Με την ευκαιρία του φετινού gay pride, αναδημοσιεύω ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο του Brandon Ambrosino, το οποίο ασχολείται με την "άλλη πλευρά" της κοινωνικής σεξουαλικότητας: την επινόηση της "ετεροφυλοφιλίας".
Η λέξη, διαπιστώνει ο μελετητής, παραδόξως δεν υπήρχε πάντα. Παρότι η ετεροφυλόφιλη σεξουαλική συμπεριφορά, (όπως και η ομοφυλόφιλη) υπάρχει από καταβολής ανθρώπινου είδους και των περισσοτέρων ειδών, ο όρος "ετεροφυλοφιλία" είναι πολύ πρόσφατος.
Επινοήθηκε το 1860 από τον Ούγγρο δημοσιογράφο Karl Maria Kertbeny μαζί με την έννοια της ομοφυλοφιλίας και άλλους δυο ξεχασμένους όρους. Εμφανίστηκε και πάλι σε μελέτες του αυστρογερμανού ψυχιάτρου Richard von Krafft-Ebing το 1889 και στη συνέχεια απέκτησε αρνητική σημασία. Αρχικά μάλιστα είχε αρνητική σημασία αναφερόμενη σε παθολογικές συμπεριφορές. Το ιατρικό λεξικό Dorland’s του 1901 ορίζει την ετεροφυλοφιλία ως “ανώμαλη και διεστραμμένη επιθυμία για το αντίθετο φύλο". Περισσότερο από δυο δεκαετίες αργότερα, το 1923, το λεξικό Merriam Webster’s παρόμοια την ορίζει ως “morbid sexual passion for one of the opposite sex.”
Δεν ήταν παρά το 1934 που η ετεροφυλοφιλία απέκτησε τη σημασία που αντιλαμβανόμαστε σήμερα: “έκφραση επιθυμίας για το αντίθετο φύλο, κανονική σεξουαλικότητα". Εξελίχθηκε σταδιακά τις πρώτες δεκαετίες 20ού αιώνα σε αυτό που εννοούμε σήμερα, με την άνοδο των πόλεων και των μεσαίων τάξεων. Κανένας πριν την εποχή αυτή δεν θα διανοούνταν να χαρακτηρίσει τον εαυτό του "ετεροφυλόφιλο", με την σημερινή έννοια του όρου. Η γέννηση της έννοιας που συνδέει το αναπαραγωγικό ένστικτο με τη σεξουαλική ταυτότητα συμβαίνει την ίδια εποχή, στις αρχές του 20ού αιώνα, εξηγεί ο συγγραφέας. Προγενέστερα οι άνθρωποι ασχολούνταν με τις σεξουαλικές συμπεριφορές και αρκετές φορές τις ρύθμιζαν ή περιόριζαν ή απαγόρευαν κάποιες από αυτές, κυρίως μέσα από τους θρησκευτικούς ηθικούς κώδικες. Δεν είχαν ποτέ όμως ορίσει την έννοια της "κανονικής" σεξουαλικής συμπεριφοράς ως σεξουαλική ταυτότητα. Και καταλήγει πως τούτο σημαίνει ότι αυτή η κοινωνική φαντασιακή κατασκευή δεν είναι απαραίτητο ότι θα συνεχίσει να υπάρχει.
Πολύ ενδιαφέρον.
Η λέξη, διαπιστώνει ο μελετητής, παραδόξως δεν υπήρχε πάντα. Παρότι η ετεροφυλόφιλη σεξουαλική συμπεριφορά, (όπως και η ομοφυλόφιλη) υπάρχει από καταβολής ανθρώπινου είδους και των περισσοτέρων ειδών, ο όρος "ετεροφυλοφιλία" είναι πολύ πρόσφατος.
Επινοήθηκε το 1860 από τον Ούγγρο δημοσιογράφο Karl Maria Kertbeny μαζί με την έννοια της ομοφυλοφιλίας και άλλους δυο ξεχασμένους όρους. Εμφανίστηκε και πάλι σε μελέτες του αυστρογερμανού ψυχιάτρου Richard von Krafft-Ebing το 1889 και στη συνέχεια απέκτησε αρνητική σημασία. Αρχικά μάλιστα είχε αρνητική σημασία αναφερόμενη σε παθολογικές συμπεριφορές. Το ιατρικό λεξικό Dorland’s του 1901 ορίζει την ετεροφυλοφιλία ως “ανώμαλη και διεστραμμένη επιθυμία για το αντίθετο φύλο". Περισσότερο από δυο δεκαετίες αργότερα, το 1923, το λεξικό Merriam Webster’s παρόμοια την ορίζει ως “morbid sexual passion for one of the opposite sex.”
Δεν ήταν παρά το 1934 που η ετεροφυλοφιλία απέκτησε τη σημασία που αντιλαμβανόμαστε σήμερα: “έκφραση επιθυμίας για το αντίθετο φύλο, κανονική σεξουαλικότητα". Εξελίχθηκε σταδιακά τις πρώτες δεκαετίες 20ού αιώνα σε αυτό που εννοούμε σήμερα, με την άνοδο των πόλεων και των μεσαίων τάξεων. Κανένας πριν την εποχή αυτή δεν θα διανοούνταν να χαρακτηρίσει τον εαυτό του "ετεροφυλόφιλο", με την σημερινή έννοια του όρου. Η γέννηση της έννοιας που συνδέει το αναπαραγωγικό ένστικτο με τη σεξουαλική ταυτότητα συμβαίνει την ίδια εποχή, στις αρχές του 20ού αιώνα, εξηγεί ο συγγραφέας. Προγενέστερα οι άνθρωποι ασχολούνταν με τις σεξουαλικές συμπεριφορές και αρκετές φορές τις ρύθμιζαν ή περιόριζαν ή απαγόρευαν κάποιες από αυτές, κυρίως μέσα από τους θρησκευτικούς ηθικούς κώδικες. Δεν είχαν ποτέ όμως ορίσει την έννοια της "κανονικής" σεξουαλικής συμπεριφοράς ως σεξουαλική ταυτότητα. Και καταλήγει πως τούτο σημαίνει ότι αυτή η κοινωνική φαντασιακή κατασκευή δεν είναι απαραίτητο ότι θα συνεχίσει να υπάρχει.
Πολύ ενδιαφέρον.
No comments:
Post a Comment