Περί κάλλους και εγκλήματος

«Οι αστυνομικοί της Καλιφόρνια δεν μπορούσαν να φανταστούν τι θα επακολουθούσε μετά την ανάρτηση της φωτογραφίας του συλληφθέντος για οπλοκατοχή και συμμετοχή σε συμμορία στο Facebook. Η φωτογραφία του 30χρονου Τζέρεμι Μικς και η ανακοίνωση της σύλληψής του και ακόμη τριών μελών της συμμορίας προκάλεσε αμόκ στο γυναικείο πληθυσμό. Μέχρι το πρωί της Παρασκευής, η φωτογραφία του 30χρονου εγκληματία ξεπερνούσε τις 35.250 «likes», τις 11.260 σχόλια, ενώ οι κοινοποιήσεις είχαν φτάσει τις 3.665. Με διαφορά το καλύτερο σχόλιο είναι το: "Μαμά, ερωτεύτηκα έναν εγκληματία" ». (πηγή Athens Voice)

«Το κάλλος παντός επιστολίου συστατικώτερον», διαπίστωνε ο Αριστοτέλης, σε έναν πολιτισμό που το «ωραίο» και το «καλόν» (το Καλόν Καγαθόν)  ήταν βαθιά διαπλεκόμενα. Οι νέοι αλλά και οι γέροντες άρχοντες στον Όμηρο έφεραν το βάρος της ομορφιάς τους, σαν τους Θεούς: «Θαύμα ιδέσθαι!», αναφωνεί ο ποιητής ενός σύμπαντος, που μας κρατά ακόμη ομήρους. 

«Απόστρεψον οφθαλμόν από γυναικός ευμόρφου, και μη καταμάνθανε κάλλος αλλότριον» ΣΟΦΙΑ ΣΕΙΡΑΧ (2 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Θ) διέταζε η αυστηρή εβραϊκή παράδοση που ακόμη βρίσκεται θαμμένη στις ακραίες εκδοχές του Χριστιανισμού και του Ισλάμ.   Και συνέχιζε με την προσταγή: «μη αινέσης άνδρα εν κάλλει αυτού και μη βδελύξη άνθρωπον εν οράσει αυτού. (2 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ) και τον μισογυνισμό «παντί ανθρώπω μη έμβλεπε εν κάλλει και εν μέσω γυναικών μη συνέδρευε·" (12 ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΜΒ).

Από την Παλαιά Διαθήκη, όπου η ομορφιά ήταν σχεδόν αμάρτημα, στη μετά Χριστόν εποχή, η ομορφιά εξαϋλώθηκε και άγιασε δαπανημένη, μετατρεπόμενη στη μεταφυσική της σκιά, από τους αγγέλους ως τις άπιαστες ευγενείς υπάρξεις των Μεσαιωνικών ιστοριών για τις οποίες σκοτώνονταν οι ιππότες. Την ίδια αμαρτωλή πορεία ακολούθησε και στο Ισλάμ, όπου το ανοιχτόμυαλο και λάγνο Ισλάμ των Ομεϋαδών, που λάτρεψε το ωραίο, εξορίστηκε σταδιακά από το αυστηρό και ομορφόφοβο Ισλάμ των Αβασιδών στην ακρούλα της Ευρώπης, στην Ανδαλουσία, παράγοντας την ομορφιά εκείνη, που δεμένη με την αρχαία γνώση και επιστήμη μεγαλούργησε σπινθηρίζοντας τη φωτιά της Αναγέννησης. 

Έπρεπε να έρθει αυτή η Αναγέννηση για να εισβάλει και πάλι η ομορφιά στη φυσική της μορφή στον κόσμο μας από τις εικόνες του Caravaggio, του Leonardo και όσων ακολούθησαν.

Ακόμη και σήμερα, η εκκλησιαστική πρακτική καταδιώκει την ομορφιά ως στοιχείο που διαταράσσει τον κόσμο, ανατρέπει τη λογική του συνέχεια. Την ομορφιά που απερίγραπτη και αναιτιολόγητη προκαλεί θαυμασμό, αγάπη, φθόνο, αμφιβολία. Έτσι την εγκλείει κάτω από μαύρα ρούχα ή λευκά, ανάλογα το θρήσκευμα, ομοιόμορφες γενειάδες, μαντήλες, πέπλα.

Αυτή όμως γεννιέται στα πιο απρόβλεπτα μέρη, σαν τα μάτια του κοριτσιού από το Αφγανιστάν, του National geographic, που μας θαμπώνουν για πάντα. Στις φαβέλες και στα σαλόνια, στα barrios του Buenos Aires και στις φυλακές της Καλιφόρνια, στις ερήμους της Ναμίμπια και στις κέλτικες κοιλάδες της Νορμανδίας, στα απέραντα δάση της Σιβηρίας και στα βοσκοχώρια τα Ρούμελης, στα βουνά της Ιλλυρίας, στους δρόμους και στα λογής καταγώγια των μεγαλουπόλεων …

 Εμφανίζεται στα πιο απρόβλεπτα μέρη για να διαταράξει τις ισορροπίες, να ρημάξει τις συμβάσεις, να θέσει εν αμφιβόλω τη σχέση ανάμεσα στο είναι και το φαίνεσθαι. Πάντα εκεί και πάντα αλλού, επίμονη διαταραχή απρόβλεπτων γονιδίων, διαρκής μετάλλαξη στη διαφορετικότητα των προσμίξεων, παραμένει αναλλοίωτα ίδια, σαν τα μοτίβα που ανασυντίθενται στις κρυσταλλικές δομές από το χάος, τυχαία και όμως επαναλαμβανόμενα.

Αιφνιδιάζει αδιάκριτα παντού την ψυχή θεών και ανθρώπων, από την κλασική αρχαιότητα ως τις μέρες μας, προκλητική κι απρόβλεπτη, σπέρνοντας μια συγκινητική αναταραχή, ένα εγκληματικό δέος. Il n'est pas à la beauté d'autre origine que la blessure… (η καταγωγή της ομορφιάς δεν είναι άλλη από τον τραυματισμό, την πληγή….) διαπιστώνει απελπισμένα ο υστεροχριστιανός εγκληματίας αλήτης Άγιος Jean Genet.

Κάτι σαν τη διαβολεμένη πληγή πλάι στο μάτι του Jeremy Meeks.

Άμοιρη όταν ο προστάτης άγγελός της δεν της χαρίζει τύχη, όπως λέει ο Ευριπίδης («Ου γαρ ες κάλλος τύχας ο δαίμων δίδωσι»), ακόμη και τότε δημιουργεί γεγονότα, πλάθει ιστορίες, δημιουργεί συλλογικές φαντασιώσεις και αόρατους δεσμούς στους αιχμαλώτους της. Κατά κάποιον τρόπο πάντα θριαμβεύει στις  ψυχές με ένα όπλο ανίκητο, που την κάνει ακαταμάχητα ελκυστική, τη μετατρέπει σε αντικείμενο λατρείας και κίνητρο για την αναζήτηση της αθανασίας, για τη δημιουργία μιας μάταιης ανθρώπινης  αιωνιότητας που θα την περιέχει.

Είναι το όπλο αυτό η ίδια η φευγαλέα της ύπαρξη, η προδιαγεγραμμένη και λυτρωτική ήττα της, η αναπόφευκτη θυσία της στον χρόνο, που γλιστράει ανάμεσα στα δάχτυλά μας σαν το νερό της αρχαίας κλεψύδρας ή σαν τους κόκκους της ατέλειωτης άμμου.


Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

Πρώτη δημοσίευση:

http://www.eyedoll.gr/ngine/article/3765/%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF-%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B5%CE%B3%CE%BA%CE%BB%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82