Δεν είναι όλα οικονομία

Επιστημονικό συμπέρασμα για τους συναδέλφους οικονομολόγους, που είμαστε κάπως εμμονικοί με τους οικονομικούς δείκτες, το έλλειμμα, το χρέος, τον πληθωρισμό, το ΑΕΠ, τις υποδομές κλπ ως προϋποθέσεις για την ισότιμη και παραγωγική συμμετοχή στο κοινό νόμισμα. Ή σε οποιοδήποτε κοινό project και όραμα με οικονομική βάση.

Υπάρχει μια ακόμη προϋπόθεση, ισχυρότερη ενίοτε από τις άλλες. Είναι η ωριμότητα, το κύρος, η συνοχή του πολιτικού συστήματος διακυβέρνησης και των ελίτ της χώρας. Οι αντιλήψεις και το αξιακό σύστημα των πολιτών της. Αυτό που εν συντομία θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε ιστορικότητα.

Το αποδεικνύουν οι περιπτώσεις της Ιρλανδίας, των χωρών της Βαλτικής, που ξεκίνησαν από πολύ χαμηλότερο σημείο στους οικονομικούς δείκτες προσεγγίζοντας και εισερχόμενες στο ευρώ, εν συγκρίσει με την αποτυχημένη και αποδιοπομπαία Ελλάδα. 

Δεν είναι όλα οικονομία, σε αντίθεση με ό,τι οι νεοκλασικοί υπονοούν υπόρρητα. Ή καλύτερα, οικονομία, υπό άλλη έννοια, είναι πολύ περισσότερα από όσα νομίζουμε. 

Έχουν να γραφτούν πολλά διδακτορικά για το θέμα. Για τη φαντασιακή υποδομή κάθε κοινωνίας, την αντίληψη του δημόσιου χώρου, του Εγώ και του Κοινού, την παιδεία, σε σχέση με τις οικονομικές συμπεριφορές Ίσως να υπάρξουν και κάποια νόμπελ.

Γιώργος Γιαννούλης-Γιαννουλόπουλος