Ειλικρινά όμως δεν αντιλαμβάνομαι ακριβώς πού είναι το πρόβλημα στο ότι το σχολείο καλλιεργεί την Εθνική συνείδηση, εάν με τον όρο αυτόν εννοούμε αυτό που έλεγε ο μεγαλύτερος των Ελλήνων ποιητών (ο οποίος μάλιστα δεν ομιλούσε ως μητρική την Ελληνική), o Διονύσιος Σολωμός :
"Εθνικόν το αληθές".
Αυτός ήταν και είναι ο ρόλος του καθολικού δημοσίου Ελληνικού σχολείου, ανοιχτό και χωρίς προϋποθέσεις σε όλους τους κατοίκους του τόπου, που θεμελίωσε ο Ιωάννης Καποδίστριας.
Αυτός ήταν και είναι ο ρόλος του καθολικού δημοσίου Ελληνικού σχολείου, ανοιχτό και χωρίς προϋποθέσεις σε όλους τους κατοίκους του τόπου, που θεμελίωσε ο Ιωάννης Καποδίστριας.
Είναι κατά βάση, με τα προβλήματα, τις αστοχίες, τα ιστορικά γυρίσματα, ο δημιουργός του νέου Ελληνικού Έθνους.
Αυτό δημιούργησε και ενοποίησε τη γλώσσα, ενσωμάτωσε τις μυριάδες ελληνικές και άλλες κοινότητες, από τους Αρβανίτες ως τους Βλάχους, από την Κρήτη ως τη Μακεδονία, κι από τα Επτάνησα ως τα Δωδεκάνησα.
Αυτό, με όλα του τα προβλήματα, έδωσε πρόσβαση στη γνώση, δημιούργησε συνείδηση και ταυτότητα Ελληνική (που δεν είναι ασύμβατη με τις καταβολές του καθενός) στα τεράστια συγκριτικά με τη χώρα κύματα των μεταναστών που εισέρευσαν από το '80 και μετά. Πολωνοί, Βούλγαροι, Αλβανοί, Βαλκάνιοι, Ρωσοπόντιοι, νέα παιδιά από την Ασία, την Αφρική, εκατομμύρια νέοι Έλληνες, μέσα από το ελληνικό σχολείο ανέπτυξαν μια καινούργια ταυτότητα εντός τους. Την Ελληνική. Που είναι περήφανοι γι' αυτήν και τη διεκδικούν και τη δικαιούνται όπως όλοι όσοι μεγαλώνουν σε αυτόν τον τόπο, ο κάθε Αντετοκούνμπο, ο κάθε Ντανίλο Ζέκα και χιλιάδες άλλοι. Αυτό τους έδωσε τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες. Και, ας μην το υποτιμούμε, το έκανε καλύτερα, πιο επιτυχημένα, από πολλά αντίστοιχα Ευρωπαϊκά που αντιμετώπισαν μικρότερες προκλήσεις. Γιατί ήταν ανοιχτό και υποχρεωτικό για όλους, νόμιμους και μη, ντόπιους και μη, όλα τα παιδιά που μεγαλώνουν σε αυτόν τον τόπο. Και γιατί είναι αυτή η ταυτότητα, η Ελληνική, ελκυστική κι ελαστική, έχει μια πανάρχαια γοητεία που προσελκύει.
Είναι όμως η Εθνική συνείδηση μια και απαράλλαχτη; αναλλοίωτη στον χρόνο και στα γυρίσματα της Ιστορίας; Τι περιέχει η εθνική συνείδηση σήμερα ;
Περιέχει την Ευρωπαϊκή μας ταυτότητα και την Ελληνική παράδοση, τις μουσικές και τις καταγωγές του καθενός, τη γνώση και μια ευαισθησία, που δημιουργεί την αίσθηση ότι κάτι βαθύ κοινό μας ενώνει ως Έλληνες, ένα αόρατο δίχτυ αποτελούμενο από γλώσσα, μουσικές, γνώσεις, αμφιβολίες κι αντιφάσεις, τοπία, φως, εικόνες, ιστορίες και καταγωγές. Περιέχει και την αναθεώρηση των εθνικών μας μύθων άλλων εποχών και τον μετασχηματισμό τους σε σύγχρονες αλήθειες.
Αν τούτο εννοούμε με τον όρο "Εθνική συνείδηση", τη ρήση του Σολωμού, αυτό που είχε στον νου του ο Καποδίστριας και οι φωτισμένοι φιλελεύθεροι επαναστάτες της εποχής,
τότε ναι, είναι ο σημαντικότερος ρόλος του καθολικού δημοσίου Ελληνικού σχολείου να το καλλιεργήσει, να το χτίσει, να το κρατήσει ζωντανό και δημιουργικό.
Αν εννοούμε να κάνουμε τους νέους "να πεθαίνουν στην άσφαλτο, με μια σημαία του έθνους καρφωμένη στην καρδιά", όπως στην εποχή της Μελισσάνθης, των Αναγνωστάκη / Χατζιδάκι, ένα κλειστοφοβικά έγκλειστο εποχών πέτρινων, τότε πρόκειται για κάτι άλλο, κακό και άρρωστο.
Πιστεύω όμως ότι το πρώτο, το σπουδαίο, το αληθινό, είναι πράγματι στο επίκεντρο της αποστολής του ελληνικού σχολείου .
Αυτό δημιούργησε και ενοποίησε τη γλώσσα, ενσωμάτωσε τις μυριάδες ελληνικές και άλλες κοινότητες, από τους Αρβανίτες ως τους Βλάχους, από την Κρήτη ως τη Μακεδονία, κι από τα Επτάνησα ως τα Δωδεκάνησα.
Αυτό, με όλα του τα προβλήματα, έδωσε πρόσβαση στη γνώση, δημιούργησε συνείδηση και ταυτότητα Ελληνική (που δεν είναι ασύμβατη με τις καταβολές του καθενός) στα τεράστια συγκριτικά με τη χώρα κύματα των μεταναστών που εισέρευσαν από το '80 και μετά. Πολωνοί, Βούλγαροι, Αλβανοί, Βαλκάνιοι, Ρωσοπόντιοι, νέα παιδιά από την Ασία, την Αφρική, εκατομμύρια νέοι Έλληνες, μέσα από το ελληνικό σχολείο ανέπτυξαν μια καινούργια ταυτότητα εντός τους. Την Ελληνική. Που είναι περήφανοι γι' αυτήν και τη διεκδικούν και τη δικαιούνται όπως όλοι όσοι μεγαλώνουν σε αυτόν τον τόπο, ο κάθε Αντετοκούνμπο, ο κάθε Ντανίλο Ζέκα και χιλιάδες άλλοι. Αυτό τους έδωσε τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες. Και, ας μην το υποτιμούμε, το έκανε καλύτερα, πιο επιτυχημένα, από πολλά αντίστοιχα Ευρωπαϊκά που αντιμετώπισαν μικρότερες προκλήσεις. Γιατί ήταν ανοιχτό και υποχρεωτικό για όλους, νόμιμους και μη, ντόπιους και μη, όλα τα παιδιά που μεγαλώνουν σε αυτόν τον τόπο. Και γιατί είναι αυτή η ταυτότητα, η Ελληνική, ελκυστική κι ελαστική, έχει μια πανάρχαια γοητεία που προσελκύει.
Είναι όμως η Εθνική συνείδηση μια και απαράλλαχτη; αναλλοίωτη στον χρόνο και στα γυρίσματα της Ιστορίας; Τι περιέχει η εθνική συνείδηση σήμερα ;
Περιέχει την Ευρωπαϊκή μας ταυτότητα και την Ελληνική παράδοση, τις μουσικές και τις καταγωγές του καθενός, τη γνώση και μια ευαισθησία, που δημιουργεί την αίσθηση ότι κάτι βαθύ κοινό μας ενώνει ως Έλληνες, ένα αόρατο δίχτυ αποτελούμενο από γλώσσα, μουσικές, γνώσεις, αμφιβολίες κι αντιφάσεις, τοπία, φως, εικόνες, ιστορίες και καταγωγές. Περιέχει και την αναθεώρηση των εθνικών μας μύθων άλλων εποχών και τον μετασχηματισμό τους σε σύγχρονες αλήθειες.
Αν τούτο εννοούμε με τον όρο "Εθνική συνείδηση", τη ρήση του Σολωμού, αυτό που είχε στον νου του ο Καποδίστριας και οι φωτισμένοι φιλελεύθεροι επαναστάτες της εποχής,
τότε ναι, είναι ο σημαντικότερος ρόλος του καθολικού δημοσίου Ελληνικού σχολείου να το καλλιεργήσει, να το χτίσει, να το κρατήσει ζωντανό και δημιουργικό.
Αν εννοούμε να κάνουμε τους νέους "να πεθαίνουν στην άσφαλτο, με μια σημαία του έθνους καρφωμένη στην καρδιά", όπως στην εποχή της Μελισσάνθης, των Αναγνωστάκη / Χατζιδάκι, ένα κλειστοφοβικά έγκλειστο εποχών πέτρινων, τότε πρόκειται για κάτι άλλο, κακό και άρρωστο.
Πιστεύω όμως ότι το πρώτο, το σπουδαίο, το αληθινό, είναι πράγματι στο επίκεντρο της αποστολής του ελληνικού σχολείου .
Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος
No comments:
Post a Comment