Ο Γάλλος φωτογράφος, μαροκινής καταγωγής, Bruno Barbey απαθανάτισε αυτήν την περαστική γυναίκα στην Τεχεράνη τον χειμώνα του 1976, τρία χρόνια πριν καταρρεύσει η μοναρχία των Παχλαβί.
Πράγματι, η αντίθεση του σημερινού Ιράν με εκείνο της εποχής του Σάχη είναι τεράστια, και δύσκολα όσοι δεν έζησαν τα γεγονότα από κοντά καταφέρνουν να συνειδητοποιήσουν τι συνέβη. Ακόμη δυσκολότερη γίνεται η σύλληψη του μεγέθους της αλλαγής για τις γενεές που ακολούθησαν, τα παιδιά της γυναίκας στη φωτογραφία, εμάς τους Ιρανούς της διασποράς δεύτερης γενεάς και τους μη Ιρανούς που ενδιαφέρονται για όσα συνέβησαν στο Ιράν.
Σαν σήμερα το 1979, ο Σάχης, Μοχάμμαντ Ρεζά Παχλαβί και η Αυτοκράτειρα Φαράχ εγκατέλειψαν οριστικά το Ιράν για την εξορία. Η Α.Φ. σε μια πρόσφατη τηλεοπτική της συνέντευξη είχε πει πως εκείνη η μέρα μαζί με εκείνες, όταν έμαθε για τις αυτοκτονίες των δύο εκ των τεσσάρων παιδιών της, ήταν οι χειρότερες της ζωής της. Από τα Ανάκτορα Νιαβαράν επιβιβάστηκαν σε δύο διαφορετικά ελικόπτερα προς το αεροδρόμιο Μεχραμπάντ, με τον φόβο πως οι ισλαμιστές θα στοχεύαν σε αυτά και τουλάχιστον ένας εκ των δύο θα γλίτωνε.
Ο Σάχης δεν απέφυγε την άτυπη τιμωρία και κατά κάποιον τρόπο πλήρωσε για την αλαζονεία του στους μήνες που ακολούθησαν. Ένας από τους πλουσιότερους και ισχυρότερους άντρες στον κόσμο δεν μπορούσε να βρει άσυλο πουθενά ώστε να περάσει τους τελευταίους μήνες της ζωής του αφού έπασχε από καρκίνο. Το ένα μετά το άλλο κράτος, του έκλειναν την πόρτα και όσα τον καλούσαν μετά από λίγο διάστημα τον έδιωχναν. Αίγυπτος, Μαρόκο, Μπαχάμες, Μεξικό, ΗΠΑ, Παναμάς και πάλι Αίγυπτος, όπου και πέθανε τον Ιούλιο του 1980. Εξασθενημένος από τον καρκίνο, κάθε μέρα λάμβανε τις ειδήσεις των εξελίξεων στην πατρίδα του. Τις εκτελέσεις των συνεργατών του και αξιωματικών του και την οπισθοδρόμηση που επέβαλε ο Χομεϊνί, ενώ ο ίδιος είχε εργαστεί τόσο σκληρά για τον εκσυγχρονισμό του Ιράν. Η Φαράχ λέει πως η ίδια φρόντισε να μην ενημερωθεί πως οι ισλαμιστές γκρέμισαν το μαυσωλείο του πατέρα του, Ρεζά Χαν, ώστε να μην καταρρεύσει ψυχολογικά. Οι Ισλαμιστές στη θέση του μαυσωλείου κατασκεύασαν μια τουαλέτα την οποία εγκαινίασαν ουρώντας ο ένας μετά τον άλλον.
Κι όμως, η κοινή γνώμη διεθνώς δεν αισθάνθηκε, και δικαίως, καμία συμπόνια για την τύχη και κατάληξη του Ιρανού Βασιλέα των Βασιλέων. Λόγω των εγκλημάτων της SAVAK, της αμύθητης περιουσίας των Παχλαβί, της επιμονής του Σάχη να αυξήσει την τιμή του πετρελαίου το 1973 και της υπεροψίας του απέναντι σε δυτικούς δημοσιογράφους που έρχονταν στην Τεχεράνη να του πάρουν συνέντευξη.
Εγκλωβισμένος στο ίδιο του το υψηλό αξίωμα και χωρίς να είναι υπόλογος σε κανέναν, δεν απέφυγε τις συνέπειες της απολυταρχίας, που πάντα στιγμάτιζαν τους Ιρανούς βασιλείς και τόσο εύστοχα τονίζει ο Αισχύλος στους ''Πέρσες''.
Δυστυχώς, μαζί του καταστράφηκαν και τα επιτεύγματά του, που δεν ήταν αμελητέα, όπως η ισότητα των δύο φύλων, η βελτίωση της θέσης της γυναίκας, η εκκοσμίκευση του δικαίου και του κράτους, η οικονομική ανάπτυξη, η άνοδος του τουρισμού.
Γι' αυτό, ''Ποτέ δεν φτάνεις στον στόχο σου, όσο γρήγορα και αν τρέχεις, αν τρέχεις σε λάθος δρόμο''.
Πράγματι, η αντίθεση του σημερινού Ιράν με εκείνο της εποχής του Σάχη είναι τεράστια, και δύσκολα όσοι δεν έζησαν τα γεγονότα από κοντά καταφέρνουν να συνειδητοποιήσουν τι συνέβη. Ακόμη δυσκολότερη γίνεται η σύλληψη του μεγέθους της αλλαγής για τις γενεές που ακολούθησαν, τα παιδιά της γυναίκας στη φωτογραφία, εμάς τους Ιρανούς της διασποράς δεύτερης γενεάς και τους μη Ιρανούς που ενδιαφέρονται για όσα συνέβησαν στο Ιράν.
Σαν σήμερα το 1979, ο Σάχης, Μοχάμμαντ Ρεζά Παχλαβί και η Αυτοκράτειρα Φαράχ εγκατέλειψαν οριστικά το Ιράν για την εξορία. Η Α.Φ. σε μια πρόσφατη τηλεοπτική της συνέντευξη είχε πει πως εκείνη η μέρα μαζί με εκείνες, όταν έμαθε για τις αυτοκτονίες των δύο εκ των τεσσάρων παιδιών της, ήταν οι χειρότερες της ζωής της. Από τα Ανάκτορα Νιαβαράν επιβιβάστηκαν σε δύο διαφορετικά ελικόπτερα προς το αεροδρόμιο Μεχραμπάντ, με τον φόβο πως οι ισλαμιστές θα στοχεύαν σε αυτά και τουλάχιστον ένας εκ των δύο θα γλίτωνε.
Ο Σάχης δεν απέφυγε την άτυπη τιμωρία και κατά κάποιον τρόπο πλήρωσε για την αλαζονεία του στους μήνες που ακολούθησαν. Ένας από τους πλουσιότερους και ισχυρότερους άντρες στον κόσμο δεν μπορούσε να βρει άσυλο πουθενά ώστε να περάσει τους τελευταίους μήνες της ζωής του αφού έπασχε από καρκίνο. Το ένα μετά το άλλο κράτος, του έκλειναν την πόρτα και όσα τον καλούσαν μετά από λίγο διάστημα τον έδιωχναν. Αίγυπτος, Μαρόκο, Μπαχάμες, Μεξικό, ΗΠΑ, Παναμάς και πάλι Αίγυπτος, όπου και πέθανε τον Ιούλιο του 1980. Εξασθενημένος από τον καρκίνο, κάθε μέρα λάμβανε τις ειδήσεις των εξελίξεων στην πατρίδα του. Τις εκτελέσεις των συνεργατών του και αξιωματικών του και την οπισθοδρόμηση που επέβαλε ο Χομεϊνί, ενώ ο ίδιος είχε εργαστεί τόσο σκληρά για τον εκσυγχρονισμό του Ιράν. Η Φαράχ λέει πως η ίδια φρόντισε να μην ενημερωθεί πως οι ισλαμιστές γκρέμισαν το μαυσωλείο του πατέρα του, Ρεζά Χαν, ώστε να μην καταρρεύσει ψυχολογικά. Οι Ισλαμιστές στη θέση του μαυσωλείου κατασκεύασαν μια τουαλέτα την οποία εγκαινίασαν ουρώντας ο ένας μετά τον άλλον.
Κι όμως, η κοινή γνώμη διεθνώς δεν αισθάνθηκε, και δικαίως, καμία συμπόνια για την τύχη και κατάληξη του Ιρανού Βασιλέα των Βασιλέων. Λόγω των εγκλημάτων της SAVAK, της αμύθητης περιουσίας των Παχλαβί, της επιμονής του Σάχη να αυξήσει την τιμή του πετρελαίου το 1973 και της υπεροψίας του απέναντι σε δυτικούς δημοσιογράφους που έρχονταν στην Τεχεράνη να του πάρουν συνέντευξη.
Εγκλωβισμένος στο ίδιο του το υψηλό αξίωμα και χωρίς να είναι υπόλογος σε κανέναν, δεν απέφυγε τις συνέπειες της απολυταρχίας, που πάντα στιγμάτιζαν τους Ιρανούς βασιλείς και τόσο εύστοχα τονίζει ο Αισχύλος στους ''Πέρσες''.
Δυστυχώς, μαζί του καταστράφηκαν και τα επιτεύγματά του, που δεν ήταν αμελητέα, όπως η ισότητα των δύο φύλων, η βελτίωση της θέσης της γυναίκας, η εκκοσμίκευση του δικαίου και του κράτους, η οικονομική ανάπτυξη, η άνοδος του τουρισμού.
Γι' αυτό, ''Ποτέ δεν φτάνεις στον στόχο σου, όσο γρήγορα και αν τρέχεις, αν τρέχεις σε λάθος δρόμο''.
No comments:
Post a Comment