Η Σαουδική Αραβία των 38 εκατομμυρίων κατοίκων ήταν το 2021 ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός αργού στον κόσμο. Πρώτος είναι οι ΗΠΑ και σχεδόν ίσα με τη Σαουδική Αραβία είναι η Ρωσία. Όμως η Σαουδική Αραβία είναι, με μεγάλη διαφορά, ο πρώτος εξαγωγέας αργού, καλύπτοντας το 16.5% της παγκόσμιας ζήτησης και έσοδα 161 δις δολάρια, ακολουθούμενη από τη Ρωσία με 8.3% και έσοδα 82 δις, τον Καναδά με 7.5% και έσοδα 74 δις, το Ιράκ (εν πολλοίς ελεγχόμενο από τις ΗΠΑ) με 7.3% και έσοδα 72.1 δις, τα ΗΑΕ με 7.1% και έσοδα 69 δις.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν να καλύψουν μια πολύ υψηλή εγχώρια ζήτηση, είναι χώρα με υψηλότατη κατά κεφαλήν κατανάλωση πετρελαίου λόγω της υστέρησής της σε ανάπτυξη μέσων σταθερής τροχιάς στις μεταφορές επιβατών και εμπορευμάτων, στα τραίνα υψηλής ταχύτητας και αστικών συγκοινωνιών σε σχέση με την Ευρώπη ή την Κίνα και της δυσανάλογης με την Ευρώπη ή την Κίνα χρήσης του ιδιωτικού αυτοκινήτου, του αεροπλάνου και των νταλικών. Αλλά και τη χρήση πετρελαίου στη βιομηχανία.
Kαταναλώνουν οι ΗΠΑ το 20% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου αντιπροσωπεύοντας μόλις το 4.3% του παγκόσμιου πληθυσμού. Έχουν 2+ φορές παραπάνω κατά κεφαλήν κατανάλωση πετρελαίου, 29.5 Κhw έναντι 13,5 της ΕΕ, και 5.5 φορές παραπάνω από την Κίνα. Με παρόμοιο περίπου ΑΕΠ, υψηλότερο πλέον είναι αυτό της Κίνας αν μετρηθεί σε PPP, το οποίο μάλιστα κύρια προέρχεται κατά 25% από βιομηχανικά προϊόντα, ενώ μεγάλο μέρος του Αμερικανικού, το 20% περίπου είναι finances και real estate.
Αλλά ας επιστρέψουμε στην επίσκεψη του πρίγκηπα διαδόχου Μπιν Σαλμάν. Με αυτά τα δεδομένα οι μεγάλοι παραγωγοί και εξαγωγείς πετρελαίου ενθυλάκωσαν και συνεχίζουν να αφαιρούν από την πραγματική οικονομία, βιομηχανία, γεωργία, υπηρεσίες του κόσμου όλου ένα τεράστιο ποσό από τις εξαγωγές πετρελαίου τους. Το οποίο πληρώνουν παραγωγοί από τα κέρδη και, κυρίως, τις δυνατότητες νέων επενδύσεων και τελικοί καταναλωτές στις τιμές των προϊόντων που αγοράζουν. Πάνω από όλους πληρώνουμε οι Ευρωπαίοι, που η οικονομία μας δεν παράγει στάλα πετρέλαιο (ούτε αέριο) και είναι όλο καθαρό κόστος.
Πρώτη πρώτη η Σαουδική Αραβία είναι στους κερδισμένους. Aπό τα 10 δολάρια το βαρέλι το 2020 στα 110 το 2022, είναι 11 φορές παραπάνω, με τη ζήτηση να ανεβαίνει λόγω του τέλους της πανδημίας και της παγκόσμιας ανάπτυξης.
Το ιδιαίτερο πετρελαϊκό βάρος της Σαουδικής Αραβίας και της σταθερής ισχυρής μοναρχίας της, μαζί με την επιρροή που ασκεί σε μέρος του μουσουλμανικού κόσμου, εξηγεί εν μέρει τη στενή σχέση της Δύσης με το συγκεκριμένο καθεστώς. Αυτός ο δεύτερος λόγος συνδέεται με ίσως τη μόνη σημαντική συμβολή των φυλών που την κατοικούσαν κάποτε στην ιστορία της ανθρωπότητας. Υπήρξε η κοιτίδα του μεταρρυθμιστικού κινήματος που κάποτε ήταν το Ισλάμ, τον 7ο – 10ο αιώνα μΧ, έναντι της παρακμάζουσας μεσαιωνικής και υπερσυντηρητικής χριστιανικής φεουδαρχικής Ευρώπης.
Ακόμη φιλοξενεί τις δυο ιερές πόλεις του, τη Μέκκα και τη Μεντίνα. Ασχέτως βέβαια εάν η άνθιση των τεχνών και των επιστημών, η ανεκτικότητα, η γραφή, η τέχνη, ο πιο ελεύθερος ερωτισμός, το εμπόριο που έφερε το νέο πράσινο Αβρααμικό θρησκευτικό κίνημα σε όλη τη βόρεια Αφρική, απ΄ το Μαρόκο ως το Ιράν και τη Βόρεια Ινδία, αναπτύχθηκε πολύ περισσότερο στα διάφορα εχθρικά μεταξύ τους παρακλάδια του εκτός της κοιτίδας του. Από το Μαρόκο ως τη Συρία, στο Ιράν, τα βασίλεια της βόρειας ινδικής χερσονήσου και πιο πέρα στην κεντρική και νοτιοανατολική Ασία το Ισλάμ έφερε έναν αέρα ανανέωσης και δημιουργίας νέων πολιτισμών που κράτησε αιώνες.
Τίποτε δεν έχουν να κάνουν όλα ετούτα με το σημερινό βασίλειο του Οίκου των Σαούντ. Στο οποίο ο πρίγκηπας διάδοχος προχώρησε σε σκληρές εκκαθαρίσεις στις άλλες οικογένειες και συγγενείς της μοναρχίας, όπως είθισται για να σιγουρέψει τη θέση του με την αποχώρηση του πατρός. Πέρα από τον τεμαχισμό του δημοσιογράφου Κασόγκι στην Κωνσταντινούπολη, που ήταν η κορυφή του παγόβουνου, ένα κύμα λογοκρισίας και ποινών απλώθηκε στη χώρα. Ποιος εξάλλου δεν θυμάται αυτόν τον νεαρό Blogger, τον Raif Badawi, που καταδικάστηκε το 2014 σε δέκα χρόνια φυλάκισης, δέκα χρόνια απαγόρευση ταξιδιών και 1000 μαστιγώσεις, από τις οποίες τις 50 πρώτες δημόσια, γιατί έκανε ένα μπλογκ που "προσέβαλε το ισλάμ" σύμφωνα με τις Αρχές. Αλλά βασικά ζητούσε λίγη ελευθερία και δημοκρατία. Η Διεθνής Αμνηστία σημειώνει πως μετά από το πρόσφατο G20 το καθεστώς αύξησε γεωμετρικά την καταπίεση της ελευθερίας του λόγου χρησιμοποιώντας ένα ειδικό ποινικό δικαστήριο, ενώ άρχισαν να εφαρμόζουν τη θανατική ποινή και για καθαρά πολιτικούς λόγους σε μεγάλη κλίμακα (2021). https://www.amnesty.org/en/documents/mde23/4532/2021/en/
Εκεί όμως που πράγματι το καθεστώς των Σαούντ ξεπέρασε τον εαυτό του είναι στην τρομακτική ανθρωπιστική καταστροφή που έχει επιφέρει η ανάμειξη και η στρατιωτική τους επιχείρηση στην Υεμένη. Όπου παρεμβαίνουν επικεφαλής Σουνιτικών χωρών, προκειμένου να επιβάλουν στον φτωχό και δίχως πετρέλαιο νότιο γείτονα ένα φιλικό προς αυτούς καθεστώς. Μέσω βομβαρδισμών, βαρβαροτήτων και τελικά λιμού.
Σημειώνεται ότι η Υεμένη υπήρξε από τα λίκνα του πολιτισμού της ανθρωπότητας. Από εκεί πέρασαν οι πρώτοι homo sapiens στην Ευρασία πριν 100 χιλιάδες χρόνια. Ενώ σημαντικές πόλεις και πολιτισμοί αναπτύχθηκαν στην περιοχή αυτή σε όλη τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας της, λόγω της στρατηγικής της θέσης και του πιο κατοικήσιμου περιβάλλοντος. 75% των κατοίκων βρίσκονται κάτω από τα όρια της φτώχειας, 200.000 κρούσματα χολέρας, 17,4 εκατομμύρια, δυο στους τρεις κατοίκους σε ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας, τέσσερα εκατομμύρια εσωτερικοί πρόσφυγες από τους οποίους δύο εκατομμύρια παιδιά, 370.000 νεκροί εξαιτίας του πολέμου, συστηματικά βασανιστήρια, συλλήψεις και εξαφανίσεις σε μεγάλη κλίμακα, είναι οι διαπιστώσεις του ΟΗΕ. 16.2 υποφέρουν από πείνα, πέντε εκατομμύρια στα όρια του λιμού για το 2022. https://www.unicef.org/emergencies/yemen-crisis , https://www.unrefugees.org/emergencies/yemen/ Όλα αυτά δίπλα ακριβώς στους πλουσιότερους γείτονες στον κόσμο.
Δεν θα πρέπει επίσης να λησμονήσουμε ότι το ισλάμ των Σαουδαραβικών Οίκων ήταν αυτό που γέννησε την Αλ Κάιντα. Ο ηγέτης της οποίας, Οσάμα Μπιν Λάντεν, προήλθε από τα πριγκιπικά πλουσιόπαιδα μιας από τις πλέον εύπορες οικογένειες της χώρας, η οποία διατηρεί τεράστια κεφάλαια και συμφέροντα στις ΗΠΑ, το ΗΒ και την Ευρώπη. Ίσως αυτό εξηγεί πόσο εύκολα συγχώρεσαν οι ΗΠΑ την πατρίδα και το καθεστώς που χρηματοδότησε και έθρεψε αυτό το τρομοκρατικό μόρφωμα που κατόρθωσε να σκοτώσει 10.000 Αμερικανούς στη Νέα Υόρκη και να πετύχει το σημαντικότερο πλήγμα στο έδαφος των ΗΠΑ από τον Εμφύλιο και μετά. Ενώ οργάνωσε ένα τεράστιο δίκτυο που απλώθηκε σε όλο τον κόσμο από την Ευρώπη ως την Αγγλία, τη Συρία, την Τυνησία, αποσταθεροποιώντας ολόκληρες περιοχές.
Παρόλα αυτά, μεγαλοψύχως, οι Αμερικανοί έστρεψαν την οργή τους (και της κοινής τους γνώμης) στο κατακαημένο Αφγανιστάν και προσπέρασαν την Αραβία των Σαούντ σαν να μην υπήρξε ποτέ σε αυτή την ιστορία. Σκεφτείτε να το είχε κάνει αυτό ένας Ρώσος ή ένας Κινέζος, από κάποια φράξια του καθεστώτος. Η ένας Κουβανός, ας πούμε.
Έτσι οι σύγχρονοι φύλαρχοι που εξελίχθηκαν σε βασιλείς από νομαδικές φυλές, σαν αυτές των Ρομά και τους δικούς τους βασιλείς, που κάθονταν όμως πάνω σε μια περιοχή με έναν αμύθητο πετρελαϊκό πλούτο, και έχουν αρκετά παρόμοια αισθητική και σχέσεις μεταξύ τους, όπως οι Ρομά αλλά και πολλοί νομάδες, έγιναν σημαντικοί κι αποδεκτοί στον σύγχρονο κόσμο, που κατά τα λοιπά νοιάζεται για τα δημοκρατικά και ανθρώπινα δικαιώματα στη Ρωσία, το διεθνές δίκαιο, τις εισβολές. Όπου, αν μη τι άλλο, οι γυναίκες είναι σε γενικές γραμμές ισότιμες με τους άνδρες και οι διώξεις, διακρίσεις και κακομεταχείριση των διαφορετικών και αντιφρονούντων δεν έχουν αυτό το βάθος, κλίμακα και κοινωνική συμμετοχή όπως στο βασίλειο των Σαούντ. Ενώ ο Ρωσικός, όπως εξάλλου και ο Ουκρανικός πληθυσμός, έχουν σε γενικές γραμμές δυτικά πρότυπα συμπεριφοράς και βρίσκονται σε διαρκή ώσμωση με την υπόλοιπη Ευρώπη, τις τάσεις της, τα δρώμενα και τον κοινό πολιτισμό που συνδιαμορφώνουν εδώ και δέκα αιώνες.
Αυτό ως παρένθεση. Χωρίς να δικαιολογεί τίποτα από τα αδικαιολόγητα.
Ας πούμε λοιπόν ένα "εύγε" και πάλι στην Ελληνική κυβέρνηση για την επιτυχία της επίσκεψης του διαδόχου Μπιν Σαλμάν. Η οποία έγινε σε συνέχεια της επίσκεψης Μπάιντεν στο βασίλειο και δεν θα ήταν απίθανο να συνδέονται κάπως. Οι Σαουδάραβες αποτελούν ενίοτε και το πορτοφόλι των ΗΠΑ όπου δεν μπορούν ή δεν θέλουν να βάλουν το χέρι στην τσέπη απευθείας οι ίδιοι. Αν είναι έτσι, σε καλή μας μεριά.
Αρκεί να μην μας τα πρήζουν με ηθικολογίες όσον αφορά τις διεθνείς επιλογές και πολιτική. Καλό είναι να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους.
Στην περίπτωση της Σαουδικής Αραβίας πιθανότατα κάναμε ό,τι παραπάνω μας συμφέρει εξαργυρώνοντας άλλες επιλογές. Απομένει να αποδειχθεί ότι και στην περίπτωση της Ουκρανίας / Ρωσίας κάναμε αυτό που μας συμφέρει περισσότερο στα όρια που μας συμφέρει ή ότι δεν είχαμε καν άλλες επιλογές, όχι διαφορετικής κατεύθυνσης, φυσικά, αλλά πιο διακριτικής διπλωματικής στάσης. Ότι δεν αντιδράσαμε υπέρ το δέον. Εάν είναι έτσι,
μπράβο
και για αυτό.Όχι όμως άλλη υποκρισία και ιδεολογήματα. Είναι αντιπαραγωγικό να δουλευόμαστε μεταξύ μας. Χαλάει και την ατμόσφαιρα ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν καλές προθέσεις. Χωρίς κανέναν λόγο να θυμώνουμε, πέρα από τον φόβο να ξυπνάμε πού και πού το βράδυ με κάποιες δύσκολες σκέψεις. Που όμως μας αξίζουν και πρέπει να μάθουμε να τις διαχειριζόμαστε. Διότι είναι αληθείς. Ούτως έχουν τα πράγματα.
No comments:
Post a Comment