που είναι η βάση της δημοκρατικής κανονικότητας. Επιβεβαιώνει την εκτροπή.

Από αυτή την άποψη, νομίζω ότι το πιο σημαντικό για την πρόοδο και την επαναφορά στη Δημοκρατική κανονικότητα είναι η αποφυγή αυτής της παγίδας, των μετώπων και των χαρακωμάτων, της πολεμικής ρητορικής τύπου ΚΚΕ, στο ορθόδοξό του τροπάρι της Μεγάλης Εβδομάδας ή, πολύ πιο επικίνδυνα, της ναζιστικής εκτροπής.

Είναι ελπιδοφόρο, λοιπόν, και υγιές στην Ελλάδα οι συντηρητικοί να μπορούν να ψηφίσουν ως συντηρητικοί, οι φιλελεύθεροι ως φιλελεύθεροι και οι σοσιαλιστές ως σοσιαλιστές. Το αντίστροφο θα έπρεπε να μας ανησυχεί. Ας μη μας σοκάρει καθόλου, λοιπόν, που οι εκπρόσωποι ενός κατά βάση συντηρητικού κόμματος ψηφίζουν κατά πλειοψηφία ως συντηρητικό κόμμα. Ούτε ότι οι φιλελεύθεροι εκφράζονται από άλλες ψήφους και άλλες απόψεις. Ούτε ότι η ευρύτερη αριστερά έχει άλλη προσέγγιση. Είναι ένα σημαντικό βήμα επιστροφής στην κανονικότητα.

Οι ψηφοφόροι δεν αποφασίζουν από ένα θέμα μόνο. Αλλά από ένα σύνολο θεμάτων και θέσεων και τις προτεραιότητες που τους δίνουν. Οι γκρούπις και οπαδοί κάθε είδους ας μη θίγονται από διαφωνίες ή κριτική. Πρέπει να το συνηθίσουν. Ιδιαίτερα όταν διεκδικούν δημοκρατικές δάφνες. Όπως και οι πολίτες, να μη φανατίζονται από ένα ζήτημα και να χάνουν τη μεγάλη εικόνα. Αν κάποιο κόμμα ή κάποια κόμματα επιδιώκουν να συμβιβάσουν στην αισθητική ή στο πρόγραμμά τους πράγματα που εκ πρώτης όψεως είναι αντιφατικά και αντίθετα, είναι κι αυτό νόμιμο και θεμιτό, στον βαθμό που ενώνονται από άλλα που κρίνουν σημαντικότερα.

Αλλά υπόκειται σε κριτική, σε κάποιους αρέσει σε κάποιους όχι, κάποιοι θα το επιλέξουν κάποιοι όχι. Είτε βρίσκεται στα θεωρεία της βουλής είτε στα έδρανα, ένα κόμμα Theseus - Κλυταιμνήστρα , είτε εσωτερικεύοντας τις αντιφάσεις, όπως η ΝΔ, το παλιό ΠΑΣΟΚ, είτε με εξωτερικές συμμαχίες, όπως οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, εκτίθεται στην κριτική, την αποδοχή ή την απόρριψή μας.

Είμαστε κατά βάθος ανεκτική κοινωνία, κι ας λένε. Εδώ και σαράντα χρόνια τουλάχιστον δεν μας έχει χαλάσει η τρίχα με το μπλε, πράσινο ή κόκκινο φόρεμα και τις πορτοκαλί γόβες στα κόμματα Θησέας-Κλυταιμνήστρα. Και την ψηφίζουμε ανελλιπώς και τη βλέπουμε στα έδρανα της βουλής. Γιατί να μας ενοχλεί κάποιος που την υπερασπίζεται τουλάχιστον στην καθημερινότητά του και στο σώμα του και είναι απλώς στα θεωρεία, όπως το Τζέησον-Αντιγόνη;

Από την άλλη, ας δούμε το θετικό. Με αυτά και με αυτά, οι θέσεις, οι αντιλήψεις, οι ιδέες εξελίσσονται, ο διάλογος γίνεται, στραβά κουτσά αλλά γίνεται, οι άνθρωποι αλλάζουν μέσα από αυτόν. Το κυρίαρχο κάποτε γίνεται σταδιακά παρελθόν, ο κόσμος αναγνωρίζει νέες νομιμότητες, που με τη σειρά τους θα γίνουν συντηρητικές παραδόσεις κάποια στιγμή.

Ζητούμενο είναι οι σοβαρές θεσμικές παρεμβάσεις, στο εκλογικό σύστημα, στη διάκριση εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας, στην ανεξαρτησία των τεχνοκρατικών οργάνων και της διοίκησης, στη διαδικασία αντιπροσώπευσης, που θα παγίωναν, θα έκαναν δημιουργική και βιώσιμη, θα βάθαιναν αυτή την δημοκρατική πολυμορφία. Αυτή την εμβάθυνση της Δημοκρατίας, με τη μετατροπή της πολιτικής αντιπαράθεσης σε διάλογο και αντιπαράθεση απόψεων στις οποίες διαφωνούμε, αντιστρατεύτηκε το πολιτικό κατεστημένο των "πολυσυλλεκτικών" κομμάτων του ιδεολογικού πολτού.

Σε αυτές απαιτείται συναίνεση. Αυτό είναι το πράγματι παλιό που πρέπει να ηττηθεί.


Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

* Θέκλα, το κορίτσι με τα γένια, του Αρκά. 
Ίσως είναι η πιο χαρακτηριστική απεικόνιση των πολιτικών αντιφάσεων, της ανεκτικότητας του Έλληνα. Διευθύντρια του εθνικού μας τσίρκου ή των εθνικών μας κυβερνήσεων. Αυταρχική, αυτάρεσκη, μισητή κι αγαπημένη.