Sunday, August 23, 2015

Το Νορβηγικό "δράμα" και εμείς


Share/Bookmark
Μην ξεγελιέστε! Δεν είναι η Ελληνική Βουλή.
Είναι το Νορβηγικό ανάκτορο στο Όσλο. 
Η Νορβηγία είναι η πιο πλούσια και ανεπτυγμένη χώρα του κόσμου σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Ο πληθυσμός της είναι 5.100.000 άτομα με ονομαστικό κατά κεφαλήν εισόδημα 80.749 δολάρια (!) (67.455 δολάρια σε αξία PPP) και ΑΕΠ που ανέρχεται σε 420 δισεκατομμύρια δολάρια, με αρκετά ισομερή κατανομή. Ταυτόχρονα είναι η πιο δημοκρατική, σύμφωνα με την The Intelligence Unit. Αυτό σημαίνει ότι οι πολιτικές της αποφασίζονται από τους πολίτες της, όπως και οι σταθεροί κανόνες μέσα στους οποίους αποφασίζουν.

Παρά το ότι τα δεδομένα της οικονομίας της είναι πάντα λαμπερά, η πτώση των τιμών του πετρελαίου δημιουργεί μερικές γραντζουνιές.

Σε μια χώρα που τα έσοδα από τις πετρελαϊκές δραστηριότητες είναι το 40% του ΑΕΠ, ενώ ο τομέας απασχολεί το 10% του ανθρώπινου δυναμικού, η πτώση των τιμών και η μικρότερη ανταγωνιστικότητα του brent επιβράδυναν την ανάπτυξη του ΑΕΠ και μείωσαν τα έσοδα του κράτους.

Κυρίως όμως συνέβη κάτι που στη Νορβηγία το ζουν σαν δράμα. Μετά από μια δεκαετία πλήρους απασχόλησης η ανεργία ξεπέρασε το 4% (καλά διαβάσατε, το 4%!). Οι εταιρείες πετρελαίου, με τη δημόσια Statoil επικεφαλής, λόγω της μείωσης των εργασιών τους απέλυσαν 20.000 εργαζόμενους. Φυσικά ουδείς διανοήθηκε πως έπρεπε να παραμείνουν αμειβόμενοι εφόσον δεν είχαν δουλειά και να κάνουν τις εταιρείες ζημιογόνες. Ούτε να τους μετατάξουν σε άλλες κρατικές θέσεις, για τις οποίες δεν θα είχαν τα προσόντα ή θα έπαιρναν τη θέση άλλων που πιθανότατα να ήταν καταλληλότεροι εφόσον τις διεκδικούσαν επί ίσοις όροις. Οι Νορβηγοί αυτονόητα θεώρησαν πως είναι προτιμότερο να δοκιμάσουν σε άλλες εργασίες (με τη στήριξη, φυσικά, του συστήματος κοινωνικής αλληλεγγύης, κατάρτισης και πρόνοιας) παρά να δημιουργήσουν μια στρέβλωση. Δηλαδή να πληρώνουν οι φορολογούμενοι ανθρώπους χωρίς αντικείμενο εργασίας. Σημειωτέον ότι τα κέρδη του πετρελαίου εισπράττονται από τον ιδιοκτήτη τους, το Δημόσιο, δηλαδή τους πολίτες.

Κάτι άλλο όμως είναι ακόμη πιο σημαντικό, κάτι που φαντάζει ασύλληπτο, τρελό στη δική μας χώρα. H Νορβηγία το 1990 αποφάσισε να μην καταναλώνει μεγάλο μέρος των κερδών από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, καθώς δεν θα ήταν βιώσιμο για το έθνος να μην εργάζεται κανείς και να μην αναπτύσσει γνώση, τεχνογνωσία, κανονική ζωή. Αντ' αυτού δημιούργησε ένα Δημόσιο Επενδυτικό Ταμείο για τις μελλοντικές γενιές. Ένα πολύ μεγάλο μέρος των εσόδων του κράτους από το πετρέλαιο αποφασίστηκε να πηγαίνει σε σταθερή βάση στο sovereign Fund The Petroleum of Norway, που πρόσφατα μετονομάστηκε σε The Government Pension Fund .

Το Fund αυτό είναι πλέον το μεγαλύτερο Fund στον κόσμο. Η αξία του χαρτοφυλακίου του με επενδύσεις σε όλον τον πλανήτη, μετοχές, ομόλογα, επενδυτικά προϊόντα, ακίνητα και άλλα assets, ανήλθε το 2015 στο ιλιγγιώδες ποσό των 855 δισεκατομμυρίων δολαρίων, επενδυμένα κατά 62,5% σε equities και 36,5% σε fixed income assets. Η ετήσια απόδοσή του υπερέβη φέτος το σύνολο της Δημόσιας δαπάνης της Νορβηγίας (!), δηλαδή πάνω από 175 δισεκατομμύρια ευρώ (!). Με άλλα λόγια η απόδοση του fund ήταν όσο περίπου το σύνολο του Ελληνικού ΑΕΠ (!), 185 δις ευρώ, κάτι λιγότερο από 40 χιλιάδες ευρώ ανά κάτοικο (!). Παρόλα αυτά η κυβέρνηση δεν έβαλε χέρι στα λεφτά του fund για να συντηρήσει αργόμισθους. Το μόνο που έκανε ήταν να περικόψει κατά τι για ένα τρίμηνο την συνδρομή του κράτους από τα έσοδα του πετρελαίου στο fund. Ούτε μείωσε τη συνδρομή της στην ανάπτυξη άλλων χωρών της Ευρώπης και του κόσμου.

Φανταστείτε να είχε βρεθεί πετρέλαιο στην Ελλάδα, τότε που οι τιμές ήταν ψηλές, ΤΟ ΜΕΓΑ πάρτι. Αν ξεχάσαμε πώς να περπατάμε, να χρησιμοποιούμε το λεωφορείο, το μετρό, πώς να καθαρίζουμε τα σπίτια μας, με τα δανεικά και το εύκολο χρήμα, θα είχαμε ξεχάσει ακόμη και να μαγειρεύουμε, να τρώμε, να κολυμπάμε, να πηγαίνουμε σχολείο, να μαθαίνουμε, να μιλάμε, να ζούμε. Τα πτυχία θα αποστέλλονταν ταχυδρομικά με έξοδα του αποστολέα και οι κάθε είδους εξετάσεις θα ήταν προαιρετικές. Τις εργασίες θα αναλάμβαναν κακοπληρωμένοι μετανάστες. Οι άλλοι όλοι, πριν γίνουν συνταξιούχοι στα 40, θα ήταν δημόσιοι υπάλληλοι εργαζόμενοι σκληρά από τις δυο παρά τέταρτο έως τις δύο, και αυτό κατ’ οίκον, τις μισές μέρες του χρόνου φυσικά που δεν θα είχαν άδεια. Και θα έκαναν σπουδαίες εργασίες. Θα ήταν όλοι Διευθυντές και στρατηγοί (ή, τουλάχιστον, θα πληρώνονταν σαν διευθυντές και στρατηγοί).

Τύφλα νάχουν οι σαουδάραβες μονάρχες, θα λέγαμε με την αισθητική, τη δημοκρατία και τον σεβασμό στις ελευθερίες του κάθε πετρελαιά φύλαρχου. Εκεί να δείτε δόξες οι δυναστείες μας. Κάθε κόμμα κι από έναν ζουλού στολισμένο με μπιχλιμπίδια (συγγνώμη από τους Ζουλού), κάθε γειτονιά κι από ένας γύφτος βασιλιάς (συγγνώμη κι από τους Γύφτους). Ποιος τις γ…εί τις μελλοντικές γενιές, βέβαια, και ποιος χέ…ηκε για τις τρίτες χώρες. Ο,τι φάμε, ό,τι πιούμε κι ό,τι αρπάξει ο κ...ος μας.

Και μόλις πέφταν λίγο οι τιμές... μόλις στέρευε η πηγή… μόλις τελείωνε το πάρτι... σας αφήνω να το φανταστείτε, τι θάτρωγαν όλοι αυτοί… όλοι εμείς. Ο ένας τον άλλον.

Δόξα σοι ο Θεός, λέω δόξα σοι, που μας φύλαξε από αυτή τη συμφορά!

Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος 


Πηγές στοιχείων

No comments:

Post a Comment