Δεν έχω καμία απολύτως αμφιβολία για τον Πούτιν και την επεκτατική λογική που τον κινεί ούτε για το αδίστακτο των μεθόδων του. Το έχω επισημάνει ήδη πολύ πριν, πολύ πιο έντονα από το 2010 και το θεωρώ δεδομένο που έπρεπε να έχει ήδη αντιμετωπιστεί.
Χωρίς να χρειαστεί η εμπλοκή των Αμερικανών που έχουν δικά τους (φυσιολογικά) συμφέροντα και ατζέντα. Των οποίων μάλιστα κατόρθωσε να αναδείξει δικό του Πρόεδρο για μερικά χρόνια. Και στο παρά πέντε απέτρεψαν το πραξικόπημα που τους ετοίμαζε.
Η ΕΕ είμαστε 450 εκατομμύρια άνθρωποι, έχουμε 16 τρισεκατομμύρια ευρώ ΑΕΠ, τεχνολογία προχωρημένη, και δαπανούμε πριν τον πόλεμο 200 δις ευρώ τον χρόνο για τους στρατούς μας. Οι Ρώσοι έχουν 140 εκατομμύρια πληθυσμό, μόλις 1,4 δις ευρώ ΑΕΠ και δαπανούν μόλις 60 δις ευρώ τον χρόνο για τον στρατό τους. H Γαλλία μόνη της 45 δις ευρώ και διαθέτει επίσης πυρηνικά όπλα.
Η Ρωσία δυσκολεύεται να κατακτήσει την Ουκρανία των 44 εκατομμυρίων με πολύ λιγότερο ισχυρό στρατό, αεροπορία, ναυτικό. Θα είχε την παραμικρή, την ελάχιστη πιθανότητα να επιτύχει οτιδήποτε εάν απειλούσε την Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτή στεκόταν ενωμένη;
Εκεί σταματάει κάθε ομοιότητα με την προπολεμική Γερμανία. Με δυο λόγια, είμαστε μεγάλα παιδιά. Και μεγάλες δημοκρατίες. Το αν, πώς και πότε θα κάνουμε πόλεμο με τη Ρωσία στα δικά μας σύνορα, πώς θα την αντιμετωπίσουμε, τι κυρώσεις θα επιβάλουμε, θα έπρεπε να είναι δική μας υπόθεση ανάλογα με τα δικά μας συμφέροντα. Και οι Αμερικανοί να συμπαρίστανται, εάν υπάρξει ανάγκη και τους ζητηθεί. Αλλά τον πρώτο λόγο θα έπρεπε να τον έχουμε οι Ευρωπαίοι. Εάν οι προθέσεις των υπερατλαντικών συμμάχων ήταν ανυστερόβουλες, θα είχαν σπρώξει την Ευρώπη σε αυτό. Μπορούμε μια χαρά να αντιμετωπίσουμε τη Ρωσία. Οι Αμερικανοί θα έπρεπε να έχουν λόγο σε αυτό μόνον εάν αναλαμβάνουν ίσο κόστος.
Αν, για παράδειγμα, ανεβάσουν το κόστος του πετρελαίου και ενέργειας στη χώρα τους στο ευρωπαϊκό επίπεδο παρέχοντας με τιμές κάτω του κόστους στην Ευρώπη. Αν θα παρέχουν με τιμές κάτω του κόστους τους σε τιμή Ρωσίας στάρι και καλαμποκέλαιο στην Ευρώπη. Αν πάρουν το 1.5 εκατομμύριο, όχι μόνο 100.000 από τους 4 εκατομμύρια Ουκρανούς πρόσφυγες, ανάλογα τον πληθυσμό τους. Όπως έκαναν στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο. Αλλιώς βγάζουν λεφτά, ασκούν εξουσία και παίρνουν αποφάσεις με έξοδα άλλων. Για τους δικούς τους λόγους του ανταγωνισμού με την Κίνα.
Ισότιμη συμμαχία σημαίνει ότι εμείς που πληρώνουμε και θα πληρώσουμε πολύ παραπάνω θα αποφασίσουμε. Και εάν οι υπερατλαντικοί σύμμαχοί μας χρειαστούν βοήθεια αλλού, στον ανταγωνισμό τους με την Κίνα αν αυτή φτιάξει βάσεις στα σύνορά τους και εισβάλει να καταλάβει το Μεξικό, να την προσφέρουμε απλόχερα. Αυτό σημαίνει συμμαχία ίσων.
O Μακρόν και ο Σολτς και η Μέρκελ νωρίτερα προσπάθησαν να βρουν τους κατάλληλους συμβιβασμούς εδώ και καιρό με τη Ρωσία παράλληλα με το να θέσουν όρια. Θα έπρεπε η Ευρώπη να έχει ήδη επιταχύνει τη δημιουργία της δικής της άμυνας. Και να προωθήσει μια αρχιτεκτονική ασφάλειας της ηπείρου που να περιλαμβάνει τη Ρωσία αντιμετωπίζοντας και τις ανησυχίες της, όπως είχαν προτείνει ήδη από το 1992 άνθρωποι με στρατηγική οπτική σαν τον Κίσινγκερ. Ταυτόχρονα να προσγειώσει και προστατεύσει τους Ουκρανούς αντί να τους αφήνει να χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση μιας ρήξης του κόσμου στα δύο. Και σταδιακά να τους ενσωματώσει.
Ο χρόνος δεν δούλευε υπέρ του Πούτιν όσο μεγάλωνε η μεσαία τάξη της Ρωσίας και η αλληλεπίδραση με τη Δύση. Αλλά η δημοκρατική εξέλιξη χρειάζεται μια δυο γενιές ευημερίας και ειρήνης. Δεν είναι υποχρεωτική εξάλλου ούτε εγγυημένη εξέλιξη. Και ποτέ δεν μπορεί να επιβληθεί έξωθεν. Ειδικά μάλιστα σε μεγάλα έθνη.
Δυστυχώς, τώρα είναι μάλλον αργά για όλα αυτά. Πλην του Ευρωπαϊκού στρατού, της πολιτικής ενοποίησης και της απεξάρτησης από τις ΗΠΑ, που έχουν γίνει ακόμη πιο επείγοντα. Στην Ουκρανία (και στην Ευρώπη) οι συνέπειες του τρέχοντος πολέμου θα είναι τεράστιες, όπως και να τελειώσει, εάν τελειώσει σύντομα. Και κάθε μέρα που περνά θα γίνονται πιο μεγάλες.
Σχετική απώλεια ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, πτώση της παραγωγικότητας και του βιοτικού επιπέδου.
Όπως πιθανότατα και παράπλευρες κρίσεις στις χώρες τις βόρειας Αφρικής και στις φτωχότερες χώρες. Η σημαντική αναβάθμιση της Τουρκίας θα είναι επίσης αναπόφευκτη.
Στην Ευρώπη μπαίνουμε σε μια οικονομία του πολέμου.
Σήμερα, λοιπόν, κανείς δεν μπορεί να προτείνει κάτι άλλο για την Ουκρανία από αυτό που γίνεται ήδη. Και ως Ευρωπαίοι κάνουμε ήδη πάρα πολλά. Τα πιο πολλά. Πρέπει να είμαστε περήφανοι γι' αυτό. Να σταθούμε πλάι στους Ουκρανούς με όποιον τρόπο μπορούμε, που δεν απειλεί τη δική μας ύπαρξη αλλά υποχρεώνει και τους υπερατλαντικούς συμμάχους μας να αναλάβουν το μέρος του κόστους που τους αντιστοιχεί.
Τώρα μιλούν τα όπλα. Θα γίνει ό,τι είναι να γίνει με κόστος σε υποδομές, πόνο και αίμα.
Τα όρια της στρατιωτικής εμπλοκής της Ευρώπης και των ΗΠΑ ήταν γνωστά από πριν. Αυτά τηρούνται. Από όλους. Και τους Αμερικανούς. Όχι απευθείας αντιπαράθεση νατοϊκών ή Ευρωπαίων με ρωσικές δυνάμεις. Πουθενά. Όχι σύγχρονα δυτικά όπλα που μπορεί μάλιστα να πέσουν και στα χέρια των Ρώσων και ούτως ή άλλως οι Ουκρανοί δεν μπορούν να χειριστούν. Ανθρωπιστική στήριξη. Συμβολικά παλιάς σχετικά τεχνολογίας πυραύλους και τουφέκια. Γιατί μετά από αυτά τα όρια όλοι γνωρίζουν πως δεν θα υπάρχει ούτε Δύση, ούτε Ρωσία, ούτε τίποτε άλλο που να μας θυμίζει τον σημερινό πλανήτη.
Αυτό ενδεχόμενα δεν εξηγήθηκε επαρκώς από όλους στους Ουκρανούς, πολίτες και ηγεσία, για να κάνουν τις επιλογές τους. Νομίζω από κάποιους σκοπίμως δεν εξηγήθηκε. Ή εξηγήθηκε και η Ουκρανική ηγεσία δεν το έλαβε υπόψη. Δεν θα μάθουμε ποτέ μάλλον.
Όταν θα σταθεροποιηθούν τα μέτωπα, θα υπάρξει αμοιβαία ανάγκη συμβιβασμών. Σε αυτό για την ώρα διευκολύνει μόνο η Τουρκία και το Ισραήλ λόγω της στάσης και θέσης τους, προσφέροντας διαμεσολάβηση για τις διαπραγματεύσεις. Και η Γαλλία. Η Ευρώπη καλό είναι να επιταχύνει τη δική της αμυντική και πολιτική ανεξαρτησία και να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της καθυστέρησης τόσα χρόνια όσο καλύτερα μπορεί. Να φροντίσει τους Ουκρανούς φίλους που φεύγουν από τα σπίτια τους ως πρόσφυγες και να ετοιμαστεί για την περίπτωση που η κρίση μεταφερθεί στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Τι άλλο θα μπορούσε να κάνει η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης;
Το πιο σημαντικό! Να πει την αλήθεια στους πολίτες της. Μπαίνει σε οικονομία πολέμου. Οι εμπορικοί και χρηματοοικονομικοί πόλεμοι, αυτό είναι οι κυρώσεις, έχουν θύματα και από τις δυο πλευρές, ειδικά αν είναι τόσο στενά οικονομικά και γεωγραφικά συναρτημένοι. Χάνουν όλοι, αλλά συνήθως χάνει πιο πολλά αυτός που έχει πιο πολλά να χάσει. Υψηλότερο επίπεδο ζωής, εισόδημα, παραγωγή πιο περίπλοκη, υψηλότερο καταμερισμό εργασίας. Και πρέπει να είναι προετοιμασμένος να το αντέξει.
Πιθανόν να χρειαστεί να χυθεί και Ευρωπαϊκό αίμα, αν όχι στην ίδια την Ευρώπη, μπορεί για να αντιμετωπιστούν παράπλευρες συνέπειες στη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή ή ακόμη στα Βαλκάνια. Και πρέπει να είναι προετοιμασμένοι οι πολίτες να το αντέξουν επίσης. Αν δεν καταλάβουν οι πολίτες, ο μέσος άνθρωπος, γιατί συμβαίνει όλο αυτό και ποια είναι η προοπτική εξόδου και νομίζουν ότι απλά τιμωρούμε τον Πούτιν και τους κακούς ολιγάρχες πατώντας ένα κουμπί στο πληκτρολόγιο, κατάσχοντας κότερα ανέξοδα, χωρίς κόστος, σαν να είναι τηλεπαιχνίδι, θα τους έρθει πολύ απότομα ο συνολικός λογαριασμός, που άρχισε να έρχεται μόλις η πρώτη δόση του.
Επειδή πολλοί μνημονεύουν τον Τσώρτσιλ αυτό τον καιρό (ορθά) ξεχνούν ένα βασικό πράγμα. Ο Τσώρτσιλ δεν υποσχέθηκε εύκολη νίκη δι’ αντιπροσώπων. Δεν είπε ότι θα τιμωρήσει τον Χίτλερ και δεν θα ανοίξει μύτη στη Βρετανία.
Προετοίμασε τους πολίτες του με ειλικρίνεια: ‘’Δεν έχω τίποτα να προσφέρω παρά αίμα, δεινά, δάκρυα και ιδρώτα. Έχουμε μπροστά μας μια δοκιμασία του πιο δύσκολου είδους. Έχουμε μπροστά μας πάρα πολλούς μήνες αγώνα και ταλαιπωρίας.’’
Ο Τσώρτσιλ κατόρθωσε να οδηγήσει στη νίκη γιατί έπεισε τους πολίτες του λέγοντας την αλήθεια.
Δίχως αυτήν όσο πορευόμαστε με φαντασιώσεις, με μαλακά λογάκια, λες κι ο πόλεμος εξαντλείται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στις εικόνες των τηλεοράσεων, και δεν συντελείται στην πραγματικότητα πλάι μας, στα ράφια των σουπερμάρκετ, στις παραγωγικές μονάδες, στους μισθούς και στις τιμές του ρεύματος, στην ανεργία, τον πληθωρισμό, πολύ φοβούμαι, το απεύχομαι, ότι τέρατα, πουτινικά τέρατα, μπορεί να προκύψουν στους δρόμους και στις κάλπες. Από αυτή τη ζαβή παρανόηση. Που μόνο η συνειδητή απόφαση των πολιτών να αναλάβουν αυτό το κόστος, τα δεινά, μπορεί να αποτρέψει. Αλλιώς μπορεί σύντομα να εκπλαγούμε δυσάρεστα.
Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος
No comments:
Post a Comment