Saturday, March 30, 2013

Περί κακίας και πολιτικής


Share/Bookmark
Η κακία είναι μια προδιάθεση της ψυχής, σε αντίθεση με τη βλακεία, η οποία είναι μια κατάσταση του πνεύματος. Η πρώτη οδηγεί τους ανθρώπους να ρέπουν προς πράξεις βλαβερές προς τους συνανθρώπους τους. Η δεύτερη δεν τους επιτρέπει να συλλάβουν το νόημα των πράξεών τους. Οι δύο αυτές έννοιες παρουσιάζουν ορισμένες συνάφειες.

«Ουδείς εκών κακός». Ο Σωκράτης έχει αντιληφθεί ότι η κακία δεν είναι αποτέλεσμα επιλογής, δεν διαμορφώνεται από τη βούληση. Υπονοεί έτσι ότι το αντίθετό της, η αρετή, η καλοσύνη προϋποθέτουν τη βούληση. Εμμέσως μας λέει ο σοφός πως ο κακός άνθρωπος είναι τελικά άβουλος. Η κακία του είναι αποτέλεσμα αδυναμίας και όχι ισχύος της θέλησής του. Είναι ο λόγος για τον οποίο, κατά τον Όμηρο, «ουδέποτε κάποιος κακός άνθρωπος υπήρξε σοφός».

Οι δύο αρχαίοι εντοπίζουν έτσι μια απαραίτητη κοινή συνιστώσα της κακίας και της ανοησίας, την αβουλία.

Μια άλλη σχέση μεταξύ των δύο εννοιών αναδεικνύεται από το προφανές γεγονός ότι «κανένας κακός άνθρωπος δεν υπήρξε ευτυχισμένος» (Nemo malus felix), το οποίο είχε διαπιστώσει ήδη ο Ρωμαίος σατιρικός Juvenal. Εάν ο κακός άνθρωπος είχε ικανό επίπεδο ευφυΐας και νόησης, λογικά θα επιδίωκε να κινηθεί προς την ευτυχία, ξεφεύγοντας από τη δυστυχή κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Άρα δεν έχει επαρκή νόηση. Είναι α-νόητος.

Όσο πιο αδύναμος είναι κάποιος, τόσο περισσότερο πολλαπλασιάζεται η βλαπτική του ικανότητα. «Οι αδύναμοι άνθρωποι αποτελούν το άτακτα στρατεύματα των κακών. Προκαλούν περισσότερη ζημιά από τον κυρίως στρατό, λεηλατούν και ερημώνουν», κατά τον Nicolas Chamfort.

Μα ποιος είναι εντέλει ο κακός άνθρωπος; «Κακός είναι ο άνθρωπος που αντλεί ευχαρίστηση από το να ντροπιάζει τους άλλους», ισχυρίζεται ο Νίτσε. Αυτός ο πολύ καλός ορισμός εντοπίζει την ψυχολογική βάση της κακίας: είναι μια ψυχική διαστροφή ή ανεπάρκεια η οποία αποτελεί «σημάδι αισθήματος κατωτερότητας», κατά τον κορυφαίο Αυστριακό ψυχίατρο Alfred Adler, που έζησε την ίδια εποχή με τον Νίτσε, στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ού αιώνα. Είναι ίσως ο λόγος για τον οποίο οι «Οι κακοί ξαφνιάζονται πάντα όταν συναντούν ανθρώπους ικανούς και ταυτόχρονα καλούς», όπως διαπίστωσε ο Vauvenargues ενάμιση αιώνα νωρίτερα.

Οι περισσότεροι συμφωνούν επίσης ότι η κακία είναι αυτοφυής, δεν εκπαιδεύεται κάποιος να γίνει κακός. Παραδίδεται, αφήνεται σε αυτό το πάθος. Τον κατακτά. Η «Γυναίκα της Ζάκυθος» του αόρατου εθνικού μας ποιητή, αφού αρνηθεί με χυδαίο τρόπο τη συμπόνια στις ζητιάνες εξεγερμένες Μεσολογγίτισσες, συναντά μοιραία τα φαντάσματα που στοιχειώνουν την κακία της, το σόι, την αδελφή, τα γονικά της, καθώς ψυχορραγεί, κι όλα εμφανίζονται και ταυτόχρονα εγκλωβίζονται στον παράδοξο καθρέφτη όπου τα φωτογραφίζει μεγαλοφυώς ο Διονύσιος ο Ιερομόναχος.

Δεν έχει ανάγκη από καλλιέργεια η κακία, θεριεύει όπως τα αγριόχορτα σε ένα παρατημένο χωράφι. Με αυτό τον τρόπο εξαπλώνεται. Όταν δεν τιμωρείται εν τη γενέσει, με τον καιρό φουντώνει, παρατηρεί ο Αισχύλος, άποψη με την οποία συμφωνεί απολύτως και ο Κικέρων μερικούς αιώνες μετά, ο οποίος διαπιστώνει ότι το κακό είναι εύκολο να το σταματήσεις στην αρχή του, ενώ μεγαλώνει και δυναμώνει με την ανοχή.

Από αυτή την άποψη η κακία παρουσιάζεται κατά κάποιον τρόπο στους ανθρώπους ως αδυναμία της αρετής, σε αντίθεση με τη βλακεία, η οποία αποτελεί τη φυσική πλειοψηφία της ανθρώπινης κατάστασης.

Είναι επίσης η κακία μια ψυχική προδιάθεση μεταδοτική. «Εάν συναναστρέφεσαι με τους κακούς, κακός θα καταλήξεις», διαπιστώνει ο Μένανδρος. Κι έτσι θα οδηγηθείς κι εσύ να τολμάς τα πάντα χωρίς φραγμούς, αδίστακτα («πάντα κακοί τολμώσι»).

Οι κακοί μετέρχονται ανά τους αιώνες τις ίδιες κοινές ή πιο εξεζητημένες πρακτικές: τη συκοφαντία, για παράδειγμα (την οποία πρέπει να φοβόμαστε ακόμη κι αν είναι ψέματα, προειδοποιεί ο Ισοκράτης), αλλά κι ένα άλλο επικίνδυνο όπλο, τις κακοπροαίρετες αλήθειες. Μία αλήθεια ειπωμένη με κακή πρόθεση έχει πολύ σημαντικότερες συνέπειες από όλα τα ψέματα που μπορεί κανείς να επινοήσει (William Blake). Έτσι με έναν σμπάρο πετυχαίνουν δύο τρυγόνια. Η αποσπασματική αλήθεια τούς επιτρέπει να παρομοιάσουν στα μάτια των πολλών και καλοπροαίρετων με τους ενάρετους και ταυτόχρονα ενισχύει τη δυνατότητα διαβολής.

Εν κατακλείδι, «για τον κακόβουλο άνθρωπο όλα χρησιμεύουν σαν πρόσχημα», τίποτα δεν έχει αξία αφεαυτού, μας αποκαλύπτει ο μέγας διαφωτιστής Βολταίρος.

Στον αντίποδα, η αρετή προϋποθέτει την ισχυρή θέληση η οποία λείπει από τον κακό άνθρωπο, όπως προαναφέρθηκε, γιατί η αρετή χρειάζεται γνώση και η γνώση με τη σειρά της απαιτεί συστηματική δουλειά, επιμονή, υπομονή, κόπο και ταπεινοσύνη μπροστά στην απεραντοσύνη της άγνοιάς μας. Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι δυνατό χωρίς δυνατή θέληση.

Η αρετή στηρίζεται στη διαμόρφωση ισχυρών πεποιθήσεων αλλά και την αντοχή να τις αμφισβητεί κανείς επίπονα όταν δικαίως κλονίζονται.

Η ανάδειξη της αρετής προϋποθέτει επίσης συστηματική καλλιέργεια, δηλαδή παιδεία, ευθύνη και μετρημένη αυστηρότητα. Έγκαιρο και αποτελεσματικό περιορισμό της ευκολίας και αντιμετώπιση της φτήνιας με σαφείς διαδικασίες δοκιμασίας και απόδειξης.

Η δημόσια επιδίωξη της αρετής μέσω της πολιτικής δράσης δεν δένει σωστά δίχως και μια ανατρεπτική τσιμπιά καλοπροαίρετης τρέλας, που επιτρέπει χωρίς συμπλέγματα τη γόνιμη χρήση του πιο πολύτιμου πόρου του ανθρώπινου νου, της δημιουργικής φαντασίας.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος


Εικόνα: Hieronymus Bosch: "Christ in Limbo" (detail)


Sunday, March 24, 2013

Κύπρος: ένα κουτοπόνηρο λάθος;


Share/Bookmark
Ενώ, μια εβδομάδα μετά, συνεχίζεται η ένδοξη υποχώρηση μπροστά στην προέλαση της δυσάρεστης πραγματικότητας, ο λογαριασμός ανέβηκε από 16 σε 20 δις λόγω της αμφιβολίας και της αναταραχής που προκάλεσε το «περήφανο όχι» απέναντι σε μια «λάθος απόφαση».

Στην οποία απόφαση μαθαίνουμε ότι οδήγησε σε μεγάλο βαθμό το ίδιο το Κυπριακό πολιτικό σύστημα, το οποίο όχι μόνο δεν
διαπραγματεύτηκε σε διαφορετική κατεύθυνση, ώστε να απαλύνει τις συνέπειες, αλλά απέτρεψε και τις πιέσεις προς την αναζήτηση λύσης στην κατεύθυνση αυτή, δηλαδή με την αποφυγή της φορολόγησης των μικροκαταθετών.

Αντί να διαπραγματευθεί ταυτόχρονα ένα πακέτο στήριξης της πραγματικής οικονομίας της Κύπρου για να αντιμετωπίσει τη μετάβαση από ένα παραγωγικό μοντέλο σε ένα άλλο, το οποίο θα περιλάμβανε ενίσχυση των χρηματοδοτικών εργαλείων για δημόσιες επενδύσεις και διατήρηση του ευνοϊκού φορολογικού περιβάλλοντος για ιδιωτικές επενδύσεις, κύρια στο εμπόριο, τη μεταποίηση και τον τουρισμό, το οποίο πιθανότατα οι εταίροι θα ήταν διατεθειμένοι να προσφέρουν, με δεδομένο το μέγεθος της Κυπριακής οικονομίας και τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία,

αντί να προτείνει συνδυαστικά πιο έξυπνες και κάπως πιο δίκαιες λύσεις προσδιορισμού της χασούρας, όπως για παράδειγμα μέσω του υπολογισμού της φορολογικής επιβάρυνσης σε συνδυασμό με τους τόκους των προηγούμενων ετών των κεφαλαιούχων,

προσπάθησε να διασώσει ένα μοντέλο ανάπτυξης που πεθαίνει, με το οποίο όμως έχουν ταυτιστεί σημαντικά συμφέροντα και, κυρίως, ο καιροσκοπισμός του εύκολου τραπεζικού χρήματος.


Απ' ό,τι φαίνεται, επέλεξε να οδηγήσει στην τραγική απόφαση για φορολόγηση των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ, δηλαδή της πλειονότητας των Κυπρίων, ελπίζοντας να αποφύγει ή περιορίσει την φορολόγηση των μεγαλύτερων ποσών που προέρχονται από διεθνή κεφάλαια (κυρίως ρωσικά) επιχειρώντας να διατηρήσει την ελκυστικότητα της χώρας ως περιφερειακού τραπεζικού κέντρου διεθνών κεφαλαίων. Στη συνέχεια επέλεξε να απορρίψει τη συμφωνία χρησιμοποιώντας ακριβώς τη φορολόγηση των μικρότερων ποσών, που δημιούργησε και την οξεία και δίκαιη λαϊκή αντίδραση, σε μια ύστατη προσπάθεια διαπραγμάτευσης μέσω της δημιουργίας τετελεσμένου.

Αρνήθηκε να καταλάβει πως οι παγκόσμιες οικονομικές ισορροπίες που γέννησαν το γεωπολιτικό παράθυρο ευκαιρίας που επέτρεψε τη δημιουργία του Κυπριακού μοντέλου έχουν αλλάξει. Η χρηματοπιστωτική οικονομία του City, από την μια πλευρά, και το ευρωπαϊκό παραγωγικό μοντέλο επάνω στο οποίο έχει θεμελιωθεί το ευρώ και η Ευρωπαϊκή ενοποίηση, από την άλλη, αντιπαρατίθενται. Η θέση της Βρετανίας στην Ευρώπη θα εξελιχθεί σύντομα. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική φούσκα του πράσινου νομίσματος και οι θεμελιώδεις ανισορροπίες που έχει προκαλέσει, σε σχέση με τη διανομή των πραγματικών αγαθών και υπηρεσιών ανάλογα με την παραγωγικότητα καθενός, δεν πρόκειται να κρατήσει πολύ. Η ιλαροτραγική και ανιστόρητη επίσκεψη στη Ρωσία διέλυσε τις αυταπάτες. Οι τροχοί της ιστορίας γυρνούν πάλι.

Μετά από δύο τραγικές προεδρίες των προκατόχων του σημερινού Προέδρου, η Κύπρος φαίνεται να έχει χάσει τα πολιτικά αντανακλαστικά της. Ας ελπίσουμε να τα ξαναβρεί το ταχύτερο δυνατό.

Αυτό δεν απαλλάσσει από τις ευθύνες της τη μυωπική πολιτική ηγεσία της Ευρώπης, όχι μόνο γιατί το αποδέχθηκε αλλά και, κυρίως, γιατί δεν βρήκε τα λόγια, το απόθεμα ηγεσίας που χρειάζεται, για να εξηγήσει την πραγματικότητα στους Ευρωπαίους πολίτες και στους Κυπρίους μεταξύ αυτών, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα τη γενναιοδωρία της προς την Κύπρο, που είναι γενναιοδωρία προς το μέλλον της Ευρώπης.

Ο νομισματικός δρόμος που θα οδηγούσε σε μείωση 50% τουλάχιστον της αξίας καταθέσεων αλλά και λοιπών assets (γη, επιχειρήσεις, κτήρια), στασιμοπληθωρισμό και περιθωριοποίηση του νησιού και, ακόμη περισσότερο, σε διεθνή απομόνωση ενός τεμαχισμένου κράτους από τους φυσικούς του συμμάχους, προφανώς δεν είναι νοητός, αλλά μπορεί να προκύψει από ένα λάθος.

Στην αρχή της εβδομάδας αρκούσε η φορολόγηση με 13-15% των ποσών άνω των 100.000 για να βγει το νούμερο, με μηδενική φορολόγηση των χαμηλότερων ποσών.

Μια εβδομάδα μετά, συζητούν για 20% και κάθε ώρα που περνάει η ζημιά μεγαλώνει και ο λογαριασμός ανεβαίνει.


Οι πολιτικοί διεκδικούν την ψήφο των πολιτών για έναν πολύ άχαρο ρόλο, που περιλαμβάνει τη θεμελιώδη υποχρέωσή τους να προβλέπουν και να αποτρέπουν το χειρότερο, σιωπηλά και με σύνεση. 
Όχι για να παρακολουθούν την πορεία προς την καταστροφή πετώντας το μπαλάκι στους πολίτες, ούτε φυσικά για να την προκαλούν με τις πράξεις ή παραλείψεις τους.
Οφείλουν  να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων.


Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος



εικόνα:  Abraham Ortelius, c.1608, Cyprus., πηγή cyprouscartography


Κύπρος: Αριθμών συνέχεια... πρώτη αποτίμηση

ΤΙ ΕΙΧΕ ΣΥΜΦΩΝΗΘΕΙ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ:

Η απόφαση του Eurogroup πρόβλεπε εφάπαξ εισφορά 9,9% για τις καταθέσεις σε κυπριακές τράπεζες άνω των 100.000 ευρώ και 6,7% για τις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ.

Το εναλλακτικό σχέδιο περιλάμβανε εισφορά 3% για τις καταθέσεις κάτω των 100.000 και 15% για καταθέσεις άνω των 500.000 ευρώ. Η εισφορά για τους καταθέτες με ποσά άνω των 100.000 ευρώ θα αυξάνονταν από το 9,9 στο 10%.

Είχε υπολογιστεί επίσης ότι με άνοδο στο 15 % άνω των 100.000 ευρώ συνολικά θα μπορούσε να καταργηθεί πλήρως η φορολόγηση κάτω των 100.000 ευρώ.

Περιλαμβάνονταν βοήθεια ύψους 10 δις.

Το υπόλοιπο που θα έπρεπε να καλυφθεί από τις καταθέσεις και άλλες πηγές 5.8 δις.

Σύνολο 15,8 δις

Κανείς δεν διέψευσε όλες τις επίσημες δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων ότι στην κατεύθυνση επιβάρυνσης με 15% των κεφαλαίων άνω των 100.000, με χαμηλή ή καθόλου φορολόγηση των μικροκαταθετών, πίεζαν οι ίδιοι. Ενώ η Κυπριακή Κυβέρνηση προσπαθούσε να διασώσει τους μεγάλους καταθέτες από πρόσθετη επιβάρυνση, προκειμένου να προσπαθήσει να διατηρήσει το τραπεζικό μοντέλο ανάπτυξης της Κύπρου και τα συναρτημένα με αυτό συμφέροντα, όχι υποχρεωτικά με κακή πρόθεση.

Η Κύπρος απέρριψε εν συνεχεία τη συμφωνία με την ελπίδα ότι τα 10 δις θα αυξηθούν, ώστε να μειώσει το κούρεμα και στους μικροκαταθέτες.

ΤΙ ΣΥΜΦΩΝΗΘΗΚΕ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 7 ΗΜΕΡΕΣ ΤΡΟΜΟΥ ΚΑΙ ΕΞΩΤΙΚΩΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΠΑΦΩΝ:

Τα 10 δισεκατομμύρια της Τρόικας παραμένουν 10 δισεκατομμύρια.

Το υπόλοιπο προς το παρόν άγνωστο (μάλλον για να μην τρομάξουμε) αλλά, αν κρίνει κανείς από τους αριθμούς που έγιναν γνωστοί, είναι πλέον πολύ μεγαλύτερο από τα αρχικά 5,8 δις.

Ο λογαριασμός φαίνεται να αυξήθηκε τραγικά. Πριν από μερικές ώρες μιλούσαν για 20% φορολόγηση των άνω των 100.00 ευρώ κατά μέσο όρο. Τώρα ακούγεται το 30% η απώλεια των κεφαλαίων άνω των 100.000 ευρώ.

Οι λογαριασμοί δεσμεύονται προσωρινά μέχρι την εκκαθάριση και επιβάλλονται περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων.

Γιατί συνέβη;

Όταν ανακοινωθεί μια ενέργεια τέτοιου είδους, ακόμη και λανθασμένη, εάν δεν εφαρμοστεί άμεσα (είτε για αντικειμενικούς, είτε για λόγους σκοπιμότητας, είτε γιατί είχε κακώς σχεδιαστεί με τρόπο ανεφάρμοστο) δημιουργεί αβεβαιότητα και ρίσκο, και αυτό το ρίσκο έχει κόστος.

Το ρίσκο ακυρώνει τελικά τον λόγο της ακύρωσής της.

Η πίεση για φυγή κεφαλαίων και η αντίστοιχη πρόβλεψη για τα ποσά που θα αποχωρήσουν από την Κύπρο μόλις δοθεί η ευκαιρία, μεγάλωσε γεωμετρικά από την ανασφάλεια καταστρέφοντας τις λίγες ελπίδες να διατηρήσει το νησί σημαντικό μέρος από τον τραπεζικό του τομέα.

Έτσι πρέπει να υπολογιστεί μεγαλύτερη ζημία, μεγαλύτερες ανάγκες κεφαλαίων, μεγαλύτερη φορολόγηση και ούτω  καθεξής σε έναν φαύλο κύκλο που απελπισμένα επιχειρούν να ανατρέψουν τα μέτρα περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων.

Επιφέροντας ένα πολύ σκληρότερο πλήγμα στον ανθηρό τραπεζικό τομέα και συναφείς δραστηριότητες (offshore κλπ ) της Κύπρου.

Δεν εντόπισα καμιά αναφορά σε πακέτο στήριξης της Κυπριακής οικονομίας μέσω επέκτασης των προγραμμάτων στήριξης και ανάπτυξης και της αύξησης των ευρωπαϊκών μεταβιβαστικών πληρωμών δημόσιων και ιδιωτικών, ώστε να μη ρημάξει η οικονομία της Κύπρου. Μια ελπίδα είναι να βρίσκεται ανάμεσα στις άρρητες συμφωνίες που θα περάσουν από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς αργότερα.

Λάθος στόχευση, λάθος κατανόηση των περιθωρίων διαπραγμάτευσης, λάθος κατανόηση των γεωπολιτικών ισορροπιών, έλλειψη πεποιθήσεων για τη θέση της χώρας, εν τέλει λάθος μπλόφα.

Λάθη επί λαθών.

Αν μαθαίναμε από αυτά τουλάχιστον κάτι;



What has been agreed?
Cyprus has agreed to a significant restructuring of its banking sector, along with other measures such as tax rises and privatisations. The measures are designed to raise billions towards the bailout, but protect bank customers with deposits of 100,000 euros or less.
Cyprus's second largest bank - the troubled Laiki Bank - will be closed down and deposits above 100,000 euros moved into a "bad bank". Deposits below 100,000 euros will be moved into Bank of Cyprus, the country's biggest bank, which is being significantly restructured.
Deposits at Bank of Cyprus of more than 100,000 euros are being frozen.
At both banks, deposits above 100,000 euros will be tapped by the government to raise billions towards the bailout. It is not clear how much of the money will be taken, but a government spokesman suggests customers should expect to lose about 30% of the balance.
What about the bank levy?
In the original EU-IMF deal agreed a week ago, all customers of Cypriot banks were to face a one-off tax on their deposits, starting at 6.75% for the smallest deposits.
Πηγή BBC


Saturday, March 16, 2013

Τα φτωχικά σύμβολα ενός Πάπα


Share/Bookmark
Ο νέος Πάπας, Φραγκίσκος ο πρώτος, ετών 76, είναι ο πρώτος Λατινοαμερικάνος Πάπας. Ο Jorge Bergoglio, ο οποίος προέρχεται από το τάγμα του Ιησουιτών, γνωστό μεταξύ άλλων για την έντονη δραστηριότητά του για πολλούς αιώνες στον μη χριστιανικό κόσμο και για την ακαδημαϊκή επιρροή του στις ελίτ μέσω των φημισμένων Πανεπιστημίων του. 
Αυτός ο, καθώς φαίνεται, συντηρητικά εκσυγχρονιστής και ίσως μεταβατικός Πάπας, επέλεξε παραδόξως το όνομα του Αγίου Φραγκίσκου, πολύ δημοφιλή και ταπεινού αγίου.
Ο αξιαγάπητος και πολυζωγραφισμένος αυτός άγιος, που δεν είχε αξιωθεί μέχρι τώρα να ονοματοδοτήσει Πάπα, εκτός από παραδειγματικά φιλάνθρωπος με τους ταπεινούς και τους φτωχούς, είναι προστάτης του περιβάλλοντος και των ζώων. Είναι επίσης ιδρυτής του άλλου μεγάλου και ανταγωνιστικού των Ιησουιτών τάγματος, των πιο λαϊκών και σχετικά πιο ανοιχτόμυαλων και πιο λαϊκών Φραγκισκανών. 
Η κατανόηση της μεγάλης παράδοσης των ακραίων συγκρούσεων, δολοπλοκιών και ισορροπιών για την κατάκτηση και διαχείριση της εξουσίας των παμπάλαιων εκκλησιαστικών θεσμών, με τρόπο που να διασφαλίζει ταυτόχρονα την επιβίωση, την αύξηση της επιρροής και τη μετεξέλιξη των θεσμών αυτών, θάπρεπε νάναι μεταξύ των βασικών πηγών γνώσης για τους δικούς μας πολιτικούς και φερέλπιδες πολιτικούς. Οι ιδεολογικές συζητήσεις, οι ανατροπές, οι ισορροπίες, η τέχνη του λόγου και των κρυφών νοημάτων, η μάχη για επιβίωση και εξουσία απέναντι στα μεγάλα ρεύματα της ιστορίας, η χρήση των συμβόλων, αναπτύχθηκαν στην πιο εκλεπτυσμένη και συμβολική τους μορφή στη διαδικασία εξέλιξης των εκκλησιαστικών θεσμών με παράδοση αιώνων  και ιδιαίτερα στη διαδικασία διαδοχής του εκάστοτε ηγέτη της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, διαδόχου του αποστόλου Πέτρου, αρχηγού του κράτους του Βατικανού, Επίσκοπου της Ρώμης, δούλου των δούλων του Θεού.
Ο καλύτερος Έλληνας πολιτικός της τρέχουσας γενιάς απέχει παρασάγγες σε ικανότητες διεκδίκησης και διαχείρισης της εξουσίας με σεβασμό στο κράτος που υπηρετεί και κατανόησης των ορίων, των δικών του και του κράτους, από τον τελευταίο φιλόδοξο καλόγερο. Πόσο δε μάλλον από τον πρώτο.
Είναι κι αυτό μέρος της συντριπτικής έλλειψης παιδείας του πολιτικού μας προσωπικού. Ποιος διαβάζει σοβαρά ιστορία και φιλοσοφία; Ποιος μεταξύ τους φαίνεται να μελετά και να αφιερώνει χρόνο και προσπάθεια σε οτιδήποτε σοβαρό εν γένει; Ποιος έχει μάθει να αντλεί και χαρά και γνώση από το σημαντικό και κατανοεί ότι από αυτό το σημαντικό προκύπτουν οι δικές του δυνατότητες; 
Οι πιο πολλοί, με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις, μπερδεύουν την ιστορία με την πληροφορία, την εντύπωση με την κατανόηση, επιδιώκουν συστηματικά και άκοπα αυτή την επιφανειακή γνώση στερεοτύπων και απλουστεύσεων, της οποίας φτωχά αποσπάσματα απαγγέλλουν με κάθε ευκαιρία, άλλοτε με φοβισμένο κι άλλοτε με θρασύ στόμφο.
Αρκετοί πολίτες, θύματα κι αυτοί της ίδιας έλλειψης, τους ακούν και τους θαυμάζουν. Η κρίση όμως είναι εξυγιαντική, καθώς μας φέρνει εξ ανάγκης αντιμέτωπους με την αλήθεια. 
Φαίνεται ότι όλο και περισσότεροι πολίτες ανακαλύπτουν την κενότητα και την ανασφαλή αμηχανία και τους παίρνουν στο ψιλό. Όλο και περισσότεροι καταλαβαίνουν, ασυνείδητα η συνειδητά, ότι η ηγεσία τους γνωρίζει και αντιλαμβάνεται, εντέλει, λιγότερα από τους ίδιους. 
Είναι το πρώτο βήμα. 

Γιώργος Γιαννούλης Γιαννουλόπουλος



Εικόνα: Ο Άγιος Φραγκίσκος της Ασσίζης, MIchelangelo Merisi da Caravaggio, The stigmatization of Saint Francis. Oil on canvas, Wadsworth Atheneum, Hartford



Saturday, March 9, 2013

Πού πάει ο λαϊκισμός όταν πεθαίνει;


Share/Bookmark
Υπάρχει μια λεπτή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα ολοκληρωτικά και τα λαϊκίστικα καθεστώτα.
Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα λειτουργούν σε ένα καθεστώς πλήρους ελέγχου της κοινωνίας από ένα δαιδαλώδες και πανταχού παρόν κράτος, δηλαδή από αυτούς που το ελέγχουν. Το κράτος δεν αναγνωρίζει κανένα όριο στην εξουσία του, καμιά περιοχή ασφάλειας, ιδιωτικότητας, αυτοβουλίας και, εν τέλει, αξιοπρέπειας για τον πολίτη. Τα πάντα αποφασίζονται εκτός του πολίτη στον μέγιστο βαθμό.
Ο μηχανισμός του κράτους καταλήγει έτσι να είναι κατά κύριο λόγο ένα σύστημα μηχανιστικής παιδείας, μια μανιχαϊκή επανάληψη, ένα κομποσκοίνι επαναλαμβανόμενων στερεοτύπων, μια διαρκής εκπαίδευση μέσω της προπαγάνδας που έχει μόνο σκοπό να πείσει τους πολίτες να ενσωματώσουν το σύστημα εξουσιών μετατρεπόμενο σε σύστημα αξιών. Να δημιουργηθεί στους ανθρώπους μια  ψυχική δομή η οποία στηρίζεται στον ακρογωνιαίο λίθο του φόβου.
Τον φόβο των άλλων, των πανταχόθεν απειλών, που δικαιολογεί με τη σειρά του την αναγκαιότητα του φόβου προς τον εξουσιαστικό μηχανισμό και την υποσυνείδητη ταύτιση ή έστω τον εκβιασμό της υποτακτικής ανοχής των ανθρώπων. Λογική συνέπεια αυτού είναι ότι τα ολοκληρωτικά καθεστώτα αντιμετωπίζουν κάθε διαφωνία, κάθε διαφορετικότητα είτε ως συνωμοσία είτε ως τρέλα, και φέρονται κατ’ αντιστοιχία στους υπόπτους.
Ο Στάλιν ο πατερούλης, ο Μάο ο μεγάλος τιμονιέρης, ο Κιμ Γιονγκ Ουν, διάδοχος του πολυαγαπημένου ηγέτη Κιμ Γιονγκ Ιλ, διάδοχος κι αυτός ενός άλλου ήλιου της αλήθειας, του Κιμ Ιλ Σουνγκ, ο Άσαντ, με αμέτρητους νεκρούς και χαμένες ζωές καθένας στον λαιμό του, δεν είναι παρά εκδοχές αυτού του συστήματος, που πρωτοφανερώθηκε τον 20ό αιώνα ως μια εκτροπή του σύγχρονου κράτους δικαίου, που είχε επινοηθεί κατά τον 18ο και 19ο αιώνα. 
Τα καθεστώτα αυτά είναι ικανά για οποιαδήποτε ακρότητα αλλά, με την ίδια ακριβώς φυσικότητα, είναι καταδικασμένα όσο υπάρχει ακόμη και μια ελεύθερη κοινωνία στον πλανήτη. Είναι υποδεέστερα, λιγότερο παραγωγικά, σπαταλούν πόρους και για να επιβιώσουν εξοντώνουν το σημαντικότερο από τα παραγωγικά πλεονεκτήματα: τη φαντασία του ανθρώπινου πνεύματος.
Η διαφορά παραγωγικότητας τα καταδικάζει. Νομοτελειακά οπισθοδρομούν στη φεουδαρχία και την οικογενειοκρατία, ξεπέφτουν, και τη στιγμή που ο φόβος εξαφανίζεται, εξαφανίζονται δια μιας μαζί του.

Τα λαϊκίστικα καθεστώτα έχουν αρκετές ομοιότητες με τα ολοκληρωτικά, όπως η συνωμοσιολογία, που σε αυτά όμως μοιάζει περισσότερο με κουτσομπολιό που μεταφέρει πάντα την ευθύνη και την προοπτική σε κάποιους άλλους.
Τα λαϊκίστικα καθεστώτα εμφανίζονται εντός των δημοκρατικών θεσμών, τους οποίους και εκφυλίζουν υπό την καθοδήγηση ενός λαϊκιστή ηγέτη. Το ξόρκι τους στοχεύει στη χειραγώγηση των θεσμών της Δημοκρατίας, με πρώτον αυτόν του δημόσιου διαλόγου και της λογικής αντιπαράθεσης. Δεν στηρίζονται τόσο στην καλλιέργεια του φόβου αλλά της άγνοιας. Μέσα από αυτήν κατορθώνουν να εξαργυρώνουν στις κάλπες της δημοκρατίας ψευδεπίγραφες ελπίδες.
Αντί να επιβάλλουν μια αυταρχική παιδεία, αποδομούν κάθε μορφής παιδεία, με την ευρεία έννοια. Τα μέσα, έντυπα και ηλεκτρονικά, μεταφέρουν σταδιακά όλο και παραπάνω δευτεράντζα, γίνονται τελικά σκουπιδαριό. Η σημαντική τέχνη και η σκέψη θάβονται κάτω από τόνους θορύβου. Χρησιμοποιούν τις ταπεινότερες απλουστεύσεις. Αναπτύσσουν ένα κατάλληλο μείγμα εθνικισμού, θρησκοληψίας, προλήψεων και δήθεν κοινωνικής αλληλεγγύης για να καλλιεργήσουν τις πλέον χαμερπείς συμπεριφορές: τον φθόνο, τη ματαιοδοξία, την κολακεία, την ψευδαίσθηση της μοναδικότητας, το φθηνό συναίσθημα.
Παραποιούν το νόημα των λέξεων, στρεβλώνουν τη γλώσσα, τη γεμίζουν ενοχές και κενά γνώσης, καθιστώντας αδύνατο τον λογικό διάλογο. 
Το εκπαιδευτικό σύστημα των λαϊκίστικων καθεστώτων, σε αντίθεση με το στιβαρό εκπαιδευτικό σύστημα των ολοκληρωτικών καθεστώτων, απλώς αφήνεται να καταρρεύσει μέσα από την κυριαρχία της «φιλεύσπλαχνης» αμάθειας που περιορίζει την προσπάθεια και τον κόπο με αγαθές δικαιολογίες.
Εξασφαλίζουν έτσι σταδιακά τον περιορισμό έως και την  εξάλειψη της κριτικής σκέψης, διακόπτουν την παραγωγή δομημένης αμφιβολίας, αφανίζουν την εναλλακτική αντίληψη.
Όταν, παραταύτα, η ελεύθερη στάση και σκέψη ξεμυτίζει κάπου, την αντιμετωπίζουν με βίαιες μεθόδους: γελοιοποιείται, ποινικοποιείται στη συνείδηση των πολιτών, προσδιορίζεται εξαρχής ως ένοχη, καταλήγει κάτι για το οποίο πρέπει να ντρεπόμαστε. Δημιουργούν την καρικατούρα του "κουλτουριάρη", του "αναρχικού", του "φιλελεύθερου" και  στη συνέχεια οι καλλιεργημένοι και αμφισβητίες αντικαθίστανται στον Δημόσιο χώρο από τις καρικατούρες τους.  
Έτσι εξοντώθηκε στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια ακόμη και η ειλικρινής αμφισβήτηση, η εναλλακτική σκέψη και πράξη, που σταδιακά καλύφθηκε από τη χουλιγκανίστικη, βίαιη μορφή της.  
Έτσι υποκαταστάθηκε πονηρά η ορθολογική και ανοιχτή φιλελεύθερη σκέψη, η οποία είναι η κατεξοχήν επίφοβη για τον λαϊκισμό,  από τη νεοσυντηρητική, "νεοφιλελεύθερη" καρικατούρα της. 
Οι μηχανισμοί της Δημοκρατίας στον λαϊκισμό χρησιμοποιούνται ως επίφαση, μετατρέπονται σε ένα αδειανό πουκάμισο, που δεν τολμά όμως το καθεστώς να αφαιρέσει, γιατί ακριβώς δεν περιέχει τίποτα στο οποίο το ίδιο θα μπορούσε να στηριχθεί μετά, σε αντίθεση με το ρωμαλέο ολοκληρωτικό καθεστώς.
Με αυτόν τον τρόπο δοξάζεται ο λαϊκιστής ηγέτης, ο μεγάλος εκμαυλιστής. Χάρη στην άμετρη αυταρέσκειά του, που καταλήγει σε ψευδαίσθηση αυτάρκειας και κάποιας μορφής συναισθηματικό αυτισμό. Εμφανίζεται ως φωτισμένος ανάμεσα σε αυτούς που κινούνται στο μισοσκόταδο της αμάθειας μέσα από το οποίο τους οδηγεί.
Τα δύο καθεστώτα, λαϊκισμός και ολοκληρωτισμός, έχουν πολλά κοινά, όπως προαναφέρθηκε, αλλά ένα διακριτικό: επειδή ο λαϊκισμός οφείλει να αγοράζει διαρκώς τις ψήφους οπαδών λόγω της δημοκρατικής επίφασης, είναι ως προς τα πρόσωπα πιο ασταθής. Αναγκάζεται να αποδομεί διαρκώς οποιοδήποτε σύστημα αξιών, κάθε αρχή, κάθε αναφορά. 
Οι αντιστάσεις των θεσμών στον λαϊκισμό, όπως και η εξέλιξή τους, καθώς και οι μεταμορφώσεις των λαϊκιστών, διαφέρουν από κοινωνία σε κοινωνία και από δημοκρατία σε δημοκρατία.
Από τον Καρντένας στον Τσάβες, από τον Περόν στον Ανδρέα Παπανδρέου, στον  Βίκτορ Ορμπάν, στον Τσίπρα, στον Μπερλουσκόνι, στον Γκρίλλο, η συνταγή επιβίωσης του λαϊκισμού είναι η ίδια.
Νομιμότητα γίνεται η μετριότητα.

Η κατάληξη και οι συνάφειες

Η αντίφαση του λαϊκίστικου καθεστώτος έγκειται ακριβώς στο ίδιο σημείο από το οποίο εξαρτάται η επιβίωσή του. Η επικράτηση του όλο και πιο μέτριου αποτελεί αναγκαιότητα για να διατηρήσει τη δυναμική του, για να παραμείνει σταθερό εσωτερικά, αλλά ταυτόχρονα το καθιστά διαρκώς υποβαθμιζόμενο σε έναν ανταγωνιστικό κόσμο, όπου αναγκάζεται να συνυπάρξει με δημοκρατίες που στηρίζονται στην ελευθερία και την ευθύνη. 
Στο τέλος του δρόμου αυτού το λαϊκίστικο καθεστώς έχει δύο επιλογές: να μετατραπεί σε ολοκληρωτικό, με το οποίο μοιράζεται πολλά κοινά στοιχεία, στην απελπισμένη προσπάθεια της άρχουσας ομάδας να παραμείνει στη θέση της, ή να επιτρέψει να γεννηθεί μέσα από μια ανατροπή ένα καινούριο δημοκρατικό σύστημα, εφόσον κάποιοι θεσμοί της Δημοκρατίας αντέχουν ακόμη και η κοινωνία βρει τις δυνάμεις που απαιτούνται για να αναδείξει μια νέα πολιτική ηγεσία.
Η Βενεζουέλα θα αντιμετωπίσει σύντομα το αντίστοιχο δίλημμα. Το ίδιο και η ευρωπαϊκή Ουγγαρία όπως και η Ιταλία. Η σημερινή Περσία, μια μεγάλη και πολιτισμένη δυτικότροπη χώρα, βρίσκεται ίσως σε αυτή την επίπονη μετάβαση τα τελευταία χρόνια. Με διαφορετικές προοπτικές η καθεμία. 
Ο φασισμός είναι μια ειδική ξεχωριστή κατηγορία. Υπήρξε ένα μοναδικό φαινόμενο που προήλθε από τη  σύζευξη και όχι τη διαδοχή των δύο συστημάτων, του λαϊκισμού με τον ολοκληρωτισμό. Η διακηρυγμένη τερατογένεση του εθνικοσοσιαλισμού.
Το φασιστικό φαινόμενο ως κυρίαρχη κοινωνική κατάσταση δεν επαναλήφθηκε έκτοτε. Αλλά κανείς δεν εγγυάται ότι δεν θα επαναληφθεί. Το έζησε η ανθρωπότητα  σε μια πολύ σύντομη μοναδική και ακραία στιγμή στην ιστορία της, μια στιγμή ολοκληρωτικής καταστροφής, έναν κατακλυσμό από αίμα και ανθρώπινο πόνο και κόπο γενεών που σπαταλιόταν. Όπως με τις μεγάλες επιδημίες, οι επιζώντες, και κυρίως τα παιδιά τους και τα παιδιά των παιδιών τους, τείνουμε να ξεχνούμε τον κόσμο που καταστράφηκε, αυτούς που χάθηκαν, καθώς οι ίδιοι ζούμε και αναδημιουργούμε με βάση ό,τι απόμεινε από αυτόν.

Το βέλος του χρόνου και εμείς

Ο Ilya Prigogine απέδειξε το αναπότρεπτο βέλος του χρόνου, αυτή την αναπόδραστη ροή που δεν μας επιτρέπει να επιστρέψουμε ποτέ πίσω όταν η εντροπία έχει αποσυνθέσει και καταστρέψει δια παντός την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε προγενέστερα. Ο ίδιος  ομολογεί ότι αυτή την αλήθεια την είχε ήδη υποψιαστεί νέος, διαβάζοντας μια φράση ενός άλλου νομπελίστα, λογοτέχνη αυτή τη φορά, του  Henri Bergson, ο οποίος στο "L'évolution créatrice" (Η δημιουργική εξέλιξη)  αναφέρει:   
«Όσο βαθύτερα μελετούμε τη φύση του χρόνου, τόσο καλύτερα καταλαβαίνουμε ότι διάρκεια σημαίνει εφευρετικότητα, επινοητικότητα, δημιουργία μορφών και προτύπων, συνεχή επινόηση του απολύτως καινούργιου».
Η φράση αυτή περιέχει πολλές από τις απαντήσεις στα πολιτικά και ανθρώπινα ερωτήματα που τίθενται καθημερινά, καθώς το δικό μας λαϊκίστικο καθεστώς πλησιάζει στην τελευταία του φάση, συγκρουόμενο με την αντικειμενική πραγματικότητα που το ίδιο δημιούργησε. Δρόμος επιστροφής δεν υπάρχει. 
Συνοψίζει το επείγον πρόταγμα των εξελίξεων και των διεργασιών που έχουμε δρομολογήσει οι φίλοι της ελευθερίας, για τη δημιουργία νέων πολιτικών δυνάμεων στη χώρα μας.
Η μορφή που θα πάρει η κοινωνία μας εξαρτάται από την επιτυχία ή την αποτυχία της προσπάθειας μας. 


Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος 



Εικόνα: λεπτομέρεια από το έργο "Head VI" (1948) του Francis Bacon, εμπνευσμένο από το αριστούργημα του Velasquez, "Portrait of Pope nnocent X" 


Sunday, March 3, 2013

Το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας


Share/Bookmark
Το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας. Μου το θύμισε μια φίλη. Την ευχαριστώ.

Τα καθημερινά επεισόδια βίας πληθαίνουν. Από το σπασμένο «Φλοράλ» της εναλλακτικής σκέψης στα Εξάρχεια από νέους με άδεια μάτια που υποδύονται τους αναρχικούς μέχρι τα τάγματα εφόδου, που λειτουργούν πλέον με κοινοβουλευτική κάλυψη και στήνουν σταδιακά τους μηχανισμούς του φόβου.

Ο Αλέξης Δαμιανός στα λιγοστά δευτερόλεπτα μιας ταπεινής ταβέρνας, κάπου στα σκονισμένα προάστια της Αθήνας του ’71, κάτω από τον ήλιο του επικού ζεϊμπέκικου του Λοΐζου, συνέλαβε όλη την ομορφιά και την ασχήμια της φυλής ταυτόχρονα.


Η σύγχρονη ελληνική ιστορία και ο καημός της συνοψίζεται στην απελπισμένη ομορφιά μιας πόρνης που διεκδικεί αυτό που δικαιούται να είναι κι ενός φαντάρου που μεταμορφώνει τη φυσική του χάρη σε λεβεντιά και την προσφέρει χωρίς ανταπόδοση.

Ο ελληνισμός καθρεφτίζεται στη λεβεντιά και τη βία, στον πόθο και τον φθόνο, στο ανώτερο και στο κατώτερο.

Τον Αλέξη Δαμιανό βρήκα να ζει σε έναν παράλληλο κόσμο στα βουνά της Εύβοιας, από όπου γύρισε για να μας χαρίσει τον «Ηνίοχο». Αυτός έφυγε το 2006.

Εμείς εδώ ακόμη, κάπως σαν να γυρίσαμε στην ίδια μακάβρια ταβέρνα.


Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος






Friday, March 1, 2013

Nυν απολύεις τον δούλον σου, δέσποτα...


Share/Bookmark
 «Δεν θα γίνουν απολύσεις στο Δημόσιο», υποστήριξε ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας... Προχωράμε όπως είχαμε σχεδιάσει για να ανθίσει η διοικητική μεταρρύθμιση στον τόπο μας», κατέληξε στις δηλώσεις του ο κ. Μανιτάκης... «Η κυβέρνηση είχε συμφωνήσει στις απολύσεις αυτές με την τρόικα και σχεδίαζε τον ακρωτηριασμό του κράτους με τις μετακινήσεις, τη διαθεσιμότητα και την αξιολόγηση, την ίδια στιγμή που υποκριτικά μιλούσε για "κόκκινες γραμμές"», τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση της Κουμουνδούρου...
Το ενοχλητικό δεν είναι η ίδια η απόφαση. Είναι η περηφάνια με την οποία ανακοινώνεται η πρόκληση
-           Πρόκληση προς όσους (πάρα πολλούς) δημόσιους υπαλλήλους εργάζονται σκληρά, με σύστημα, κι είναι απαραίτητοι στο κράτος, οι οποίοι θα δουν τους μισθούς τους να μειώνονται κι άλλο προκειμένου να μην απολυθούν οι πλεονάζοντες. 
-           Πρόκληση προς όσους διορίστηκαν με την αξία τους κατόπιν εξετάσεων και επιλογής .

-           Πρόκληση προς όσους πληρώνουν τους περιττούς. Για να πληρωθεί κάθε περιττός απαιτούνται φόροι που προέρχονται από τους παραγωγικούς εργαζόμενους και τους ανέργους: κάθε άνεργος από την πενιχρή του κατανάλωση πληρώνει περίπου το 30% στο κράτος μέσω ΦΠΑ και φόρων στο αλκοόλ, στα τσιγάρα, στα καύσιμα, στις κατοικίες. Όταν δεν αναγκάζεται να φορολογηθεί και με τεκμήρια για εισόδημα που δεν έχει. Κάθε πλεονάζων χωρίς παραγωγή καταναλώνει πλούτο ίσο με αυτόν που θα παρήγαγε ή θα διατηρούσε τέσσερις θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. 
-           Πρόκληση προς τους νέους, καθώς καταδικάζεται μια γενιά να μην έχει το δικαίωμα να διεκδικήσει μια θέση στο δημόσιο, στο πλαίσιο της φυσιολογικής ανανέωσης των στελεχών της διοίκησης. Οι προσλήψεις παγώνουν για πολλά χρόνια.
-           Πρόκληση προς τους πολίτες,  χρήστες των υπηρεσιών της διοίκησης. Η έξωση των νέων από το δημόσιο, που συνεπάγεται η διαφύλαξη των υπεράριθμων, σημαίνει μια γερασμένη διοίκηση, ανίκανη για προσαρμογή και ανανέωση.  Η συνύπαρξη αναγκαίων και μη οδηγεί σε κακή ποιότητα υπηρεσιών από όλους.
-           Πρόκληση προς την λογική. Όλοι αυτοί που προκαλούνται και θίγονται από την απόφαση της πολιτικής μας τάξης είναι πολύ περισσότεροι από όσους πελάτες τους προσπαθούν να γλιτώσουν. Και προσπαθούν επιπλέον να τους πείσουν ξεδιάντροπα πως είναι προς το συμφέρον τους.
Το βαθιά  ενοχλητικό, εν τέλει, είναι ότι ανακοινώνεται σαν νάναι επίτευγμα το γεγονός πως θα συνεχίσουμε να πληρώνουμε αργόμισθους. Κανένα επιχείρημα αν όντως χρειάζονται ή όχι τόσοι εργαζόμενοι στο Δημόσιο. Κανένας αριθμός, κανένα στοιχείο για το κόστος ή το όφελος, για τις κοινωνικές επιπτώσεις, για την περίφημη ανάπτυξη από την εναλλακτική χρήση των πόρων αυτών. Καμιά λογική συζήτηση. 
Σαν νάναι υπέρ της κοινωνίας ότι καταφέρνουμε να κάνουμε κάτι λιγότερο με μεγαλύτερη δαπάνη από όση πράγματι χρειάζεται, που την πληρώνουν οι πολίτες. Ότι χρεώνουμε όλους υπέρ λίγων. Πως σπαταλάμε χρήματα των φορολογουμένων.

Ο θρίαμβος του κρατισμού που εκπροσωπεί η κυβέρνηση και η αξιωματική αντιπολίτευση δεν είναι διαχειριστικός, γι' αυτό είναι προκλητικός. Δεν είναι  καν μικροκομματικός. 
Είναι συμβολικός, ιδεολογικός. Είναι στρατηγική επιλογή. Η πολιτική μας τάξη επιλέγει συνειδητά τη μικρή και φτωχή Ελλάδα που μπορεί να κουμαντάρει, γιατί είναι η μόνη που μπορεί να τους περιέχει. 
Θυμάστε εκείνον τον δειλό καπετάνιο του Consta Concordia; Που περηφανεύονταν ότι έριξε στα βράχια το γιγάντιο σκάφος για να μην πνιγεί κανείς; Και τέλος έφυγε τρέχοντας, όταν είδε τη ζημιά, εγκαταλείποντας το πόστο του;
Αρκεί μια ομπρέλα και μια προσευχή απέναντι στο τσουνάμι της ξεδιαντροπιάς;

Γιώργος Γιαννούλης-Γιαννουλόπουλος



Image CC, pray for japan, 2013, Quinn Michaels