Όταν ήμουν πολύ γέρος πια και δυσκολευόμουν τρομερά να πεθάνω, σκεφτόμουν συνεχώς όλους εκείνους των προηγούμενων γενεών που τα κατάφεραν και πέθαναν επιτυχώς. Ευτυχώς ερχόταν να με δει συχνά ο αγαπημένος μου δισέγγονος, ο Δημοσθένης, που είχε το χάρισμα του φημισμένου αρχαίου συνονόματού του και μου έλεγε γλυκές ιστορίες για να κοιμηθώ ήσυχα ή, αν με έβρισκε βυθισμένο στη γεροντική μου κατάθλιψη, με ξεσήκωνε με απίστευτες αποκαλύψεις και συνταρακτικά νέα από τον κόσμο της επιστήμης, της τέχνης και της πολιτικής. Και όπως τα μικρά παιδιά έχουν αγαπημένες ιστορίες, έτσι ακριβώς και τα μεγάλα έχουν τις αδυναμίες τους. Η δική μου ήταν η ιστορία της Δημοκρατίας των Ηλιθίων. Μ’ αυτήν αποκοιμόμουν χαλαρά και ευχάριστα, δεν έβλεπα εφιάλτες και δεν είχα ανησυχίες, παρ’ ότι ήταν ελαφρώς δυσοίωνη, τουλάχιστον στην εκδοχή που μου τη σέρβιρε ο δισέγγονός μου, και της οποίας -όπως μπορείτε να φανταστείτε- δεν πρόλαβα ποτέ να ελέγξω την εγκυρότητα, πριν προσχωρήσω επιτέλους κι εγώ επιτυχώς στην ισοπολιτεία της αιωνιότητας.
Κατά τον Τένη λοιπόν -έτσι τον λέγαμε χαϊδευτικά- η Δημοκρατία των Ηλιθίων, που δεν ονομαζόταν πάντα έτσι, ήταν η αρχαιότερη στον κόσμο. Όχι ότι αυτό της έδινε κανένα σοβαρό προβάδισμα. Τουναντίον, της είχε αφήσει κάμποσα από τα πρώιμα κουσούρια, μεταξύ των οποίων και το πτώμα μιας άταφης βασιλείας. Κάθε φορά ο Τένης μου διηγούταν και κάποιο διαφορετικό επεισόδιο από τον πολύπαθο βίο της πολιτείας των ηλιθίων. Πώς νίκησαν τον αυτοκράτορα μιας άλλης ‘wannabe’ δημοκρατίας, που αν και δεν είχε το όνομα, ήταν αναμφίβολα εξίσου ηλίθια• πώς εφηύραν τον σύγχρονο κόσμο σε σιδηροτροχιές• πώς δεν υπήρχαν παρά τέσσερις μόνο χώρες της υφηλίου στις οποίες δεν είχαν εισβάλλει ποτέ• πώς κατασκεύασαν την πρώτη μηχανή αποκρυπτογράφησης εν μέσω βομβαρδισμών, κι άλλες χαρντ-ροκ και πανκ περιπέτειες. Εκείνο όμως το επεισόδιο που τον έβαζα να μου διηγείται ξανά και ξανά ήταν το συγκλονιστικό «εξοδολόγιο της εξόδου από το λόγο».
Τ’ αναρίθμητα κι ανεπαίσθητα βήματα της εξόδου από τον λόγο μπορούσαν ωστόσο να συνοψιστούν σε δυο τρεις καίριες μάχες: τότε που η κολακεία πήρε τα σώβρακα της ευθύνης, όταν η αλαζονεία στραπατσάρισε τα μούτρα της πρόνοιας και, τελικά, όταν ο συνασπισμός ημιμάθειας και φθόνου γάμησαν τα πρέκια της σωφροσύνης και της γνώσης. Κι ενώ άκουγα και ξανάκουγα πώς ξεκινήσαμε από την Πνύκα να καταλάβουμε τις Συρακούσες, πώς ακουμπήσαμε τη βασανισμένη μας σκλαβιά στο τρισυπόστατο μιας υπερβατικής ανοησίας, πώς χτίσαμε τείχη όχι για να μην μπούνε οι απέξω αλλά μην τύχει και βγει κανείς από τους μέσα, πώς συναινέσαμε στην κατωτερότητα των άλλων, πώς ξεχάσαμε ότι είμαστε φιλοξενούμενοι γενναιόδωρου πλανήτη, μ’ έπαιρναν τα δάκρυα και δεν ήθελα διόλου να πιστέψω.
Και ρωτούσα σπαραχτικά, «καλέ μου Τένη, πες μου, είναι αλήθεια όλα αυτά; ή μήπως τα βγάζεις από το κεφαλάκι σου;» Ο Τένης με κοιτούσε αινιγματικά όπως αυτό το αρχαίο αγόρι, ο Καιρός, όταν σε έχει προσπεράσει βιαστικά και δεν υπάρχει τρόπος να το πιάσεις. Αλλά χαμογελούσε σχολιάζοντας «μην ανησυχείς παππού, δεν είναι ανάγκη να πάνε όλα καλά», κι έσκυβε να τον φιλήσω στο μέτωπο πριν φύγει και με τα αίλουρα βήματά του γράψει μια νέα εκδοχή στο ημερολόγιο της αυταπάτης. Η Δημοκρατία των Ηλιθίων, όπως όλοι οι γέρικοι οργανισμοί, φθείρεται εκ των έσω. Και είμαι βέβαιος, ότι στο τέλος θα τα καταφέρει να πεθάνει, όπως τόσες γενιές παραδοχών πριν από αυτήν. Καλή της ώρα!
Και ρωτούσα σπαραχτικά, «καλέ μου Τένη, πες μου, είναι αλήθεια όλα αυτά; ή μήπως τα βγάζεις από το κεφαλάκι σου;» Ο Τένης με κοιτούσε αινιγματικά όπως αυτό το αρχαίο αγόρι, ο Καιρός, όταν σε έχει προσπεράσει βιαστικά και δεν υπάρχει τρόπος να το πιάσεις. Αλλά χαμογελούσε σχολιάζοντας «μην ανησυχείς παππού, δεν είναι ανάγκη να πάνε όλα καλά», κι έσκυβε να τον φιλήσω στο μέτωπο πριν φύγει και με τα αίλουρα βήματά του γράψει μια νέα εκδοχή στο ημερολόγιο της αυταπάτης. Η Δημοκρατία των Ηλιθίων, όπως όλοι οι γέρικοι οργανισμοί, φθείρεται εκ των έσω. Και είμαι βέβαιος, ότι στο τέλος θα τα καταφέρει να πεθάνει, όπως τόσες γενιές παραδοχών πριν από αυτήν. Καλή της ώρα!
No comments:
Post a Comment