Αυτό που συμβαίνει στον χώρο της κοινωνικής πρόνοιας και της κάλυψης υγείας και περίθαλψης είναι χαρακτηριστικό του στρεβλού διαλόγου που κυριαρχεί στη χώρα μας, μασκαρεύοντας το πρόβλημα με ψευδεπίγραφες συζητήσεις, περί «φιλελεύθερων» πολιτικών και άλλες ανοησίες, ώστε να μην αλλάξει τίποτα. Για να διατηρηθεί ανέγγιχτο το παρασιτικό σύστημα υγείας (του οποίου κάθε μέρα υποβαθμίζεται η ποιότητα των υπηρεσιών) και να στραφεί αλλού η δίκαιη οργή των πολιτών.
Ας σκεφτούμε λογικά. Πώς θάπρεπε να ξεκινήσουμε για να σχεδιάσουμε μια πολιτική; Πρώτα από όλα, από τον στόχο και από τα διαθέσιμα χρήματα.
1. Ποιος είναι ο στόχος; μα η καθολική κάλυψη υγείας όλων των κατοίκων της χώρας. Έχουν δεν έχουν εργασία. Έχουν δεν έχουν εισοδήματα. Με τις υψηλότερες δυνατές υπηρεσίες και με το χαμηλότερο δυνατό κόστος για τον φορολογούμενο. Δεν είναι ούτε «κοινωνικό» ούτε λογικό καν να υπάρχουν 2 εκατομμύρια και παραπάνω κάτοικοι της χώρας χωρίς νόμιμη και κανονική πρόσβαση σε υπηρεσίες και κάλυψη υγείας και περίθαλψης (πάνω από το 20% του πληθυσμού!) και αυτό να είναι αποδεκτό σαν φυσικό φαινόμενο σε μια χώρα της Ευρώπης.
2. Πόσα είναι τα χρήματα; Ας υπολογίσουμε πόσα χρήματα είναι διαθέσιμα για την περίθαλψη του πληθυσμού της χώρας, από τις ασφαλιστικές εισφορές και την κρατική χρηματοδότηση, στην παρούσα συγκυρία. Το βασικό δεδομένο: 9.2% του ΑΕΠ δαπανούμε στην Ελλάδα ιδιωτική και δημόσια δαπάνη. Μόλις 1% λιγότερο από την Αυστρία (10,4%) και 0,5% παραπάνω από τη Φινλανδία (8,7%) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ του 2012. Εξ αυτής 2,4% η ιδιωτική δαπάνη στην Αυστρία, 2,3% στην Φινλανδία, 2,9% στην Ελλάδα. Δεδομένα συγκρίσιμα. Ίσως στην Ελλάδα το σύνολο να είναι υποτιμημένο κατά 1-2%, καθώς η κλίμακα της φοροδιαφυγής στην ιατρική δαπάνη είναι υψηλή, υποτιμώντας το μέγεθος της συνολικής δαπάνης και κάνοντάς το υψηλότερο από της Αυστρίας και εγγύτερο σε αυτό της Δανίας (11%). Συμπέρασμα: τα λεφτά που χρειάζονται για να έχουμε ένα καλό σύστημα περίθαλψης και υγείας, συγκρίσιμο με τα πιο προηγμένα Ευρωπαϊκά, τα δαπανούμε ήδη και είναι αρκετά.
3. Να διαχωριστεί η παραγωγή των υπηρεσιών υγείας από την πληρωμή τους. Τα ασφαλιστικά ταμεία και το κράτος πληρώνουν το μερίδιό τους σε συγκεκριμένες τιμές. Το κράτος μέσω των φόρων μας (αυτό σημαίνει κοινωνική αλληλεγγύη) θα καλύπτει τη δαπάνη υγείας των ανασφάλιστων και των ανέργων και θα καταβάλλει τις εισφορές τους σε δημόσια ή ιδιωτική ασφάλιση που θα επιλέξουν. Η παροχή υπηρεσιών θα γίνεται από ιδιωτικά ή δημόσια νοσοκομεία και γιατρούς που επιλέγει ο πολίτης ελεύθερα. Αν κάποιο νοσοκομείο δεν μπορεί να ανταποκριθεί, δεν προτιμάται από τους ασθενείς και δεν έχει έσοδα, απλά κλείνει ή μεταβιβάζεται και αναλαμβάνει κάποιος άλλος να το διοικήσει.
4. Σε ειδικές περιπτώσεις και σε περιοχές που δεν μπορούν να καλυφθούν από τη ζήτηση των υπηρεσιών (όπως οι νησιωτικές) το κράτος προκηρύσσει διαγωνισμούς, με αυστηρούς όρους και βασικές προϋποθέσεις μόνιμης και διαρκούς παροχής συγκεκριμένων υπηρεσιών, για τη λειτουργία των νοσοκομείων από ιδιώτες. Το σύστημα αναλαμβάνει το κόστος λειτουργίας δικτύων μεταφοράς με σύγχρονα μέσα εκεί που λόγω μεγέθους δεν μπορούν να δημιουργηθούν πλήρεις μεγάλες μονάδες, ώστε όλοι οι κάτοικοι να έχουν πρόσβαση με ίσους όρους.
5. Δημιουργεί και επενδύει αντίστοιχα σε δίκτυο πρωτοβάθμιας φροντίδας δημιουργώντας την βασική αγορά για γενικούς γιατρούς και μικρά ιατρικά κέντρα παντού με αντίστοιχες πολιτικές κάλυψης δαπανών.
6. Τέλος, κάνουμε τους υπολογισμούς και βλέπουμε πόσο θα κοστίσουν όλα αυτά, ώστε να έχουν όλοι οι πολίτες και κάτοικοι της χώρας πρόσβαση σε βασική υγειονομική περίθαλψη χωρίς να επιβαρύνονται, χωρίς να χωρίζονται σε πλούσιους και φτωχούς, και καλύπτουμε το μέγιστο των παροχών υπηρεσιών για τις οποίες φτάνουν τα χρήματα που δαπανούμε σήμερα.
7. Αναπτύσσουμε ένα σχέδιο μετάβασης από το σημερινό σπάταλο και διεφθαρμένο, ΑΔΙΚΟ και ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΟ σύστημα στο νέο.
Προφανώς, αυτά αποτελούν γενικές κατευθύνσεις. Βεβαίως, χρειάζονται εξειδίκευση. Σίγουρα υπάρχουν δεκάδες ρυθμίσεις για να γίνουν. Σίγουρα υπάρχουν και άλλες εμπειρίες. Και εναλλακτικές προτάσεις ακόμη.
Όμως το ζητούμενο που πρέπει να εξυπηρετούν είναι ένα: καθολική πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας υψηλότερης δυνατής ποιότητας με το χαμηλότερο δυνατό κόστος για τον φορολογούμενο.
Είδατε εσείς κανένα τέτοιο ή άλλο σχέδιο μεταρρύθμισης;
Αν ξεκινήσουμε από αυτό το ζητούμενο (και όχι από τα συμφέροντα του υφιστάμενου συστήματος υγείας και τους βολεμένους του), θα τη βρούμε την άκρη.
Αμφιβάλλει κανείς ότι ένα σύστημα που στηρίζεται σε αυτές τις αρχές είναι πιο δίκαιο, πιο διάφανο, πιο κοινωνικό; Πως θα παρέχει καλύτερες υπηρεσίες; Ότι θα καλύπτει το σύνολο του πληθυσμού; Πως το πιθανότερο είναι να έχει χαμηλότερο κόστος, καθώς οι τιμές θα πιεστούν προς τα κάτω λόγω ανταγωνισμού και οι σπατάλες θα περιοριστούν; Πώς έχει περισσότερα κίνητρα να ανταμείβει τους παραγωγικούς παράγοντες της υγείας και να απομακρύνει όσους δεν παράγουν και δεν σέβονται τα χρήματα των σφαλισμένων και των φορολογουμένων;
Αντ’ αυτού τι γίνεται όλον αυτόν τον καιρό; Τρία, πέντε, δέκα, είκοσι χρόνια τώρα; Τίποτα!
Μπαλώματα, καταργήσεις υπηρεσιών και θέσεων χωρίς σχέδιο, υποβάθμιση των υπηρεσιών υγείας σε επίπεδο αναξιοπρέπειας, περιορισμός των δικαιούχων, μόνο και μόνο γιατί δεν βγαίνουν τα νούμερα. Και πώς να βγουν τα ρημάδια; αν η αντιπαραγωγική κρατικίστικη διεφθαρμένη οργάνωση του συστήματος παραμένει η ίδια;
Απλώς, επειδή μειώθηκαν τα διαθέσιμα χρήματα από δανεικά και οι ασφαλιστικές εισφορές λόγω ανεργίας, αναγκάζονται να περιορίσουν τις παροχές σε επίπεδο δραματικά χαμηλό. Οι μη έχοντες υγειονομική κάλυψη αυξάνουν εκθετικά και είναι ακριβώς αυτοί που την έχουν περισσότερο ανάγκη. Όχι μόνο για τις σοβαρές ασθένειες αλλά για τις καθημερινές: ένα ζευγάρι γυαλιά, μια αμυγδαλίτιδα, ένα χτύπημα, μια γρίπη, ενοχλήσεις, κανονικές εξετάσεις. Τα φυσιολογικά καθημερινά που κρατούν την υγεία του πληθυσμού σε επίπεδο πολιτισμένης χώρας. Αυτά που στη χώρα μας είναι απρόσιτα πλέον για τον πολίτη, καθώς ο χρόνος και η προσπάθεια που πρέπει να δαπανήσει (αν μπορεί), ο ασθενής ή οι οικείοι του (αν έχει) για να μαζεύει υπογραφές από γραφείο σε γραφείο και από υπηρεσία σε υπηρεσία, για να λάβει και αυτές ακόμη τις λίγες προβλεπόμενες παροχές, το καθιστούν απαγορευτικό.
Ταυτόχρονα, τρία χρόνια τώρα μειώνουν τις αμοιβές του προσωπικού οριζόντια και χωρίς διάκριση ανάμεσα σε παραγωγικούς και μη, σε αυτούς που χρειάζονται και αυτούς που περισσεύουν, χωρίς να καλύπτουν αυτούς που λείπουν.
Όλα αυτά για να κρατήσουν τον έλεγχο του συστήματος, να διορίζουν τους δικούς τους διοικητές, να προσλαμβάνουν αυτοί, να προμηθεύονται (κυρίως) αυτοί. Να κάνουν κουμάντο, βρε αδελφέ, όπως πάντα, τόσο αποτελεσματικά για τις τσέπες τους και των δικών τους.
Εν συνεχεία ακολουθεί το μεγαλειώδες κόλπο. Βαφτίζουν «φιλελεύθερη» την αναγκαστική λογιστική προσαρμογή που οι ίδιοι επέλεξαν για να διατηρήσουν το διεφθαρμένο μοντέλο ενός ιδιωτικοποιημένου κράτους που οι ίδιοι κατέχουν, το οποίο προσπαθούν με κάθε τρόπο και μέσο να διατηρήσουν, και καθαρίζουν μια για πάντα με όλες τις σκέψεις για μια πραγματική μεταρρύθμιση. Με κάθε συζήτηση για έναν άλλο δρόμο, για ένα αληθινά κοινωνικό κράτος, που θα εξασφαλίζει την πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας και περίθαλψης για όλους τους πολίτες ταυτόχρονα με την αποτελεσματικότερη και πιο διαφανή χρήση των χρημάτων των φορολογουμένων.
Μεταφέρουν έτσι την κουβέντα στο παράλογο: να βρούμε παραπάνω λεφτά, κι άλλα λεφτά, και ακόμη παραπάνω λεφτά (από τον φορολογούμενο, προφανώς, αφού κανείς δεν μας δανείζει πλέον χρήματα για πέταμα). Να δαπανούμε μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ από τη Δανία για να έχουμε παροχές επιπέδου Λιβερίας. Για να κάνουμε το αντιπαραγωγικό τέρας να λειτουργήσει στοιχειωδώς χωρίς να το εξορθολογίσουμε.
Έτσι, ωραία και καλά, παγιδεύεται η κουβέντα.
Ξεκινώντας από την προφανώς αληθή διαπίστωση της κατάρρευσης, καταλήγουμε να ενισχύουμε και να συντηρούμε τις αιτίες της. Μέχρι το αναπόφευκτο τέλος.
Ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε!
Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος
No comments:
Post a Comment