Thursday, May 13, 2021

Ενσυναίσθηση και κατανόηση, όχι οπαδισμός


Share/Bookmark

Άσχετα από τη συμπάθεια που μπορεί να έχει κάποιος για τους Ισραηλινούς φίλους, που δέχονται ρουκέτες τυφλές, ή τους Παλαιστίνιους, που είναι κλεισμένοι σε μια ανοιχτή φυλακή στη Γάζα και βλέπουν τις πόλεις και τις γειτονιές τους να συρρικνώνονται βιαίως εντός του Ισραήλ, αυτοί του οποίου είναι πολίτες, η βία είναι βία και, ως συνήθως, δεν οδηγεί πουθενά εκτός από πόνο, καταστροφή και νέες συμφορές.


Χρησιμοποιείται για να φανατίσει πληθυσμούς των οποίων - όταν δεν προκαλεί τη φυσική εξόντωση - φέρνει την κοινωνική υποβάθμιση, που με τη σειρά της δημιουργεί νέο φανατισμό και, φυσικά, διαιωνίζει στην ηγεσία τα πιο αδιάλλακτα στοιχεία.

Το Ισραήλ δημιουργήθηκε το 1947 με βάση το Βρετανικό σχέδιο αποαποικιοποίησης και την εξουσιοδότηση του ΟΗΕ να δημιουργηθεί από τη Βρετανία ένα κράτος για τους Εβραίους στην περιοχή, αμέσως μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Στο οποίο θα συνυπήρχαν με τους τοπικούς πληθυσμούς των παλαιστινίων.

Έγινε αυτή η απόφαση αρνητικά δεκτή από τις γειτονικές αραβικές χώρες, που το εξέλαβαν ως μια συνέχεια της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, κυρίως της βρετανικής, που τόσα δεινά έφερε στην περιοχή. Πριν και μετά την αποαποικιοποίηση χαράζοντας αυθαίρετα σύνορα ανάμεσα στα νέα κράτη, κάποια από τα οποία ποτέ δεν υπήρξαν ως τέτοια πριν και δεν έχουν κάποια εθνική συνοχή. Κυρίως στις περιοχές που υπήρχε πετρέλαιο διαιρώντας τες σε μικρά αδύναμα βασιλεία διεφθαρμένων φυλάρχων, όπως το Ιράκ, το Κουβέιτ, τα Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία κλπ, με τη λογική του "διαίρει και βασίλευε".

Το Ισραήλ πολεμήθηκε γι' αυτόν τον λόγο έντονα και "άδικα", αν μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει τη λέξη στην ιστορία, από τα γειτονικά κράτη, τα οποία αισθάνονταν τότε ισχυρότερα, με απανωτούς πολέμους. Τους οποίους το Ισραήλ κέρδισε επεκτείνοντας δια της βίας την αρχική του έκταση καταλαμβάνοντας νέα εδάφη, τα οποία επίσης κατοικούνταν από Άραβες Παλαιστίνιους κυρίως κατοίκους αλλά και άλλες μικρότερες εθνότητες.

Το γεγονός παραμένει ένα: το 20% των σημερινών πολιτών του κράτους του Ισραήλ με πλήρη δικαιώματα είναι δύο εκατομμύρια άνθρωποι αραβικής καταγωγής και αυτοπροσδιορίζονται με διάφορους τρόπους: 17% θεωρούν τον εαυτό τους Ισραηλινό παλαιστίνιο, ένα μεγάλο ποσοστό, που λόγω της βίας μεγάλωσε, "παλαιστίνιο Άραβα στο Ισραήλ" κ.ο.κ.

Ο γεωγραφικός διαχωρισμός που επέλεξε το Ισραήλ, όπου επιπλέον Ισραηλινοί Εβραίοι με οριακά νόμιμες μεθόδους εγκαθίστανται στις περιοχές των παλαιστινίων, εκδιώκοντάς τους από εκεί και συμπιέζοντάς τους σε μικρότερες εκτάσεις, ενώ αντίστροφα αυτοί δεν μπορούν να διασπαρούν στο υπόλοιπο κράτος με διάφορα προσκόμματα, ενίσχυσε την πόλωση και τις ακραίες δυνάμεις και από τη μια και από την άλλη μεριά.

Πρακτικά οι λύσεις είναι τέσσερις:

1. H τελική λύση, να αφανιστούν τα δύο εκατομμύρια πολιτών του Ισραήλ, που φυσικά δεν είναι αποδεκτή ούτε εφαρμόσιμη.

2. Ο γεωγραφικός διαχωρισμός, με κάποιες ρυθμίσεις που θα κάνουν βιώσιμη τη συνύπαρξη κάθε κοινότητας και κάποια μορφή αυτόνομης κυβέρνησης κι εκπροσώπησης της μειονότητας μαζί με την ελεύθερη μετακίνηση, εμπόριο κλπ.

3. Η εθνοκάθαρση με τη βίαιη πίεση, εξώσεις, καταλήψεις στις περιοχές τους, για να φύγουν δύο εκατομμύρια άνθρωποι (να πάνε πού; δεν υπάρχει αρκετός χώρος πλέον στην Ιορδανία, την Αίγυπτο και τον Λίβανο) με όλες τις μόνιμες εχθρότητες που θα δημιουργήσει. Και θα εμποδίσει την πλήρη εξομάλυνση των σχέσεων με αυτό που είναι οι φυσικές αγορές του Ισραήλ, για εμπόριο, ανταλλαγές τεχνογνωσίας αλλά και για ομαλή ρύθμιση της κατανομής κι εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, κυρίως του νερού. Η οποία είναι προς αμοιβαίο όφελος.

4. Η ενσωμάτωση όσων το επιθυμούν και η συστηματική προσπάθεια να γίνουν κάθε φορά περισσότεροι. Η διευκόλυνση της διασποράς τους εντός του Ισραήλ με τα δικαιώματα μιας μειονότητας που έχει συμφέρον να ζει σε ένα κράτος με υψηλότερα στάνταρντ ζωής και περισσότερες προοπτικές για το σύνολο στο μέλλον.

Δεν είναι εύκολη εξίσωση. Το κλειδί της όμως βρίσκεται, όπως πάντα, στα χέρια του ισχυρότερου.

Ειδικά η τρίτη και η τέταρτη λύση απαιτούν πολλή προσπάθεια και χρόνο για να αλλάξουν σταδιακά οι αντιλήψεις και τα αισθήματα. Με πρωτοβουλία του ισχυρότερου.

Επιδιώχθηκε σε όλα τα σχέδια που απέτυχαν η τρίτη λύση, που τη σαμποτάρισαν ακραία στοιχεία εντός κι εκτός Ισραήλ, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του Γιτζάκ Ράμπιν, του μόνου ισραηλινού ήρωα πολέμου και πρωθυπουργού που μπορούσε τη δεδομένη στιγμή, το 1995, να τη φέρει εις πέρας χωρίς κανείς να μπορεί να του προσάψει μειοδοσία.

Μόνον αυτές, η 3η ή η 4η, φαίνεται να μπορούν να δημιουργήσουν αμοιβαίο όφελος. Ασφάλεια για το Ισραήλ και τους γείτονές του (συνεργασία και εμπόριο, στο οποίο η μειονότητα μπορεί να γίνει η γέφυρα), και λιγότερα πρόσθετα σοβαρά προβλήματα ηθικά ή πρακτικά (διαρκής κατάσταση πολέμου, εμπλοκή ξένων δυνάμεων, αδυναμία ανάπτυξης των οικονομικών δυνατοτήτων όλων και του Ισραήλ στην περιοχή).

Αυτή είναι η κατάσταση.

Σε αυτό το πλαίσιο, δεν νομίζω ότι η δική μας οπαδική αντιμετώπιση βοηθάει ούτε το Ισραήλ που όλοι αγαπάμε. Κακό του κάνει μάλλον, ακόμη κι όταν είναι φανατικά υπέρ του, γιατί το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί χωρίς κάποιας μορφής καταλαγή, η συντονισμένη πρωτοβουλία για την οποία είναι πάντα στα χέρια του ισχυρότερου. Ούτε την αποκλιμάκωση της βίας που όλοι απεχθανόμαστε προωθεί.

Ούτε αντιστοίχως βοηθά τους Παλαιστίνιους να τους στηρίζει κανείς οπαδικά, παρότι είναι οι πιο αδύναμοι, γιατί σπρώχνονται στα χέρια των δικών τους φανατικών, όσο η βία και καταπίεση είναι δυσανάλογη και δεν προσφέρει κάποια ελκυστική διέξοδο.

Δεν είμαι αισιόδοξος, καθώς η διεθνής κοινότητα είναι διαιρεμένη και τα κράτη χρησιμοποιούν το πρόβλημα για τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα. Αυτό ενισχύει τις προσδοκίες για κέρδη καθενός από τους τοπικούς ηγέτες και αρχηγούς και τις πιο φανατικές ή ακραίες πρακτικές και τάσεις σε κάθε πλευρά.

Μόνο θλίψη αισθανόμαστε για το ατελείωτο αυτό επεισόδιο βίας και αίματος της σύγχρονης ιστορίας.

Αποτέλεσμα αφενός της άθλιας αποικιοκρατικής πολιτικής αιώνων των ευρωπαϊκών στην περιοχή και άλλων δυνάμεων εν συνεχεία και αφετέρου των παγκόσμιων πολέμων και της πιο ακραίας φρίκης τους, που η σύγκρουση των ευρωπαϊκών δυνάμεων μεταξύ τους δημιούργησε. Συνεχίστηκε η εκκρεμότητα και η βία μετά λόγω των συγκρούσεων του ψυχρού πολέμου ανάμεσα στα βιομηχανικά κράτη που χρησιμοποιούσαν τη μία ή την άλλη πλευρά και τις χώρες επιρροής τους για δικούς τους γεωστρατηγικούς λόγους. Η ίδια βία συνεχίζεται ακόμη και σήμερα αμείλικτη λόγω των νέων σημερινών γεωπολιτικών ανταγωνισμών των μεγαλύτερων δυνάμεων, που δεν τους επιτρέπουν να ομονοήσουν, να στηρίξουν και να επιβάλουν μια ισορροπημένη και βιώσιμη λύση.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος



Εικόνα:
Ισραηλινά αντιαεροπορικά βλήματα συγκρούονται με παλαιστινιακούς πυραύλους (REUTERS/Amir Cohen)


Saturday, May 8, 2021

Οι πατέντες και η πατέντα του προέδρου Μπάιντεν


Share/Bookmark

Η τρίπλα με την "ευχή" για τις πατέντες, μια και δεν έχει δεσμευτική ισχύ, του Μπάιντεν (που κατά τα άλλα ως Πρόεδρος έχει προχωρήσει ήδη και προχωρά σε σημαντικό έργο εντός των ΗΠΑ) έγινε μάλλον για να αποφύγει να αναλάβει τις υποχρεώσεις των ΗΠΑ ως μεγάλη οικονομία απέναντι στη Διεθνή Κοινότητα. Ενώ παράλληλα είναι μια υπεκφυγή για να ικανοποιήσει την αριστερή πτέρυγα του κόμματός του για εσωτερική κατανάλωση.

Επιτέλους κάποιος πρέπει να πει τα πράγματα με το όνομά τους. Το είπε πρώτη η Μέρκελ, μετά ο Μακρόν και η Πρόεδρος της Επιτροπής. https://www.bbc.com/news/world-europe-57039362

1. Οι ΗΠΑ (και η Βρετανία) με τεράστιο παραγωγικό δυναμικό δεν έχουν εξάγει ένα (1) εμβόλιο προς τρίτες χώρες. Στις ΗΠΑ η απαγόρευση ισχύει και επίσημα και ισχύει μάλιστα και για το πιο κρίσιμο στοιχείο που βρίσκεται σε έλλειψη στα εργοστάσια όλου του κόσμου: ορισμένα συστατικά των εμβολίων. Στην Αγγλία έχει επιβληθεί ατύπως, με το ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα. Επιπλέον το ΗΒ εισήγαγε 5 εκατομμύρια δόσεις από τα εργοστάσια της τραγικά πληττόμενης Ινδίας. Από εργοστάσια εντός Ε.Ε. έχουν εξαχθεί συνολικά 33 εκατομμύρια δόσεις, με πρώτο αγοραστή το ΗΒ με 10 εκατομμύρια δόσεις. Και εν συνεχεία τον Καναδά, την Ιαπωνία, το Μεξικό, την Χιλή κλπ. https://www.statista.com/.../eu-covid-19-vaccine-exports/

2. Το bottleneck, όπως σωστά είπε ο Μακρόν, δεν είναι οι πατέντες, είναι το δυναμικό των εργοστασίων παραγωγής των συστατικών και των ίδιων των εμβολίων. Η άρση των πατεντών, αν συνέβαινε (θεωρητική υπόθεση, το επαναλαμβάνουμε, είναι πολιτικάντικο ευχολόγιο) δεν θα οδηγούσε άμεσα, δηλαδή σήμερα και στους κρίσιμους μήνες που έρχονται, στην αύξηση της παραγωγής. Δεν καθυστερεί η παραγωγή στο ότι δεν υπάρχουν χρήματα για να πληρωθούν οι εταιρείες να κάνουν τη δουλειά τους. Καθυστερεί γιατί οι χώρες που έχουν ΣΗΜΕΡΑ παραγωγική δυνατότητα μεγάλη έχουν μπλοκάρει τις εξαγωγές εμβολίων ή συστατικών τους.

3. Αντίθετα, η τυχόν άρση των πατεντών, όταν υπάρξουν, θα οδηγούσε σε ανασφάλεια τις εταιρείες που μπορούν να επενδύσουν ΑΜΕΣΑ σε μεγαλύτερη παραγωγή, εμβολίων και συστατικών, όπως και τη διασφάλισή της μεσοπρόθεσμα.

4. Ακόμη χειρότερα, ο ιός μεταλλάσσεται και οι επιστήμονες και τα εργαστήρια που εργάζονται στα εμβόλια αυτά και σε δεκάδες άλλα, εργάζονται διαρκώς για να μελετήσουν τις μεταλλάξεις, να δοκιμάσουν τα εμβόλια ή να τα προσαρμόσουν. Και θα χρειαστεί να το κάνουν αυτό για καιρό. Κάποιος πρέπει να τους πληρώνει! Αν δεν αγοράζονται, έστω σε χαμηλές τιμές, τα προϊόντα τους θα πρέπει να επιχορηγήσουν τα πιο πλούσια κράτη τις εταιρείες για να συνεχίσουν. Τρίτος δεν υπάρχει.

5. Ακόμη, ακόμη χειρότερα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και οι ειδικοί προειδοποιούν ότι εκεί που περισσότερο κυκλοφορεί ο ιός ανεξέλεγκτος, εκεί λογικά συμβαίνουν περισσότερες μεταλλάξεις. Μία πιο επικίνδυνη ίσως είναι θέμα χρόνου αν δεν ελεγχθεί άμεσα ΠΑΝΤΟΥ η πανδημία.

6. Ακόμη, ακόμη, ακόμη χειρότερα. Η παγκόσμια οικονομία είναι αλληλοεξαρτώμενη. H οικονομία της Ινδίας είναι η 6η μεγαλύτερη του κόσμου με το 4,2% σχεδόν του παγκόσμιου ΑΕΠ. Προβλέπεται να είναι η δεύτερη μετά την Κίνα σε λίγα χρόνια. Τροφοδοτεί με φάρμακα, ενδιάμεσα βιομηχανικά προϊόντα, λογισμικό, υπηρεσίες τις αγορές όλου του κόσμου. Αντίστοιχα αγοράζει από αυτές άλλα προϊόντα. Τυχόν κατάρρευση του ρυθμού ανάπτυξής της θα είχε γιγαντιαίο αντίκτυπο σε όλη την παραγωγική διαδικασία. Προσθέστε σε αυτό όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες. Το χτύπημα για τις αναπτυγμένες οικονομίες θα ήταν τεράστιο επίσης, άσχετα αν έχουν αυτές ελέγξει τον ιό εντός τους. Δεν μπορεί να συνεχίζει φυσιολογικά η παγκόσμια παραγωγή εάν οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν εμβολιάσει ως τον Ιούλιο το 70% του πληθυσμού τους αλλά οι χώρες με τις οποίες συναλλάσσονται, δέχονται επισκέπτες και στέλνουν άλλους, όπως και προϊόντα, περιμένουν το 2023 (!) για να συμβεί αυτό (βλέπε συνημμένο χάρτη). Η παραγωγική διαδικασία θα πληγεί παντού.

Σε κάθε περίπτωση, είναι εντελώς λάθος να νομίζει κανείς ότι μπορεί να αποκλείσει την είσοδο μιας νέας μετάλλαξης στον πληθυσμό του, στις ΗΠΑ, στην Αγγλία, στην Ευρώπη, οπουδήποτε, και να λειτουργεί κανονικά η οικονομία του, αν ο υπόλοιπος κόσμος παραπαίει.

7. Oι πλέον ανεπτυγμένες χώρες έχουν δυο σοβαρές επιλογές:

α. Να συνεισφέρουν σε χρήμα για να παραχθούν, να αγοραστούν και να διανεμηθούν στον κόσμο τα εμβόλια μέσω του COVAX, το διεθνές σχήμα που δημιουργήθηκε γι' αυτόν τον σκοπό. Οι ΗΠΑ έχουν πράγματι συνεισφέρει 2,5 δις δολλάρια. Η Γερμανία μόνη της όμως, το 1/4 της οικονομίας των ΗΠΑ κοντά 1 δις δολλάρια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή 477, κοντά μισό δις δολλάρια. Ο Καναδάς, οι υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες επίσης. Το Ηνωμένο Βασίλειο 780 εκ. δολλάρια. Η Μικρή Σουηδία 280 εκ δολλάρια, ενδεικτικά. Μήτε η Ιαπωνία, με 200 εκατομμύρια δολλάρια, έχει συνεισφέρει ανάλογα με το μέγεθος της οικονομίας της και της ανάγκης. Μήτε οι ΗΠΑ.

β. Να παρέχουν απευθείας εμβόλια σε προσιτή τιμή στις χώρες που τα έχουν ανάγκη. Τη στρατηγική αυτή επέλεξε η Κίνα, που έχει εξάγει ή δωρίσει 80 εκατομμύρια δόσεις σε 60 χώρες. Μακράν ο μεγαλύτερος πάροχος σε αναπτυσσόμενες χώρες. http://www.asianews.it/.../China-tops-COVID-19-vaccine... Που την ευχαριστούν γι' αυτό. Ανάμεσά τους η Σερβία και η Ουγγαρία. Αλλά και δεκάδες χώρες της Λατινικής Αμερικής και Αφρικανικές χώρες. Η Ρωσία κυρίως πουλά, καθώς η παραγωγική της ικανότητα είναι μικρή και ο δικός της πληθυσμός ανεμβολίαστος.

Ας μην εκπλήσσονται λοιπόν οι ΗΠΑ για την άνοδο της επιρροής της Κίνας παγκόσμια. Δεν εξισορροπείται ο ανταγωνισμός αυτός με αεροπλανάκια και αεροπλανοφοράκια στη θάλασσα της Νότιας Κίνας. Αλλά με επενδύσεις στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, στην ανάπτυξη των υποδομών τους, τη στήριξη της ανάπτυξής τους και το άνοιγμα των αγορών τους ώστε να αυξηθεί ο πλούτος και να γίνουν σοβαροί εμπορικοί εταίροι. Ας ρωτήσουν και τις άλλες αυτοκρατορίες της ιστορίας, που το έχασαν όταν έπαψαν να ασχολούνται με τον περίγυρό τους και δεν επένδυσαν στη σταθερότητα του.

Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι η αμήχανη και άτολμη στρατηγική των ΗΠΑ και η υπεκφυγή ή το κλείσιμο στον εαυτό τους, σε μια διεθνή κρίση, έχει κάνει την Αμερική αυτό ακριβώς που διαπίστωσε φωναχτά ο Κινέζος ΥΠΕΞ στη συνάντηση με τον Αμερικανό ομόλογό του με μια δόση συνενοχής, μια χώρα σαν όλες τις άλλες. "Μην μας δίνετε μαθήματα σαν να εκπροσωπείτε όλο τον κόσμο. Είσαστε μια κυβέρνηση όπως όλες οι άλλες, που μιλά μόνο εξ ονόματός της." Δεν είναι, και φαίνεται δεν επιδιώκουν οι ΗΠΑ πλέον σοβαρά, ούτε έχουν τη φιλοδοξία να είναι το σημείο αναφοράς του κόσμου. Δεν το μπορούν, ενδεχομένως.

Αυτό είναι σημαντικό γιατί αναμφίβολα, ανεξάρτητα από την αλλαγή της ηγεσίας στις ΗΠΑ που έκανε τα πράγματα πιο πολιτισμένα τουλάχιστον και λογικά, τα συμφέροντα και οι προοπτικές, οι κίνδυνοι των δύο πλευρών του Ατλαντικού, της Ε.Ε. και των ΗΠΑ, θα συνεχίσουν να αποκλίνουν όλο και περισσότερο, έστω με ευγένεια και διπλωματικότητα. Και αυτό οι Ευρωπαίοι οφείλουμε να το λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος