Ο πόλεμος στην Ουκρανία μαίνεται ακόμη και μάλλον θα διαρκέσει επί μακρόν, με τεράστιο ανθρώπινο και υλικό κόστος κυρίως για την Ουκρανία, σημαντικό για τη Ρωσία και μεγάλο οικονομικό κόστος για την Ευρώπη.
Όμως στη Μέση Ανατολή συμβαίνει ένα άλλο μείζον γεγονός. Η επίσκεψη του Κινέζου Προέδρου Σι στη Σαουδική Αραβία.
Τα Αμερικανικά μέσα ενημέρωσης μιλούν με ανοιχτό παράπονο για την ψυχρότητα με την οποία έγινε δεκτός ο Πρόεδρος Μπάιντεν στο βασίλειο των Σαούντ τον Ιούλιο, όπου αντήλλαξαν μόλις μια γροθιά με τον ντε φάκτο ηγέτη της χώρας Μπιν Σαλμάν στη συνάντησή τους στην Τζέντα. Η γροθιά κατέληξε σε μια ψυχρή επίσκεψη, όπου ο Αμερικανός Πρόεδρος απέτυχε να πείσει τον επί δεκαετίες σύμμαχο και σημαντικότερο παραγωγό πετρελαίου να αυξήσει την
Οι Σαουδάραβες, παρότι στηρίζουν για χρόνια την ασφάλειά τους σε αμερικανικές εγγυήσεις και υλικό, αισθάνονται όλο και παραπάνω ότι οι άνεμοι αλλάζουν κατευθύνσεις. Παραπονιούνται πως τα F15 που τους πούλησαν οι Αμερικανοί δεν συντηρούνται δεόντως και αξιόπιστα και είναι υποδεέστερα από αυτά που έδωσαν στο Ισραήλ. Ακόμη πως το αντίπαλό τους Ιράν, μέσω των ομάδων που υποστηρίζει στην Υεμένη, κατόρθωσε να πλήξει πριν λίγο καιρό δυο σημαντικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις τους, μειώνοντας για λίγο την παραγωγή πετρελαίου του βασιλείου στο μισό. Πιστεύουν πως οι ΗΠΑ, παρά τις κυρώσεις και την σημαντικότατη στρατιωτική παρουσία τους στην περιοχή, δεν έκαναν και πολλά να το αποτρέψουν.
Το βασικό όμως είναι πλέον άλλο.
Η συνάντηση ανάμεσα στον πρώτο εξαγωγέα πετρελαίου στον κόσμο και τον μεγαλύτερο εισαγωγέα πετρελαίου και πελάτη του και industrial hub του πλανήτη, την Κίνα.
Τα 30 δις συμφωνίες που υπογράφουν, περιλαμβανόμενης της Huaway για την επέκταση των δικτύων 5G σε όλη τη Μέση Ανατολή, για έργα στη νέα Μεγάπόλη των πέντε εκατομμυρίων που σκοπεύουν να κατασκευάσουν στην έρημο, στην Ερυθρά Θάλασσα, αξίας μισού τρισεκατομμυρίου δολαρίων, και προπαντός για την παραγωγή κι εξαγωγή υδρογόνου. Μην ξεχνάμε πως και μετά το πετρέλαιο η Σαχάρα θα είναι πιθανότατα ο ενεργειακός γίγαντας παραγωγής ενέργειας ηλιακής, που θα εξάγεται σε μορφή υδρογόνου σε όλο τον κόσμο και απευθείας στην Ευρώπη μέσω ηλεκτρικών συνδέσεων.
Τα αμερικανικά μέσα εστιάζουν ιδιαίτερα στην συμβολική αντίθεση της υποδοχής των δύο ηγετών.
Την κάπως ψυχρή και άοσμη υποδοχή του Προέδρου Μπάιντεν με τη μεγαλοπρεπή υποδοχή του Προέδρου Σι στο Ριάντ, με το αεροπλάνο του να συνοδεύεται από Σαουδαραβικά τζετ, το κόκκινο χαλί, τους κανονιοβολισμούς και τα αραβικά άλογα που συνόδευαν το αυτοκίνητό του στον δρόμο προς το παλάτι των Σαούντ.
Αποφεύγουν όμως να αναφερθούν στα πιο σημαντικά. Στις συμφωνίες, αφενός, και στο ότι δεν πρόκειται μόνο για τη Σαουδική Αραβία.
Οι συνομιλίες από κοινού, που ήδη λαμβάνουν χώρα, είναι με τα έξι μέλη του συμβουλίου συνεργασίας του κόλπου, Κατάρ, Κουβέιτ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Ομάν μαζί με την Σαουδική Αραβία στο Ριάντ.
Ταυτόχρονα στο Ριάντ συρρέουν για να συναντηθούν είτε κατ' ιδίαν είτε από κοινού με τον Κινέζο ηγέτη τις προσεχείς ημέρες το σύνολο σχεδόν των ηγετών του Αραβικού κόσμου. Συγκεκριμένα ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Εl-Sisi, Ο Τυνήσιος Πρόεδρος Kais Saied, ο Παλαιστίνιος Mahmoud Abbas και ο de facto αρχηγός του Σουδάν Fattah al-Burhan.
Πως δήλωσαν συμμετοχή επίσης ο Ιρακινός Πρόεδρος al-Sudani, ο Πρωθυπουργός του Μαρόκου Aziz Akhannouch και ο Πρωθυπουργός του Λιβάνου Najib Mikati.
Ενώ η Κίνα διατηρεί επίσης εξαιρετικές σχέσεις με το Ιράν (αντίπαλο της Σαουδικής Αραβίας) και πιθανότατα θα συνεχίσει να τις διατηρεί ό,τι και να συμβεί με το καθεστώς του.
Την επίσκεψη αυτή την αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο ο καθένας.
Οι Άραβες ηγέτες με τις δηλώσεις τους, ως την επιβεβαίωση της προάσπισης των εθνικών τους συμφερόντων, της αρχής της μη παρέμβασης στα εσωτερικά άλλων κρατών και της δημιουργίας νέων ισορροπιών σε έναν καλοδεχούμενο πολυπολικό κόσμο.
Η Ουάσιγκτον ως "προσπάθεια επέκτασης της επιρροής της Κίνας στον Αραβικό κόσμο", λες κι αυτό είναι κάτι από τη φύση του κακό ή αθέμιτο. Μια μεγάλη χώρα να συνεργάζεται και να έχει κοινά συμφέροντα και να κάνει δουλειές με άλλες ανεξάρτητες χώρες, με τις οποίες μια άλλη μεγάλη χώρα διατηρεί επίσης φιλικές σχέσεις και κάνει δουλειές.
Όμως το power game είναι ήδη τεράστιο. Η Ουάσιγκτον γνωρίζει πως εάν οι Σαουδάραβες στο πλαίσιο της diversification of risks αποφασίσουν να δέχονται πληρωμή σε γιουάν αντί για δολάρια για το πετρέλαιο που τους εξάγουν, όπως ήδη από τον Μάρτιο ανέφερε ότι το σκέφτονται η Wall Street Journal, θα είναι η αρχή του τέλους για την παγκόσμια κυριαρχία του πράσινου νομίσματος ως διεθνούς συναλλακτικού μέσου που στηρίζεται κυρίως στα πετροδολάρια. Θα ακολουθήσουν και άλλοι. Και ο αντίκτυπος στην αμερικανική οικονομία θα είναι τεράστιος. Θα υποχρεωθούν οι ΗΠΑ να περιορίσουν αρκετά την εκτύπωση χρήματος που απορροφάται από την παγκόσμια αγορά (και την αύξηση των συναλλαγών της) με το οποίο αγοράζει πραγματικά αγαθά και υπηρεσίες. Και θα απολέσει ένα σημαντικό μοχλό πίεσης μέσω οικονομικών κυρώσεων στο παγκόσμιο σύστημα.
Αυτό όμως πιθανότατα θα συμβεί σύντομα ή λίγο αργότερα.
Η στρατιωτική επιρροή μαζί με τη διπλωματία ισχύος έχουν κι αυτές ένα όριο. Στον βαθμό που τόσα φιλικά και συμμαχικά με τις ΗΠΑ κράτη, και πολλά αντίπαλα μεταξύ τους, συνωστίζονται να συναντηθούν με την άλλη μεγάλη τεχνολογική και οικονομική δύναμη στον κόσμο, το όριο αυτό έχει αρχίσει να διαγράφεται.
Ας ελπίσουμε ότι η νέα εποχή θα έρθει ειρηνικά. Και πως όλοι θα κάνουμε τις απαραίτητες προσαρμογές, ώστε να διατηρήσουμε τις δομές, τους θεσμούς και τις παραδόσεις μας, στα μεγέθη και τις δυνατότητές μας. Και οι φίλοι Αμερικανοί, κι εμείς οι Ευρωπαίοι. Με έμφαση στα δικά μας συμφέροντα και προτεραιότητες. Αυτά της Ευρώπης και των πολιτών της.
Γιώργος Γιαννούλης - Γιαννουλόπουλος
No comments:
Post a Comment