Σήμερα ο υπουργός τουρισμού μίλησε με τα επιμελητήρια, έχει συζητήσει με τα όργανα της ΕΕ, με επιτρόπους, με ξενοδόχους, με χίλιους δυο, χωρίς να βγάζει άκρη.
Εγώ θα του πρότεινα, αν θέλει να σχηματίσει μια εικόνα, να πάρει καμιά εικοσαριά τηλέφωνα τυπικούς δυνητικούς τουρίστες. Απ' ό,τι φαίνεται, είναι οι μόνοι με τους οποίος δεν έχει μιλήσει, οι ... πελάτες. Και να μπει για λίγο στη θέση τους. Τι γνωρίζουν, τι αισθάνονται, τι σκέφτονται και θέλουν να ξέρουν, για να αποφασίσουν αν και πού θα πάνε.
Ας πούμε, λοιπόν, ότι σας έπαιρνε τηλέφωνο ο Υπουργός Τουρισμού της Ελλάδας και είσαστε ένας δυνητικός επισκέπτης, από τη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Δανία, τη Νορβηγία, τη Γαλλία ακόμη, όταν φτάσει σε παρόμοια επιδημιολογική κατάσταση, την Αυστραλία εκτός Ευρώπης. Που έχετε περάσει ήδη 2 μήνες με σοβαρούς περιορισμούς ή πλήρες lockdown, που σκέφτεστε σήμερα, την 25η Μαΐου, τι θα κάνετε στις 2-3 εβδομάδες των θερινών διακοπών σας. Ας υποθέσουμε ότι ανήκετε στο τμήμα εκείνο της αγοράς που έχει κάποια χρήματα και μια σχετική οικονομική ασφάλεια, που του επιτρέπει να σκεφτεί ένα ταξίδι στη Μεσόγειο (για πέρα από την Ευρώπη δύσκολα το συζητάμε, τουλάχιστον για τους Ευρωπαίους).
Ας πάρουμε τρία προφίλ διαφορετικά και ας τα αναλύσουμε σε κατηγορίες:
α. μερικούς τουρίστες μεταξύ 30-55, με τον/την σύντροφό τους και την παρέα τους με ή χωρίς τα παιδιά τους.
β. μερικούς τουρίστες 55-75, με την παρέα ή τον σύντροφό τους.
γ. μερικούς τουρίστες 18-30 με το ζευγάρι ή την παρέα τους.
Λαμβάνουμε υπόψη ότι όλοι αυτοί έχουν διαβάσει για την κατάσταση στην Ελλάδα, πόσο καλά τα πήγε λόγω του έγκαιρου lockdown, το οποίο, όπως όλα τα μέσα ανέφεραν, ήταν η σωτηρία της. Παράλληλα ανέφεραν ότι ένας από τους λόγους που η Ελλάδα ήταν λιγότερο arrogant ήταν γιατί οι Έλληνες γνώριζαν ότι το σύστημα υγείας της χώρας, στραπατσαρισμένο από χρόνια περικοπών, που στην αρχή της κρίσης είχε κατά κεφαλήν ανάμεσα στις λιγότερες ΜΕΘ και κλίνες ειδικής νοσηλείας στην Ευρώπη, θα κατέρρεε άμεσα. Την υπεροψία τους οι χώρες με πολύ καλά συστήματα υγείας (Βόρεια Ιταλία, Ισπανία, Αγγλία) την πλήρωσαν ακριβά. Ο τουρίστας μας όμως ξέρει πως η Ελλάδα κατάφερε, κερδίζοντας χρόνο, μόλις να προσεγγίσει τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο σε ΜΕΘ, όταν οι Ισπανοί και οι Ιταλοί και οι Γάλλοι τις αύξησαν λόγω της κρίσης ακόμη παραπάνω. Παραμένει όμως πολύ μακριά από το σύστημα υγείας της Γερμανίας, ή της Δανίας, ή της Ολλανδίας, για παράδειγμα.
Τι νομίζετε λοιπόν ότι θα σκεφτόταν ο δυνητικός τουρίστας, της πρώτης και της δεύτερης κατηγορίας κυρίως:
1. Εάν θα πρέπει να μπει σε αεροπλάνο, και να αναλάβει το ρίσκο και την αβεβαιότητα του συνωστισμού σε αεροδρόμια και ΜΜΜ, ή αν μπορεί να έρθει με το αμάξι του.
Θα το έκανε αυτό για ένα πενθήμερο, νομίζετε; Αν ήσαστε εσείς στη θέση του; Γυρνώντας σε 2-3 μέρη; (μόνον εάν ανήκε στους επικίνδυνους ψεκασμένους, που δεν λογαριάζουν τίποτε). Περιορίζουμε λοιπόν το προφίλ σε όσους επιθυμούν μακροχρόνια διαμονή χωρίς πολλές μετακινήσεις.
2. Εάν θα μείνει σε ξενοδοχείο συνωστισμένο με εκατοντάδες άλλους, τύπου μεσαίο ή φθηνό all inclusive, ή μπορεί να επιλέξει κάποιο άλλο. Τα πρώτα όχι μόνο είναι - για φέτος ειδικά, όχι γενικώς - υψηλού ρίσκου, αλλά αποτελούν κίνδυνο και για όλους τους άλλους. Έχουν τον "τουριστοδιώκτη".
Τι θα διάλεγε, αν ήθελε να είναι ασφαλέστερος; Ή κάποιο ενοικιαζόμενο δωμάτιο, μικρό ξενοδοχείο, ή σπίτι, ή airbnb, όπου μπορεί να απομονωθεί με την οικογένεια και την παρέα του. Ή κάποιο πολυτελές συγκρότημα για όσους ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Μακριά από συνωστισμένους και ασυνείδητους, που αυτόν τον τουρίστα θα τον έδιωχναν. Είτε της μεσαίας είτε, ακόμη περισσότερο, της μεγαλύτερης ηλικίας και της μεσαίας τάξης.
3. Ας έρθουμε στο τρίτο προφίλ, των νέων. Θα πάει ο κλαμπάτος που ψάχνει πάρτυ και χορό, μπιτσόμπαρα με τέρμα τη μουσική, σε μια χώρα που αυτά είναι κλειστά; Όχι. Κι αν πάει γιατί η χώρα τα ανοίξει, τότε θα διώξει όλους τους άλλους. Άρα το περιορίζουμε και αυτό, αν είμαστε λογικοί, στους νεώτερους που ενδιαφέρονται για ήπιο τουρισμό, φύση, μακρινές παραλίες, δραστηριότητες θαλάσσιες, βουνού, πολιτισμό και κανένα αραιό μπαράκι.
Τι θα ρωτούσε, λοιπόν, τον Έλληνα Υπουργό Τουρισμού ο καθένας από αυτούς που υπολείπονται;
- Αν ασθενήσω, θα μπορέσω να δω έναν γιατρό; Κι αν ασθενήσει σοβαρά κάποιος, θα μπορέσετε κ. Υπουργέ να τον περιθάλψετε κατάλληλα; Σε νοσοκομείο και ΜΕΘ, αν χρειαστεί; Έχετε προβλέψει κάποιο είδος κρατικά επιδοτούμενης ασφάλισης για την παραμονή των οικείων; Ή κάποια συμφωνία κάλυψης επαναπατρισμού, για να έχω την περίθαλψη που θα μου παρείχε η Γερμανία, ή η Ολλανδία, ή -ακόμη περισσότερο, λόγω απόστασης- η Αυστραλία; Είστε έτοιμοι, αν υπάρξει έξαρση της επιδημίας, να με καλύψετε;
- Έχετε εξασφαλίσει ότι οι ασυνείδητοι, οι κλαμπάκηδες, τα χουλιγκανάκια, όσοι σκέφτονται παλαβά πως θα πετάξουν και θα μπουν σε όλο το ρίσκο για ένα πενθήμερο, δεν θα κυκλοφορούν ανεξέλεγκτοι πλάι μου, ακόμη κι αν είναι ψεκασμένοι συμπατριώτες μου;
Λαμβάνουμε υπόψη ότι όλοι αυτοί έχουν διαβάσει για την κατάσταση στην Ελλάδα, πόσο καλά τα πήγε λόγω του έγκαιρου lockdown, το οποίο, όπως όλα τα μέσα ανέφεραν, ήταν η σωτηρία της. Παράλληλα ανέφεραν ότι ένας από τους λόγους που η Ελλάδα ήταν λιγότερο arrogant ήταν γιατί οι Έλληνες γνώριζαν ότι το σύστημα υγείας της χώρας, στραπατσαρισμένο από χρόνια περικοπών, που στην αρχή της κρίσης είχε κατά κεφαλήν ανάμεσα στις λιγότερες ΜΕΘ και κλίνες ειδικής νοσηλείας στην Ευρώπη, θα κατέρρεε άμεσα. Την υπεροψία τους οι χώρες με πολύ καλά συστήματα υγείας (Βόρεια Ιταλία, Ισπανία, Αγγλία) την πλήρωσαν ακριβά. Ο τουρίστας μας όμως ξέρει πως η Ελλάδα κατάφερε, κερδίζοντας χρόνο, μόλις να προσεγγίσει τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο σε ΜΕΘ, όταν οι Ισπανοί και οι Ιταλοί και οι Γάλλοι τις αύξησαν λόγω της κρίσης ακόμη παραπάνω. Παραμένει όμως πολύ μακριά από το σύστημα υγείας της Γερμανίας, ή της Δανίας, ή της Ολλανδίας, για παράδειγμα.
Τι νομίζετε λοιπόν ότι θα σκεφτόταν ο δυνητικός τουρίστας, της πρώτης και της δεύτερης κατηγορίας κυρίως:
1. Εάν θα πρέπει να μπει σε αεροπλάνο, και να αναλάβει το ρίσκο και την αβεβαιότητα του συνωστισμού σε αεροδρόμια και ΜΜΜ, ή αν μπορεί να έρθει με το αμάξι του.
Θα το έκανε αυτό για ένα πενθήμερο, νομίζετε; Αν ήσαστε εσείς στη θέση του; Γυρνώντας σε 2-3 μέρη; (μόνον εάν ανήκε στους επικίνδυνους ψεκασμένους, που δεν λογαριάζουν τίποτε). Περιορίζουμε λοιπόν το προφίλ σε όσους επιθυμούν μακροχρόνια διαμονή χωρίς πολλές μετακινήσεις.
2. Εάν θα μείνει σε ξενοδοχείο συνωστισμένο με εκατοντάδες άλλους, τύπου μεσαίο ή φθηνό all inclusive, ή μπορεί να επιλέξει κάποιο άλλο. Τα πρώτα όχι μόνο είναι - για φέτος ειδικά, όχι γενικώς - υψηλού ρίσκου, αλλά αποτελούν κίνδυνο και για όλους τους άλλους. Έχουν τον "τουριστοδιώκτη".
Τι θα διάλεγε, αν ήθελε να είναι ασφαλέστερος; Ή κάποιο ενοικιαζόμενο δωμάτιο, μικρό ξενοδοχείο, ή σπίτι, ή airbnb, όπου μπορεί να απομονωθεί με την οικογένεια και την παρέα του. Ή κάποιο πολυτελές συγκρότημα για όσους ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Μακριά από συνωστισμένους και ασυνείδητους, που αυτόν τον τουρίστα θα τον έδιωχναν. Είτε της μεσαίας είτε, ακόμη περισσότερο, της μεγαλύτερης ηλικίας και της μεσαίας τάξης.
3. Ας έρθουμε στο τρίτο προφίλ, των νέων. Θα πάει ο κλαμπάτος που ψάχνει πάρτυ και χορό, μπιτσόμπαρα με τέρμα τη μουσική, σε μια χώρα που αυτά είναι κλειστά; Όχι. Κι αν πάει γιατί η χώρα τα ανοίξει, τότε θα διώξει όλους τους άλλους. Άρα το περιορίζουμε και αυτό, αν είμαστε λογικοί, στους νεώτερους που ενδιαφέρονται για ήπιο τουρισμό, φύση, μακρινές παραλίες, δραστηριότητες θαλάσσιες, βουνού, πολιτισμό και κανένα αραιό μπαράκι.
Τι θα ρωτούσε, λοιπόν, τον Έλληνα Υπουργό Τουρισμού ο καθένας από αυτούς που υπολείπονται;
- Αν ασθενήσω, θα μπορέσω να δω έναν γιατρό; Κι αν ασθενήσει σοβαρά κάποιος, θα μπορέσετε κ. Υπουργέ να τον περιθάλψετε κατάλληλα; Σε νοσοκομείο και ΜΕΘ, αν χρειαστεί; Έχετε προβλέψει κάποιο είδος κρατικά επιδοτούμενης ασφάλισης για την παραμονή των οικείων; Ή κάποια συμφωνία κάλυψης επαναπατρισμού, για να έχω την περίθαλψη που θα μου παρείχε η Γερμανία, ή η Ολλανδία, ή -ακόμη περισσότερο, λόγω απόστασης- η Αυστραλία; Είστε έτοιμοι, αν υπάρξει έξαρση της επιδημίας, να με καλύψετε;
- Έχετε εξασφαλίσει ότι οι ασυνείδητοι, οι κλαμπάκηδες, τα χουλιγκανάκια, όσοι σκέφτονται παλαβά πως θα πετάξουν και θα μπουν σε όλο το ρίσκο για ένα πενθήμερο, δεν θα κυκλοφορούν ανεξέλεγκτοι πλάι μου, ακόμη κι αν είναι ψεκασμένοι συμπατριώτες μου;
- Έχετε να προσφέρετε έστω και κάποια μορφή ατελούς τεστ κατά την άφιξή μου ή πριν την αναχώρησή μου, για να ξέρω ότι θα με δεχτεί η χώρα μου;
- Έχετε μέτρα ασφαλείας, απόστασης και απολύμανσης ανάμεσα στις αφίξεις σε όσες μονάδες με φιλοξενήσουν; Μπορείτε να μου εξασφαλίσετε ηρεμία, απομόνωση και δραστηριότητες με ασφάλεια, που να αξίζουν το ρίσκο;
Ελάτε τώρα στη θέση της χώρας που με πολύ μεγάλο κόστος έλεγξε την κατάσταση, Γερμανία Αυστρία, Ολλανδία, Δανία, Βαλκάνια. Θα ενθάρρυνε τους πολίτες της να επισκεφτούν μια χώρα που αυτά δεν πληρούνται, για να επανεισαγάγει τον ιό και να ξαναμπεί σε lockdown η χώρα με τεράστιο κόστος;
Θα ενθάρρυνε η Ελληνική Κυβέρνηση τους δικούς της πολίτες να το κάνουν; Θα τους δεχόταν πίσω χωρίς καραντίνα από περιοχές που δεν πληρούν αυτά τα κριτήρια; Για να βρεθεί σε χειρότερη θέση; Ακόμη κι αν η Ελλάδα ήθελε να αυτοκτονήσει οικονομικά και υγειονομικά, οι Γερμανοί, οι Ολλανδοί θα το έκαναν;
Αν το σκεφτούμε έτσι, γίνεται κατανοητή η δυστοκία σχεδιασμού της Ελληνικής κυβέρνησης.
Για να δουλέψει κάτι φέτος, και να μπει υποθήκη μεγάλη για του χρόνου, πρέπει να ΜΗΝ ΔΟΥΛΕΨΕΙ ΚΑΤΙ ΑΛΛΟ. Χρειάζεται επιλογή μοντέλου.
Γιατί για πρώτη φορά είναι ασύμβατα τα διάφορα είδη τουρισμού. Δεν μπορεί πλάι στο χάος του Λαγανά να δουλέψουν τα σοβαρά, αραιά και όμορφα ενοικιαζόμενα δωμάτια και σπίτια. Δεν μπορεί να δουλέψει η υπόλοιπη Ρόδος με το Φαληράκι ανοιχτό, η μισή Πάρος και η Σαντορίνη και η Σκιάθος, με δωμάτια και καλές μονάδες ή άλλες με ερημικές παραλίες, ενώ τα κλαμπ και τα μπιτσόμπαρα θα λειτουργούν παραδίπλα, ο ένας πάνω στον άλλον. Ούτε ο δυνητικός τουρίστας θα έρθει στην Κρήτη ή στην ενδοχώρα, αν ξέρει ότι πλάι του μπορεί να είναι είναι πακεταρισμένοι χιλιάδες σε φθηνά all inclusive και παραδίπλα γίνεται ο χαμός.
Και εν τέλει, ούτε κι αυτοί οι τελευταίοι θα έρθουν. Γιατί δεν έχουν τα χρήματα και την ασφάλεια, όσοι είναι οικογένειες. Αν οι σοβαρότεροι τουρίστες αντιληφθούν ότι σε μια χώρα, με αδύναμο σύστημα περίθαλψης, είναι φέτος καλοδεχούμενοι οι ψεκασμένοι κι ανεύθυνοι συμπατριώτες τους, τότε αυτοί, που είναι πολλοί, πάρα πολλοί, οι περισσότεροι, και η μεσαία τάξη, θα μείνουν σπίτι. Ή λίγο παραδίπλα.
Γίνεται κατανοητή, λοιπόν, η αμηχανία του Υπουργού και της Κυβέρνησης. Και η αδυναμία λήψης αποφάσεων και χάραξης στρατηγικής. Διότι δεν κάνει την υπέρβαση να μιλήσει στον τουρίστα που μπορεί, είναι συμφέρον για την οικονομία και τη χώρα και είναι αυτός που, για φέτος ειδικά, μπορεί μόνο να έρθει χωρίς ζημιά. Αλλά πρέπει να αποκλείσει τους άλλους.
Δύσκολη ισορροπία όμως, όταν συνδιαλέγεσαι και ισορροπείς ανάμεσα σε ομάδες συμφερόντων και χάνεις από τα μάτια την αγορά και τη μεγάλη εικόνα. Δύσκολο, όταν πρέπει να επιλέξεις και να δράσεις έγκαιρα με ποιους θα πας, θα στηρίξεις να ανοίξουν, και ποιους θα αφήσεις φέτος και θα στηρίξεις τη βιωσιμότητα και τους εργαζόμενους μόνο για του χρόνου. Για το καλό της οικονομίας και της προοπτικής της χώρας συνολικά.
Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος
