Υγεία: κάποιο λάθος κάνουμε, παντού

Είχα ήδη αντίληψη της διαφοράς στο επίπεδο των παροχών του Δημοσίου Συστήματος Υγείας της Ισπανίας και της Ελλάδας, τόσο από δική μου εμπειρία όσο και φίλων και γνωστών με σοβαρά προβλήματα ή καθημερινά ζητήματα. Το Δημόσιο σύστημα λειτουργεί πολύ καλά, η πρωτοβάθμια περίθαλψη είναι παντού προσβάσιμη, ο προσωπικός γιατρός ορίζεται με την είσοδο στο σύστημα, ενώ τοπικά κέντρα υγείας σε κάθε γειτονιά παρέχουν την πρωτοβάθμια φροντίδα που είναι απαραίτητη, με σύντομα ραντεβού και σοβαρή εξυπηρέτηση, επίσκεψη γιατρού στο σπίτι όπου είναι αναγκαία, κανονική συνταγογράφηση. Το ίδιο ισχύει και για τη δευτεροβάθμια νοσοκομειακή φροντίδα. Η κάλυψη είναι πλήρης και καθολική, όλοι οι μόνιμοι κάτοικοι και πολίτες της χώρας, είτε εργαζόμενοι είτε όχι, είτε νέοι, είτε δεν έχουν ποτέ εργαστεί, έχουν πρόσβαση στην ενιαία κάρτα υγείας, που παρέχει ίδιες υπηρεσίες σε όλους και τους ακολουθεί όπως η ταυτότητα.

Σήμερα είχα μια διαφορετική εμπειρία. Χρησιμοποίησα, όχι για σοβαρά πράγματα, μια μυρμηγκιά και κάτι δυσπεψίες, την ιδιωτική μου ασφάλιση για να επισκεφτώ έναν γιατρό. Το ραντεβού κλείστηκε την επόμενη, ο γιατρός έκανε όλες τις εξετάσεις (ίσως και παραπάνω από όσες χρειάζονταν) επί τόπου ή πολύ σύντομα για κάποιες άλλες, ακτινογραφία, υπερηχογράφημα, και κάποια άλλη για την πέψη, με παρέπεμψε να δω άλλον ειδικευμένο γιατρό επί τόπου, σε μονάδα πλήρως εξοπλισμένη, της ασφαλιστικής εταιρείας, δεν υπήρχε λεπτό αναμονή, ενώ το πακέτο μου καλύπτει 100% όλες τις δαπάνες αυτής της πρωτοβάθμιας φροντίδας και τις εξετάσεις και τις επισκέψεις σε εξειδικευμένους γιατρούς, πέρα από τη νοσοκομειακή.

Στην Ελλάδα το ασφαλιστικό μου πακέτο πρόσφερε 100% κάλυψη κόστους μόνο σε περίπτωση εισαγωγής στο νοσοκομείο (την οποία όταν την χρειάστηκα μου παρασχέθηκε και ήταν άριστη, ενώ αν είχα παραμείνει στο Δημόσιο θα είχα μείνει κουτσός), οι επισκέψεις στον γιατρό καλύπτονταν στα εξωτερικά ιατρεία του ΥΓΕΙΑ και κάποιων άλλων νοσοκομείων και όχι σε μονάδες πρωτοβάθμιας περίθαλψης, τα οποία είναι βεβαρημένα ιδιαίτερα, λόγω της νοσοκομειακής δραστηριότητας, η αναμονή μεγαλύτερη και οι εξετάσεις πιο δύσκολες. Επιπλέον, υπήρχε όριο επισκέψεων και μόνο για επείγοντα θέματα, πχ μια γαστρεντερίτιδα, και όριο δαπάνης εξετάσεων κάπου 500 ευρώ, εκτός εισαγωγής, με κόστος εξετάσεων πολύ ακριβό. Εάν ήθελα να κάνω αυτή τη σημερινή απλή επίσκεψη στο ελληνικό ιδιωτικό σύστημα θα έπρεπε να πάω και να περιμένω για να δω τον γιατρό στα εξωτερικά, να κάνω τις εξετάσεις εκτός του νοσοκομείου με κάποια έκπτωση σε κάποιο ιατρικό κέντρο συνεργαζόμενο, να επιστρέψω στον γιατρό άλλη μέρα να του τις δείξω. Ή να πληρώσω τον ιδιώτη γιατρό. Ουσιαστικά, πρωτοβάθμια για μη επείγοντα σε γιατρούς κάθε ειδικότητας δεν περιλαμβάνονταν.

Μια μικρή λεπτομέρεια: το ασφαλιστικό μου πακέτο στην Ισπανία κοστίζει 60 ευρώ τον μήνα, δηλαδή 720 ευρώ τον χρόνο, με όριο ετήσιας αύξησης τον πληθωρισμό, για πλήρη πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια περίθαλψη. Το αντίστοιχο ιδιωτικό ασφαλιστικό μου πακέτο στην Ελλάδα κόστιζε 1600 ευρώ τον χρόνο περίπου, δηλαδή τα διπλά και κάτι παραπάνω, και το είχα ξεκινήσει σε μικρότερη ηλικία, μόνο για νοσοκομειακή! Για το κόστος πακέτων με 100% κάλυψη πρωτοβάθμιας δεν λέω τίποτα. Σημειώνεται ότι η πρωτοβάθμια και οι εξετάσεις ρουτίνας είναι το μεγαλύτερο μέρος της φροντίδας υγείας που χρειαζόμαστε όλοι.

H Ελλάδα το 2016 δαπάνησε το 4,8% του ΑΕΠ για το Δημόσιο Σύστημα υγείας και η Ισπανία το 6,1%. Το 1,3% λιγότερο δεν δικαιολογεί τη χαώδη διαφορά παροχών και ποιότητας του Δημόσιου συστήματος Υγείας, και ΚΥΡΙΩΣ της καθολικής κάλυψης. Στην Ισπανία δεν υπάρχει κανείς ανασφάλιστος σε καμία ηλικία, η κάρτα ασφάλισης είναι μαζί με την ταυτότητα απαραίτητο έγγραφο για όλους, σε αντίθεση με εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους στην Ελλάδα που είτε δεν έχουν διότι δεν έχουν εργαστεί, νέοι κυρίως αλλά όχι μόνο, ή γιατί τη χάνουν μετά από κάποιο διάστημα ανεργίας, ή δεν συμπληρώνουν τα ένσημα!

Η Ελλάδα όμως στον ΙΔΙΩΤΙΚΟ τομέα δαπάνησε το 3,3% του ΑΕΠ για ιδιωτικές δαπάνες υγείας (το υψηλότερο ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και η Ισπανία μόλις το 2,6%. Ενδεικτικά, η Γαλλία το 2,3%, η Πορτογαλία το 3%, η Γερμανία μόλις το 1,7% για ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας, προφανώς γιατί είναι λιγότερο αναγκαίες.

Όμως κι εκεί το ελληνικό κράτος έχει βάλει το χέρι του (ή δεν το έχει βάλει με τον τρόπο που θα έπρεπε): υψηλότεροι φόροι στις ασφαλιστικές εταιρείες, κακή διαχείριση ιδιωτικών νοσοκομείων, έλλειψη ανταγωνισμού και μονοπωλιακές καταστάσεις στις ιδιωτικές ιατρικές μονάδες, κρατικά φέσια, χρηματοοικονομική ανασφάλεια των ασφαλιστικών εταιρειών, στρεβλή αγορά και πάει λέγοντας. Και ο ρυθμιστής (το κράτος) αντί να ανοίξει την αγορά στον ανταγωνισμό και να διευκολύνει τις επενδύσεις στην ιδιωτική περίθαλψη και ασφάλιση, παρεμβαίνοντας παράλληλα ώστε να αποφεύγεται η μονοπωλιακή διάρθρωση και οι κλειστές αγορές ιατρικών υπηρεσιών, απλώς φορολογεί παραπάνω και με κάθε τρόπο αυτή την ήδη στρεβλή αγορά, που στο κάτω κάτω αποφορτίζει το Δημόσιο σύστημα και του εξοικονομεί πόρους με τους οποίους θα μπορούσε να επεκτείνει την κάλυψη υγείας όλων των πολιτών και κατοίκων, όπως οφείλει. Απλώς αρπάζει δηλαδή από όπου βρει.

Εντός της «νεοφιλελεύθερης και καπιταλιστικής» Ευρώπης του Σόιμπλε και των λοιπών κακών νεφελίμ, μόνο στη «σοσιαλιστική κι αριστερή» Ελλάδα υπάρχει η έννοια του ανασφάλιστου κατοίκου. Και αυτή των ασφαλισμένων που πληρώνουν από τις υψηλότερες εισφορές για να λαμβάνουν τις χειρότερες υπηρεσίες.

Κάτι τελικά κάνουμε λάθος, μα πολύ λάθος. Παντού.

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

πηγή στοιχείων: ΟΑΣΑ