Ένα φιλί

Λέει ο μεγάλος Πέρσης ποιητής Jalal ad-Din Rumi, μυστικιστής μουσουλμάνος, από τη μυθική Ανατολή του 13ου αιώνα, που ακόμη κρύβεται κάτω από τις ρίμες και τις μουσικές μας:

"Not Christian or Jew or Muslim, not Hindu, Buddhist, sufi, or zen. Not any religion or cultural system. I am not from the East or the West, not out of the ocean or up from the ground, not natural or ethereal, not composed of elements at all. I do not exist, I am not an entity in this world or the next, did not descend from Adam or Eve or any origin story. My place is placeless, a trace of the traceless. Neither body or soul.

I belong to the beloved, have seen the two worlds as one and that one call to and know, first, last, outer, inner, only that breath breathing human being."

Jalal ad-Din Rumi (30 September 1207 – 17 December 1273), 13th-century Persian poet, jurist, theologian, and Sufi mystic.

"Ούτε Χριστιανός μήτε μουσουλμάνος, μηδέ Ινδουιστής, για Βουδιστής, σούφι ή ζεν. Δεν ανήκω σε καμιά θρησκεία ούτε πολιτιστικό σύστημα. Ούτε απ' την Ανατολή ούτε από τη Δύση, μήτε από τον Ωκεανό, ούτε κι απ’ τη γης ή τον αιθέρα. Δεν αποτελούμαι καν από φυσικά στοιχεία. Δεν υπάρχω, δεν είμαι ένα ον του κόσμου τούτου ή του επέκεινα. Δεν είμαι απόγονος του Αδάμ και της Εύας, ούτε καμιάς άλλης γενεαλογίας. Ο τόπος μου είναι άτοπος, το ίχνος μου ανιχνήλατο. Ούτε ψυχή ούτε και σώμα.

Ανήκω σε κείνον που αγαπώ, είδα τους δυο κόσμους σε έναν, κι ετούτον τον έναν αποκαλώ και γνωρίζω πρώτον, τελευταίο, εσώτερο, εξώτερο, μοναδική πνοή που αναπνέει ανθρώπινο ον."

__________________

Κι απαντά ο άλλος μεγάλος μυστικιστής ποιητής, ο Καρμελίτης μοναχός Άγιος Ιωάννης του

Σταυρού, τρεις αιώνες μετά, από την Αναγεννησιακή Ισπανία του 16ου αιώνα, αντηχώντας σε όλη την Ισπανόφωνη ποίηση, από τον Francisco Gómez de Quevedo ως τον Ruben Dario, τον Garcia Lorca και τον Miguel Hernández, μα και τον μεγάλο άθεο Walt Whitman, σε κάθε στίχο, σε κάθε ψίθυρο αγάπης ως τις μέρες μας: 

Μια νύχτα κατασκότεινη
γεμάτη πόθους κι έρωτες φωτιές
Ω, καλή τύχη ξακουστή!
βγήκα δίχως κανένας να με δει
κι άφησα του σπιτιού μου τη γαλήνη.

Στη σκοτεινιά, με σιγουριά,

μεταμφιεσμένη, από τη μυστική τη σκάλα βγήκα
Ω, καλή τύχη ξακουστή!
στην αφεγγιά μασκαρεμένη
κι άφησα του σπιτιού μου τη γαλήνη.

Καταμεσής στην πολυθρύλητη νυχτιά,
και στα κρυφά, κανείς να μη με βλέπει
μήτε κι εγώ να βλέπω τίποτα
δίχως φως άλλο ούτε οδηγό
από τη φλόγα της καρδιάς μου.

Κι ήταν το φλογοβόλημα αυτό που μ' οδηγούσε
πιο σίγουρα κι απ' του καταμεσήμερου τον ήλιο
κείθε που με περίμενε
αυτός που γνώριζα καλά
σε μέρος έρημο από ανθρώπους.

Ω, νύχτα οδηγήτρα!
Ω, νύχτα αγαπημένη πιότερο κι απ' τον όρθρο την αυγή!
Ω, νύχτα που έσμιξες
Ερωμένο μ' ερωμένη
σ' Ερωμένο η ερωμένη μεταμορφωμένη!

Στ' ολάνθιστο το στήθος μου
που για κείνον το φύλαγα μονάχα
εκεί αποκοιμήθηκε κι εγώ
χάδια του χάριζα
στης κέδρινης βεντάλιας τον δροσερό αέρα.

Φύσαγε η αύρα ολόγυρα
και σαν εγώ του 'σιαχνα τα μαλλιά
το χέρι του το γαλήνιο λάβωνε το λαιμό μου
κι έσβηνα και χανόμουν.

Αφήστε με, ξεχάστε με
στον Ερωμένο το πρόσωπό μου έγειρα
κι όλα πια σβήσαν, μ' άφησε
να με προσέχει έπαψε
μέσα στα κρίνα τα λευκά λησμονημένο.

_______________________

Τόσο βαθιά σωματική αγάπη που μετατοπίζεται στη μεταφυσική.

Όσο περνά ο καιρός, τόσο παραπάνω πείθομαι ότι το χειρότερο έγκλημα των παλιών και σύγχρονων ιεροεξεταστών κάθε είδους δεν είναι τα βασανιστήρια, τα κομμένα κεφάλια, η λογοκρισία, η κλοπή της γνώσης και οι πυρές. Είναι η συνειδητή διαστροφή της αγάπης σε εξουσία. Δηλαδή η μετάπτωσή της σε φόβο και συνεπώς σε καθολικό μίσος.

Σαν τον Μεγάλο Ιεροεξεταστή του βαθιά πιστού Ντοστογιέφσκι, που συλλαμβάνει και φυλακίζει τον σιωπηλό Υιό του Θεού που ξανάρθε στη γη, ταπεινός και θαυματουργός, στην εποχή των auto da fe, ηττάται όμως από ένα φιλί Του στα σφιγμένα γέρικα χείλη.


Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος

Μεταφράσεις από τα Αγγλικά για τον Rumi και από τα Ισπανικά για τον San Juan de la Cruz: Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος


  Σχετικός σύνδεσμος:
ΤΖΑΛ-ΑΛ-ΟΥΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ ή ο έρωτας ως θέωση, του Θάνου Σίδερη