Από τη μια πλευρά η εξαιρετική περίπτωση του Νέλσον Μαντέλα και στην ιστορική σκιά της, απέναντι, η εξίσου εξαιρετική περίπτωση του F. W. de Klerk. Του ανθρώπου που οργάνωσε τη μετάβαση μιας εξουσίας που γνώριζε ότι ο ίδιος και οι όμοιοί του δεν δικαιούνταν. Που ουσιαστικά διηύθυνε το τέλος της εποχής του. Αναγνώρισε τη φορά της ιστορίας και έδρασε για το έθνος και όχι για τη φάρα, για το κοινό και όχι για το «clan».
Παράλληλα και πριν από τον Felipe Gonzalez υπήρξε ένας Adolfo Suarez, που γνώριζε τον σημαντικό, άχαρο και πρόσκαιρο ρόλο του και τον υπηρέτησε πιστά με τη στήριξη του Juan Carlos για να οδηγήσει την Ισπανία στη Δημοκρατία ειρηνικά.
Πίσω από κάθε βίαιη μετάβαση, από κάθε καταστροφικό εμφύλιο, κάθε ιστορική σύγκρουση, συνήθως υπάρχει η έλλειψη του ενός ή και των δύο αναγκαίων μερών του ιστορικού διδύμου του συμβιβασμού προς όφελος του αύριο: από τη μια, του ένδοξου και γενναιόδωρου μέρους που αναλαμβάνει το μέλλον και συγχωρεί εκ μέρους του, και από την άλλη, του πιο αφανούς και άχαρου αλλά εξίσου σημαντικού, που παραδίδει και διασώζεται.
Υπάρχει η έλλειψη καθολικής αναγνώρισης της αναπότρεπτης φοράς του βέλους της ιστορίας. Κρύβεται η εγωκεντρική, διεφθαρμένη και τυφλή πεποίθηση των ανθρώπων στην εξουσία πως αυτό που έχουν τους ανήκει δικαιωματικά και για πάντα.
Υπάρχει η αδυναμία των κυβερνώντων να θέσουν καν το ερώτημα στον εαυτό τους αν πρέπει να μπουν στη συζήτηση και να παραδώσουν ειρηνικά. Κρύβεται η έλλειψη παιδείας και καλλιέργειας αυτών που νέμονται την εξουσία, ώστε να μπορέσουν να σκεφθούν αν πρέπει να αναζητήσουν σοβαρό συνομιλητή για να την παραχωρήσουν έναντι της διάσωσης του εαυτού τους.
Για την κοινωνία, η διαδικασία αυτή κοστίζει λιγότερο (σε αίμα, σε καταστροφές, σε πόνο). Να συγχωρέσει και να συμφιλιωθεί με πράγματα τρομερά αναγνωρίζοντας την αλήθεια, παρά να εκδικηθεί με πόλεμο και σφαγή. Αλλά προϋποθέτει μια δύσκολη αμοιβαία υπέρβαση.
Είναι κατά βάθος πιο δίκαιο να εξασφαλίσουμε το μέλλον και τη ζωή των νεώτερων γενεών παρά την τυφλή εκδίκηση.
Πίσω από την αδυναμία να το διακρίνουν αυτό τα δύο μέρη ( το ένα που ανήκει στο παρελθόν και το άλλο που εκπροσωπεί το μέλλον) βρίσκεται ένας Σάχης, ένας Τσαουσέσκου, ένας Καντάφι, ένας Άσαντ, ένας Μουμπάρακ, ένας Σαντάμ. Βρίσκεται ακόμη κι ό,τι τρομερό τους ακολούθησε κι ακολουθεί.
Οι ελίτ της χώρας μας δεν έχουν ακόμη αισθανθεί την προφανή ανάγκη να επιλέξουν ανάμεσα στη μια ή την άλλη εκδοχή. Το τρομερότερο είναι πως ίσως δεν τόχουν καν φανταστεί ότι αυτό είναι το μόνο πραγματικό τους δίλημμα.
Δεν διανοήθηκαν ποτέ το ερώτημα να παραδώσουν αυτό που θεωρούν ότι δικαιωματικά τους ανήκει έναντι της δημόσιας συγγνώμης και συγχώρεσής τους.
Αλλά ίσως (μια ελπίδα είναι αυτό) να μη βρέθηκε ακόμη κανείς να τους προσφέρει τη συμφιλίωση και την αμνηστία, με αντάλλαγμα τη δημόσια παραδοχή των λαθών και της συγγνώμης.
‘Η είναι πιθανό, να είναι οι ίδιες τόσο βαθιά διεφθαρμένες, τόσο μικρές κι απαίδευτες, τόσο φανατικά ανεύθυνες, που να κάνουν οτιδήποτε για να μην επιτρέψουν να εμφανιστεί καν η πρόταση αυτής της γενναίας διεξόδου.
Η ώρα της επιλογής, όμως, δεν αργεί. Στη συνείδηση των ανθρώπων αναπόφευκτα ωριμάζει η σκέψη που θα πάρει τον έναν ή τον άλλο δρόμο: «Κάψε ό,τι πρέπει να καεί».
Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος
Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος
No comments:
Post a Comment