Ο νέος τουρισμός στη μετα-covid εποχή

Για τον τουρισμό θα επαναλάβουμε, όσο πιο πολύ ξεκαθαρίζουν τα πράγματα, όσα ήδη αναφέραμε  σε πρόσφατο σχετικό άρθρο, από 8/4. "Κι όμως, η τουριστική σεζόν μπορεί να μη χαθεί για την Ελλάδα".

Συγκεκριμενοποιούμε:

Προϋπόθεση για να υπάρξει κάποιος θερινός τουρισμός φέτος δεν είναι απλοϊκά να ανοίξουν οι υποδομές, χωρίς πελάτες .

Ποιος τουρίστας θα ταξιδέψει, εάν δεν αισθάνεται ασφαλής ότι αν ασθενήσει εκεί που πάει θα έχει δυνατότητα περίθαλψης;

Άρα, μόνο από χώρες σε χώρες με ελεγχόμενο ιό, με επαρκείς κλίνες νοσηλείας και ΜΕΘ, ευρωπαϊκές που καλύπτονται αυτόματα από την Ευρωπαϊκή κάρτα υγείας (πλεονέκτημα για την Ελλάδα, αν πάει καλά ως τον Ιούνιο και με βελτίωση του ΕΣΥ ικανή για να αντιμετωπίσει περιπτώσεις επισκεπτών).

Υπηρεσίες και δομές social distancing, νέες προδιαγραφές σε καταστήματα εστίασης, αποστάσεις, σε υπαίθριους χώρους, παραλίες, υγειονομικές και εστιατόρια, και έξυπνες προτάσεις δραστηριοτήτων φυσικών σε υπαίθριους χώρους. Κλαμπ και κλειστοί χώροι γιοκ. Αλλαγή μοντέλου.

Ακόμη κι έτσι όμως δεν αρκούν.

Χρειάζεται αξιόπιστο σύστημα τεστ ή βεβαίωση ΠΡΙΝ την επιβίβαση στο αεροπλάνο για τον προορισμό, και κάτι ακόμη:

Ποια χώρα θα δεχτεί πίσω τους πολίτες της χωρίς καραντίνα, αν έχουν πάει και συγχρωτιστεί με άλλους, χωρίς τεστ ΠΡΙΝ μπουν στο αεροπλάνο της επιστροφής από τη χώρα προορισμού, πχ την Ελλάδα, δηλαδή να επανεισαγάγει πιθανές εστίες μόλυνσης με μεγάλο κόστος για την οικονομία της; Αναγκαστικά θα τους υποχρεώσει σε δεκαπενθήμερη καραντίνα κατ' οίκον. Και κανείς ταξιδιώτης δεν θα θέλει να ρισκάρει να του συμβεί αυτό.

Υπάρχουν δύο ακόμη σημαντικές προϋποθέσεις.

Μια διοικητική και μια επιστημονική και οικονομική.

1. Πρέπει να υπάρξουν αξιόπιστα, φθηνά και γρήγορα τεστ μέχρι το τέλος Ιουνίου σε ικανές ποσότητες, που θα επιβαρύνουν με ένα αποδεκτό οικονομικά κόστος, 100-120 ευρώ το πολύ συνολικά για κάθε τουρίστα, ή καλυμμένα εν μέρει ή στο σύνολο από τους προϋπολογισμούς των συστημάτων υγείας των κρατών ή μέσω πόρων των ταμείων της Ε.Ε. και

2. διακρατικές συμφωνίες ή ευρωπαϊκή ρύθμιση της διαδικασίας θα είναι δύσκολο. Εάν αυτές οι προϋποθέσεις (επιστημονική και διοικητική) καλυφθούν, ίσως γίνει ειδικά για τις αγορές που το έχουν σχετικά ελέγξει. Γερμανία, Κεντρική Ευρώπη, Σκανδιναβία (πλην Σουηδίας πιθανότατα και Ολλανδίας, που ήδη ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός της ότι δεν το θεωρεί δυνατό) και Βαλκάνια.

Σ' αυτή την περίπτωση, οι μόνοι διαθέσιμοι προορισμοί που θα υπάρχουν σε αυτό το σενάριο είναι Ελλάδα και Κροατία.

Οπότε, μικρότερη μεν αγορά αλλά και ελάχιστες άλλες επιλογές για τους τουρίστες.

Επίσης, η διαδικασία αυτή, εάν αυτές οι προϋποθέσεις γίνουν δυνατές, θα ευνοήσει σαφώς άλλες μορφές τουρισμού και μακρόχρονη παραμονή μεσαίων και ανώτερων οικονομικά στρωμάτων, σε ένα μέρος της χώρας προορισμού που μπορεί να προσφέρει αυτά, χωρίς πολλές εσωτερικές μετακινήσεις. 10 - 20 μέρες σε μια περιοχή.

Για συγκεκριμένες κατηγορίες, μεσήλικες ή οικογένειες, που μάλλον θα είναι και η πλειοψηφία, οι προορισμοί που ενδεχομένως θα ωφεληθούν θα είναι η χερσόνησος και όχι τα νησιά με τη δυσκολότερη πρόσβαση σε δομές υγείας.

Για κάποιους νεώτερους, όχι όμως αυτούς των κλαμπ και των πάρτυ αλλά της φύσης και του ανοιχτού χώρου, ίσως τα νησιά παραμείνουν ελκυστική επιλογή.

Υπό αυτές τις προϋποθέσεις.

Από τις οποίες, οι πρώτες εξαρτώνται από τη συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για προσφορά νέων προϊόντων και έκδοση / εφαρμογή προδιαγραφών και στήριξη των επιχειρήσεων με τους αναπτυξιακούς πόρους της Ε.Ε. και του κράτους, προσαρμογής σε αυτές άμεσα. Η σύνδεση της σημαντικής και απαραίτητης στήριξής τους με την προσαρμογή τους σε αυτόν τον άμεσο σχεδιασμό, ήδη από τώρα, είναι το κλειδί.

Οι δεύτερες από την πρόοδο της επιστήμης στο θέμα των αξιόπιστων τεστ και τη μαζική παραγωγή τους και τις διακρατικές συμφωνίες ή την ευρωπαϊκή ρύθμιση της διαδικασίας ταξιδιού, που θα περιλαμβάνει και τις μεταφορικές εταιρείες για την οργάνωση και πιστοποίηση της χρήσης τους.

Το μόνο πλεονέκτημα είναι ότι όλοι οι προορισμοί εκτός Ευρώπης για τους Ευρωπαίους είναι για φέτος ανύπαρκτοι. Ενώ εντός Ευρώπης, στις χώρες του νότου, πιθανότητα να λειτουργήσουν ως σημαντικοί προορισμοί έχουν μόνο η Ελλάδα και η Κροατία και ίσως εν μέρει η Πορτογαλία. Οι μεγάλες αγορές Ισπανία / Ιταλία θα είναι κλειστές.

Ένας νέος τουριστικός κόσμος γεννιέται, για δύο χρόνια τουλάχιστον. Άλλες αγορές, άλλες μορφές τουρισμού, άλλες προδιαγραφές, άλλες μορφές αγοράς.

Όποια χώρα και επιχειρήσεις το αντιληφθούν, οργανωθούν πρώτες και δράσουν έγκαιρα, ιδιαίτερα αυτές που έχουν το πλεονέκτημα να ξεκινούν από καλύτερη θέση λόγω της καλής εικόνας αποτελεσματικής αντιμετώπισης της επιδημίας και της μικρής εξάπλωσης, και διαθέτουν φυσικούς πόρους που επιτρέπουν την άπλα και απόσταση των ανθρώπων, θα βγουν κερδισμένες ή έστω λιγότερο χαμένες άμεσα. Και θα είναι οι καθαρά πιο κερδισμένες μεσοπρόθεσμα, από του χρόνου. Οι μόνες αγορές που ξεκινούν με φυσικό (παραλίες και φυσικό περιβάλλον με άπλετο χώρο) και υγειονομικό πλεονέκτημα, είναι για την ώρα η Κροατία και η Ελλάδα.

Τώρα είναι η ώρα! 

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

Τουρκία: Απρόβλεπτοι καιροί ξημερώνουν στη γειτονιά

Κάτι πολύ επικίνδυνο συμβαίνει δίπλα μας. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ένας φίλος σε ανάρτησή του,  "ο Ερντογάν υιοθέτησε τον τσαβισμό". Για να αποφύγει τον δανεισμό από το ΔΝΤ.

Κρατικοποιεί χιλιάδες ιδιωτικές επιχειρήσεις κάτω από το Εθνικό Ταμείο, πέρα από κάθε έλεγχο λογιστικό και λογοδοσίας. Τυπώνοντας λίρες, προφανώς, μια και σκληρό νόμισμα δεν υπάρχει και τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας εξαντλούνται.

Ο Covid-19 φαίνεται να καταστρέφει την οικονομία μιας χώρας με σημαντική παραγωγική βάση, που "για να την προστατεύσει", άργησε ή δεν έλαβε σοβαρά μέτρα για την πρόληψή του. Και έχει προφανώς το καθεστώς της στερήσει τους πολίτες του όχι μόνο από την προστασία της ζωής, αλλά και από διαφανείς πληροφορίες για την κατάσταση με τον έλεγχο των ΜΜΕ και του διαδικτύου, ακόμη και των συνομιλιών .

Η οποία υγειονομική κατάσταση πιθανότατα είναι εκτός ελέγχου, όπως αποδεικνύουν οι σπασμωδικές κινήσεις του μόλις την περασμένη εβδομάδα. Ξαφνική ανακοίνωση μέτρων από τον υπουργό εσωτερικών, που προκάλεσε πανικό και άδεια σουπερμάρκετ και παραίτησή του την επόμενη. Έτσι εκτροχιάζεται πλήρως και η οικονομική κατάσταση.

Ο αυταρχικός πατέρας του οικονομικού θαύματος της γείτονος σκοτώνει το παιδί του για να μην σταματήσει να το ελέγχει, έστω και κατεστραμμένο.

Δεν θα γίνει χωρίς πολύ σημαντικές κοινωνικές αναταράξεις αυτό.

Η Τουρκία δεν είναι μήτε Κονγκό ούτε καν Αίγυπτος. Έχει μια τεράστια μεσαία τάξη που αντιπροσωπεύει τo 40% του πληθυσμού και μια απέραντη μικρομεσαία τάξη που είναι άλλο 50%. Το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα είναι 15 χιλιάδες δολλάρια.

Η οικονομική καταστροφή και μιζέρια που θα φέρει η κρατικοποίηση χιλιάδων παραγωγικών μονάδων και η απαξίωση του νομίσματος, μαζικός πληθωρισμός, ελλείψεις σκληρού νομίσματος για εισαγωγές ενδιάμεσων παραγωγικών αγαθών αλλά και σημαντικών καταναλωτικών αγαθών σε κρίσιμους τομείς, έλεγχοι κεφαλαίων, δεν θα είναι μια εύκολη κατάσταση για τους απλούς Τούρκους πολίτες. Οι οποίοι έχουν συνηθίσει σε είκοσι κοντά χρόνια σταθερής ανάπτυξης και ένα αξιοπρεπές αστικό επίπεδο ζωής και κρατικών υπηρεσιών. Μια γενιά που έμαθε να ταξιδεύει, να σπουδάζει, να καταναλώνει, να εργάζεται σε εξαγωγικές δραστηριότητες...

Η αποσταθεροποίηση του συστήματος θα είναι απρόβλεπτη, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά.

Από την άλλη πλευρά, πέρα από τις γεωπολιτικές αναταράξεις, πολλές φορές οι κρίσεις αυτές καθοδηγούνται σε αύξηση εθνικισμών από ηγέτες σε απελπισία κι αναζήτηση εξωτερικών εχθρών, θα έχει σίγουρα επιπτώσεις άμεσες και στην Ελληνική οικονομία.

Κάποιες αρνητικές, δύο δις ευρώ ήταν οι ελληνικές εξαγωγές στην Τουρκία. Από τους σημαντικότερους εξαγωγικούς προορισμούς. Πολλές οι άμεσες επενδύσεις στο real estate Τούρκων στην Ελλάδα.

Κάποιες ίσως θετικές, όπως η αναζήτηση ασφαλέστερων προορισμών στην κρίσιμη περιοχή μας από μεγάλους ομίλους για σοβαρές επενδύσεις, κυρίως βιομηχανικές, εάν η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει αυτή τη σταθερότητα σε βάθος χρόνου.

Απρόβλεπτοι καιροί ξημερώνουν στη γειτονιά. Ίσως ακόμη πιο απρόβλεπτοι από αλλού.

Εύχομαι το καλύτερο στους Τούρκους φίλους πολίτες και απλούς ανθρώπους. Φοβάμαι για το χειρότερο. Κάνεις δεν είναι ασφαλής όταν καίγεται το σπίτι του γείτονα. Όσες διαφορές, σοβαρές ή τεχνητές, να μας χωρίζουν ανοήτως.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

Σχετικός σύνδεσμος:
Turkey Passes Law Enabling Sovereign Fund's Support for Economy

Καραντίνα versus οικονομία; Άλλος ένας επικίνδυνος μύθος

Τα δήθεν οικονομικά επιχειρήματα για την άρση ή χαλάρωση των μέτρων στην Ελλάδα είναι αβάσιμα.

Το καραντίνα versus οικονομία είναι μύθος.

Δεν έχουν καμιά σοβαρή οικονομική τεκμηρίωση σε μια οικονομία πλήρως συναρτημένη με τη διεθνή οικονομία.

Πλούτο στην Ελλάδα παράγουν:

α. ο εισερχόμενος τουρισμός,
β. τα logistics,
γ. η παραγωγή και εξαγωγές πρώτων υλών,
δ. η αγροτοβιομηχανικη παραγωγή,
ε. η βιομηχανία,
στ. η ποντοπόρος ναυτιλία και
ζ. το real estate

Αυτά τροφοδοτούν όλες τις άλλες δραστηριότητες. Από τα καφέ, το μικροεμπόριο, τα εστιατόρια, τα σινεμά, τα θεάματα, τα σπορ, ως το κράτος.

Τίποτε από αυτά δεν εξαρτάται από την άρση της καραντίνας.

Είτε λειτουργούν και με την καραντίνα όσο λειτουργούν, κάποια πιο πολύ (online εμπόριο, αγροτοβιομηχανική παραγωγή, πρώτες ύλες, logistics, ναυτιλία, κάποια άλλα πιο λίγο, άλλες υπηρεσίες από απόσταση εργασίας).

Οι παραγωγικοί τομείς που δεν λειτουργούν καθόλου δεν θα λειτουργούσαν και χωρίς αυτήν, γιατί απλώς δεν υπάρχουν πελάτες (ποιοι τουρίστες; ποιο real estate; ). Ή γιατί σε άλλους έχει μειωθεί η διεθνής ζήτηση.

Το μόνο που θα άλλαζε χωρίς καραντίνα θα ήταν ότι θα κυκλοφορούσαμε με το θανατικό σε κάθε σπίτι, το σύστημα υγείας σε κατάρρευση, την εικόνα της χώρας ρημαγμένη, να πίνουμε καφέδες και να τρώμε σουβλάκια μεταξύ μας, να κουρευόμαστε μεταξύ μας, με την οικονομία διαλυμένη. Πορευόμενη με χιλιάδες νεκρούς, μόνο με τη διαρκώς μειούμενη εσωτερική κατανάλωση, ελλείψει διεθνών αγορών.

Και όλους τους τομείς που μπορούν να βοηθήσουν στην ανάκαμψή της μόλις το επιτρέψει η διεθνής συγκυρία διαλυμένους. Θα βρισκόμαστε σε πολύ χειρότερη θέση χωρίς κανένα πλεονέκτημα. Χωρίς καμία προοπτική γρήγορης ανάκαμψης, ακόμη και όταν οι πρώτες διεθνείς αγορές θα έβγαιναν από την κρίση.

Τα επιχειρήματα για το οικονομικό όφελος χωρίς τα μέτρα είναι οικονομία αλμπάνηδων ή μικροσυμφερόντων.

Μένουμε σπίτι όχι μόνο για να σωθούν άνθρωποι, αλλά για να προστατεύσουμε ό,τι λειτουργεί από την οικονομία και να εξασφαλίσουμε το μέλλον και την ανάκαμψη όσων τομέων δεν θα λειτουργούσαν έτσι κι αλλιώς.

Μένουμε σπίτι ΚΑΙ για την οικονομία. Ίσως περισσότερο για αυτήν.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

Και ο τουρισμός φέτος;

Μια φιλική συμβουλή προς τους φίλους του τουριστικού τομέα και τους policy makers.

Μήπως πέρα από τον δικαιολογημένο φόβο για τις απώλειες της σαιζόν θα ήταν καλύτερα να σκεφτούν αλλιώς.

Ότι αν επιμείνουμε στην κατεύθυνση που κινούμαστε αυστηρά, για ενάμιση μήνα ακόμη περίπου, υπάρχουν πολλές πιθανότητες να ΜΗΝ χαθεί αυτή η σαιζόν από Ιούνιο και μετά, όταν οι άλλες ανταγωνίστριες μεσογειακές χώρες, Ιταλία, Ισπανία, Τουρκία, Βόρεια Αφρική, Άπω Ανατολή, την έχουν χάσει οριστικά για φέτος;

Και να ζητήσετε ουσιαστικά πρακτικά μέτρα προετοιμασίας για αυτό το πολύ πιθανό ενδεχόμενο;

Εάν, ταυτόχρονα με την Ελλάδα, βγουν από την κρίση και οι χώρες που ενήργησαν αυστηρά, αποτελεσματικά και γρήγορα, Γερμανία, κεντρική Ευρώπη, Βαλκάνια, Σκανδιναβία, περισσότερο χρειάζεται να υπάρχουν εκατομμύρια διαθέσιμα τεστ και διαδικασίες υγειονομικού ελέγχου πριν επιβιβαστούν στα αεροπλάνα, εντοπισμού τυχόν αναζωπυρώσεων, με βάση κοινές συμφωνίες των χωρών που άτυπα θα λειτουργήσουν ως κοινή τουριστική αγορά, και πρόσκαιρες οικονομικές διευκολύνσεις για να μπορέσετε να είστε έτοιμοι να υποδεχθείτε τους επισκέπτες.

Την ετοιμότητα του συστήματος υγείας και τη διαφήμιση αυτής της ετοιμότητας στις αγορές αυτές για την αντιμετώπιση σποραδικών περιπτώσεων;

Τη στήριξη από τα ευρωπαϊκά κεφάλαια της πρόσθετης ασφάλισης για αυτές τις ειδικές περιπτώσεις;

Την προσφορά και διαφήμιση από τις δομές φιλοξενίας κατάλληλων υλικών και λειτουργιών, αντισηπτικά, αποστάσεις, δυνατότητα social distancing, χώροι, παραλίες χωρίς συνωστισμό, που μόνο η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει;

Για ανθρώπους που θα έρθουν από Covid-free χώρες στην αποδεδειγμένα πιο αξιόπιστη, φιλόξενη, όμορφη και κοντινή Covid-free χώρα;

Η Ελλάδα θα βγει με σημαντικό πλεονέκτημα τον Ιούνιο, αν πάνε τα πράγματα καλά. Στη διεθνή εικόνα της ως ο μόνος ασφαλής και σοβαρός προορισμός.

Ναι, η παγκόσμια τουριστική αγορά θα μικρύνει για φέτος, λόγω κρίσης, αλλά αυτή η μικρότερη μπορεί να είναι όλη σχεδόν Ελληνική. Αν κινηθεί το κράτος και οι επιχειρήσεις έγκαιρα σε αυτή την κατεύθυνση.

Αντί για μοιρολατρικές επιδοτήσεις για τη διαχείριση μίας καθόλου σίγουρης απώλειας, χρειάζονται χρήματα, διευκολύνσεις και δράσεις για την εκμετάλλευση μιας πιθανής ευκαιρίας.

Είναι η Ελληνική ευκαιρία. Να κερδίσει φέτος και σε βάθος χρόνου νέα μερίδια τουριστικής αγοράς.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

Η ανεξίτηλα επίκαιρη ιστορία του αξιότιμου καθηγητή Peter H. Duesberg (και ενός φονικού ιού)

Οι μέρες αυτές μου θύμισαν μιαν επιστημονική προσωπικότητα, μιας άλλης - όχι πολύ μακρινής εποχής - ενός άλλου ιού που εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του '80. Που θέρισε 30 - 35 εκατομμύρια ανθρώπων, νέων και μεγαλύτερων, σε όλον τον κόσμο στο πέρασμά του. Πριν η επιστήμη στα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του '90, το 1997, δεκαπέντε και παραπάνω χρόνια περίπου από την εμφάνιση και ταυτοποίησή του, ανακαλύψει και στη συνέχεια εξελίξει τις θεραπείες, που μετέτρεψαν τον φονικό ιό αυτόν που προκαλούσε το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοποιητικής Ανεπάρκειας σε μια κοινή χρόνια πάθηση, όπως πολλές άλλες. Με ίσο προσδόκιμο και ποιότητα ζωής για όσους πάσχουν από αυτήν με τον υπόλοιπο πληθυσμό και χωρίς μεταδοτικότητα.

Θα καταλάβατε πως μιλώ για τον HIV, τον οποίο ανακάλυψαν ήδη και ταυτοποίησαν το 1983 ταυτόχρονα σε δυο papers δυο εξαιρετικοί επιστήμονες, o Robert Gallo του National Cancer Institute, Maryland και, κυρίως, ο Luc Montagnier του Pasteur Institute, Paris, με τα τότε πιο περιορισμένα επιστημονικά μέσα, στον οποίο απονεμήθηκε το Νόμπελ ιατρικής το 2008 για τη συνεισφορά του αυτή στην επιστήμη και στην ανθρωπότητα.

Στην ταυτοποίηση του ιού, όπως είναι πλέον γνωστό, στηρίχθηκε η τεράστια επιστημονική προσπάθεια για την αποτελεσματική θεραπεία του, που καρποφόρησε το 1997, συνεχίζεται και βελτιώνεται ακόμη, όπως και η προσπάθεια για την εξεύρεση εμβολίου. Ήταν αυτή η έρευνα που έδωσε τη δυνατότητα για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση επίσης άλλων συγγενών ιών στην ίδια περίοδο. Αυτών που προκαλούσαν την ηπατίτιδα Α, και κυρίως Β και C, που σκότωναν κάθε χρόνο εκατομμύρια ανθρώπους από κίρρωση του ήπατος, χωρίς να γνωρίζουμε από τι προκαλείται. Τους έσωσε η επιστήμη που πλέον είχε εξελιχθεί, με την ανακάλυψη κατάλληλων αντιικών φαρμάκων, τελικά και εμβολίων. Στα εργαλεία που αναπτύχθηκαν με αυτή την πρόοδο στηρίζεται και η προσπάθεια της επιστήμης να αντιμετωπίσει σήμερα τον Covid-19.

Θυμήθηκα όμως μιαν άλλη επιστημονική προσωπικότητα. Διαφορετική. Εξέχουσα, αιρετική και διάσημη της εποχής.

Τον καθηγητή μοριακής βιολογίας στο περίφημο Πανεπιστήμιο Berkeley της Καλιφόρνιας, Peter H. Duesberg, γεννημένο το 1936. Ο καθηγητής Duesberg, μέχρι τη δεκαετία του '80, είχε μια λαμπρή επιστημονική ερευνητική σταδιοδρομία σε θέματα καρκίνου και καρκινογενέσεων. Είχε εκλεγεί μάλιστα και στην Ακαδημία Επιστημών των ΗΠΑ. Ως και το 1987 ήταν άγνωστος στο ευρύ κοινό αλλά γνωστός και αναγνωρισμένος στους επιστημονικούς κύκλους.

Κέρδισε όμως τα φώτα της παγκόσμιας δημοσιότητας όταν το 1987, κι ενώ οι έρευνες συνεχίζονταν εντατικά για την ανακάλυψη φαρμάκων για τον ιό HIV, και νέοι άνθρωποι πέθαιναν σαν τις μύγες,  ανέπτυξε και δημοσίευσε τη θεωρία ότι η αιτία του συνδρόμου δεν ήταν ο ιός που είχαν ταυτοποιήσει οι συνάδελφοί του ήδη πριν χρόνια, αλλά η μακρόχρονη κατανάλωση ναρκωτικών, ακόμη και ελαφρών, και τα ίδια τα αντιικά φάρμακα.

Φυσικά, η επιστημονική κοινότητα απέρριψε άμεσα τη θεωρία του ως αβάσιμη και δίχως επαρκείς επιστημονικές αποδείξεις, με πολλά άρθρα σε έγκριτα περιοδικά, αναγνωρίζοντάς του πως έχει δικαίωμα να έχει διαφορετική άποψη αλλά πως σαφώς όμως είναι πλήρως αστήριχτη, έως κακόβουλη, σπαταλώντας για να την αντιμετωπίσει πολύτιμους πόρους και προσπάθεια. Η επιμονή του όμως συνέχισε έως και το 1996 και μετά, όταν πλέον ήταν απολύτως σαφές (!), όταν δημοσίευσε και σχετικό βιβλίο, όπου υποστήριζε ότι ο ιός ήταν άκακος και τα αίτια της ασθένειας ήταν άλλα .

Το χειρότερο δε ήταν ότι ο καθηγητής Duesberg χρησίμευσε ως δικαιολογία σε πολλές κυβερνήσεις και πολιτικές τάσεις που έτειναν γα ιδεολογικούς λόγους προς την συνωμοσιολογία, να στερήσουν πόρους από την έρευνα στην κατεύθυνση της θεραπείας, να μην εφαρμόσουν κατάλληλες πολιτικές πρόληψης και να περισπάσουν τους ερευνητές.

Χαρακτηριστικά, ο καθηγητής Duesberg και οι ψευδοεπιστημονικές θεωρίες του υπήρξαν η δικαιολογία που χρησίμευσε στον πουριτανό Πρόεδρο Thabo Mbeki, στη Νότια Αφρική, για να δικαιολογήσει τις πολιτικές του ή καλύτερα την έλλειψή τους (προφύλαξη και χορήγηση όταν ήδη είχαν ανακαλυφθεί στην συνέχεια αντιρετροϊκών φαρμάκων) το 2000 (!). Στη Νότια Αφρική o ιός προκάλεσε το 25% των συνολικών θανάτων της χώρας, μέσα σε ένα χρόνο, 4 στους 5 γυναίκες, και συνέχιζε ακόμη έως και το 2017 στο ίδιο περίπου ποσοστό στην εύπορη και ανεπτυγμένη αυτή χώρα της Αφρικής.

Η ιδεολογική και οικονομική πολιτική του HIV denialism, από κυβερνήσεις, οργανισμούς, εκκλησίες, φορείς, είχε ως συνέπεια εκατομμύρια θανάτους που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, όπως και τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Στηρίχθηκαν όλοι αυτοί για να μην πάρουν μέτρα και πολιτικές κατάλληλες , για 15-20 χρόνια, στην ψευδοεπιστήμη του έγκριτου ως το 1987 ογκολόγου αξιότιμου dr. Peter H. Duesberg. Επιστήμονα ογκολόγου με πάρα πολλές επιστημονικές αναφορές και δημοσιεύσεις, καθηγητή του περίφημου Πανεπιστημίου Berkeley της Καλιφόρνιας.

Κέρδισε έτσι κι αυτός μια θέση στην σκοτεινή πλευρά της ιστορίας της επιστήμης, στο ανίερο Πάνθεον των επιστημόνων εκείνων που, υποκινούμενοι από εμμονές, ανθρώπινα πάθη, ματαιοδοξία ή κακώς νοούμενα προσωπικά συμφέροντα και επιδιώξεις, καθυστέρησαν την πρόοδο και έσπειραν θάνατο.

Γιατί το θυμήθηκα αυτό τώρα άραγε;

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

Ελλάδα, η post-covid εποχή: οικονομική καταστροφή ή ευκαιρία;

Πολλοί μιλούν για τις αρνητικές συνέπειες στην οικονομία των μέτρων περιορισμού σαν δεδομένες και καταστροφικές. Όμως η ανάλυση αυτή είναι κατά τη γνώμη μου απλοϊκή και στατική. Κάθε κρίση περιέχει μια ευκαιρία. Για αυτόν που θα βγει πρώτος και καλύτερος. Αρκεί να τη δει και να τα καταφέρει.

Οι βασικοί παραγωγικοί κλάδοι της Ελληνικής οικονομίας, αυτοί που εισάγουν χρήματα στη χώρα και τροφοδοτούν όλους τους άλλους, είναι η αγροτική παραγωγή, 5% του ΑΕΠ, βιομηχανία και πρώτες ύλες 17% του ΑΕΠ, εξωτερικός τουρισμός 15% -20% του ΑΕΠ, logistics εμπόριο 9%, η ποντοπόρος ναυτιλία 7% του ΑΕΠ και άμεσες ξένες επενδύσεις σε real estate και στους πιο πάνω κλάδους.

Όλες οι άλλες δραστηριότητες, υπηρεσίες, κλάδοι, χρηματοδοτούνται από αυτήν την είσοδο χρημάτων στην Ελληνική οικονομία. Με αυτά εισάγει ό,τι χρειάζεται, ανοίγει το κράτος, τα μπαρ, τα εστιατόρια, τα κομμωτήρια, το εσωτερικό εμπόριο, όλες οι άλλες υπηρεσίες.

Από αυτές τις δραστηριότητες, η αγροτοβιομηχανική παραγωγή θα ανακάμψει από την κρίση σύντομα, μόλις αυξηθεί η διεθνής ζήτηση, δεν έχει πληγεί ιδιαίτερα ήδη. Σε κάποιους τομείς δεν σταμάτησε ή και αυξήθηκε.

Η ναυτιλία πάει καλά πάλι. Υπήρξε παράδοξη αύξηση τιμής ναυλοσυμφώνων μες στην κρίση περίπου 10-20% για τάνκερ, ως μονάδες αποθήκευσης πλεονάζοντος πετρελαίου (!). Όλων των πλοίων μεταφορών οι μετοχές τους εκτοξεύτηκαν, ενώ το εμπόριο αγαθών δεν επιβραδύνθηκε σοβαρά, όπως και συνεπώς τα logistics, ειδικά σε τομείς μη πληττόμενους ή που είχαν αύξηση ζήτησης.

Μένει ο τουρισμός. Που δεν εξαρτάται μόνο από την Ελλάδα αλλά και από την κατάσταση των χωρών προέλευσης.

Η Ελλάδα, αν καθαρίσει εσωτερικά με την εξάλειψη του ιού με αυστηρά μέτρα ως τον Μάιο, και υπάρχουν ως το τέλος Μαΐου εκατομμύρια τεστ διαθέσιμα, που χρειάζονται για τους εισερχόμενους πριν μπουν στα αεροπλάνα για έλεγχο και για τυχόν τοπικές αναζωπυρώσεις, θα βγει πρώτη covid-free χώρα χωρίς ζημιά στην εικόνα της ως τον Ιούνιο. Μαζί με μερικές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, Γερμανία, Σκανδιναβία, κεντρική Ευρώπη, Βαλκάνια, πιθανόν, θα έχει την ευκαιρία να διασώσει ακόμη και μέρος της τουριστικής σαιζόν χωρίς ανταγωνισμό στη Μεσόγειο.

Η απέραντη Κίνα στην Άπω Ανατολή γυρίζει σε ρυθμούς κανονικής παραγωγής, ενώ οι ΗΠΑ βυθίζονται για μερικούς μήνες τουλάχιστον. Που έχει σημασία όχι μόνο για τον τουρισμό αλλά και για το παγκόσμιο εμπόριο, ναυτιλία και logistics, κόμβος των οποίων είναι η Ελλάδα προς την Ευρώπη.

Το ίδιο και το foreign real estate investment, που δεν θα είναι κοψοχρονιά όπως θα γίνει στους γείτονες Μεσόγειους.

Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία τελείωσαν τουριστικά για φέτος. Άπω Ανατολή και Βόρεια Αφρική επίσης. Για λόγους προφανείς. Η εικόνα τους καταστράφηκε όπως και ο έλεγχος χιλιάδων κρουσμάτων τους κόστισε πολύ περισσότερο. Και θα διαρκέσει παραπάνω.

Ενώ η Ελλάδα θα έχει πρόσβαση στην πρόσθετη Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση όπως και οι υπόλοιπες χώρες.

Σίγουρα υπάρχουν πολλές παράμετροι αστάθμητες. Η διαθεσιμότητα των εκατομμυρίων αναγκαίων τεστ από τέλος Μαΐου. Η επιτυχία εξάλειψης ως τον Μάιο. Η έξοδος μαζί με την Ελλάδα σημαντικών χωρών που άτυπα θα λειτουργήσουν ως ενιαία post-covid αγορά σε αρκετούς τομείς.

Κάθε κρίση είναι μια ευκαιρία.

Αυτή η ευκαιρία ίσως είναι Ελληνική. Αν βγει πρώτη και καλύτερη ως σοβαρό κράτος, θα είναι ελκυστικός προορισμός για επενδυτές και τουρίστες και νέους μόνιμους ή εποχιακούς κατοίκους.

Αν δεν χύσουμε, όπως συχνά κάνουμε οι Έλληνες, την καρδάρα. Ή αν δεν την προσπεράσουμε χαλαρά κι ωραία.

Προσοχή στην καρδάρα ως τον Ιούνιο και μάλλον θα πάμε καλά.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος