Πριν κοπάσει ο απόηχος της πρόσφατης απόφασης των G8 για την πλήρη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα για την παραγωγή ενέργειας έως το 2050 και για κάθε χρήση ως το τέλος του αιώνα, έρχεται η δραματική πρώτη εγκύκλιος του Πάπα Φραγκίσκου, Laudato si.
Η πρώτη επίσημη εγκύκλιος του Φραγκίσκου, κι ενώ έχουν προηγηθεί τα ανοίγματα προς τους ομοφυλόφιλους και την επιστήμη, είναι αφιερωμένη στο “οικολογικό χρέος” που έχουμε συνάψει με τον πλανήτη και επιβεβαιώνει, σύμφωνα με την El Pais, ότι η Εκκλησία έχει σήμερα στην κορυφή της έναν Πάπα εκτός κάθε στερεοτύπου του παρελθόντος. "Έχουμε", σημειώνει η έγκριτη εφημερίδα, "τον πιο διαφορετικό επίσκοπο της Ρώμης, από τους καιρούς του Αποστόλου Πέτρου".
Η πρώτη εγκύκλιός του, που τοποθετεί στην ίδια αγκαλιά την πίστη, την επιστήμη, τον θεό και τη Γη και εγκαθιδρύει μια νέα αμαρτία, την οικολογική αμαρτία, θα μπορούσε να κάνει να τρομάξουν πολλοί παραδοσιακοί καθολικοί, επισημαίνει η εφημερίδα.
Ο ποντίφικας, αντί να στραφεί στους Ουρανούς με μια εγκύκλιο για τον Θεό, κραυγάζοντας για τα αμαρτήματα ενάντια στην πίστη και την ηθική, κατεβαίνει στην κόλαση αυτών που κατέχουν την εξουσία, που με την απληστία τους να κυριαρχήσουν στη Γη προετοιμάζουν για τις επόμενες γενεές έναν πλανήτη “ερειπίων, ερήμων και βρωμιάς”.
Η νέα εγκύκλιος αποδομεί παραδείγματα μιας Εκκλησίας που κάποτε καταδίκασε τον Γαλιλαίο και που έζησε για αιώνες μια διάσταση ανάμεσα στην επιστήμη και τους πιστούς. Σε αυτήν αναγνωρίζεται πλέον λόγος και αξιοπιστία στους σύγχρονους επιστήμονες, ανεξάρτητα αν είναι ή όχι πιστοί, που αποδεικνύουν πως είμαστε εμείς, με την ανευθυνότητα και την πλεονεξία μας, οι υπεύθυνοι για τις σοβαρές αλλαγές που συμβαίνουν στον πλανήτη.
Διαβάζοντας με προσοχή τη νέα εγκύκλιο είναι σαφές, επισημαίνει η εφημερίδα, πως ο Πάπας αυτός, που ασχολήθηκε από την πρώτη στιγμή με τη φτωχή και λεηλατημένη περιφέρεια της γης, με καθαρό οραματικό ευαγγελικό λόγο, γνωρίζει ποιο είναι το διακύβευμα.
Ξέρει πως η Εκκλησία παίζει το δικό της παρόν και μέλλον, τη δική της αξιοπιστία, την ίδια την πίστη στο αρχικό μήνυμα, όχι στις ξεπερασμένες θεολογίες του Κανονικού Δικαίου, αλλά στην υπεράσπιση αυτού που είναι δικό μας, όπως ο πλανήτης. Ένας πλούτος που είναι κοινωνικός, που δεν έχει οριστικούς ιδιοκτήτες, αλλά ανήκει σε όλους, ειδικά σε εκείνους που υποφέρουν περισσότερο από τις συνέπειες των άπληστων.
Η εγκύκλιος αυτή, που αφορά ένα θεμελιώδες ζήτημα, αγγίζει πιστούς, αγνωστικιστές, άθεους, πλούσιους και φτωχούς, με την παγκόσμια σημασία της για τους κινδύνους που απειλούν όλη την ανθρωπότητα, είναι σίγουρα η πλέον οικουμενική που έχει εκδοθεί από έναν Πάπα.
Σε έναν κόσμο που δεν βρίσκει την αναγκαία παγκόσμια ηγεσία για να καθοδηγήσει με την ηθική της δύναμη προς το σωστό, όπως έκανε ο Ιησούς με τον Ηρώδη, η διακινδύνευση του Πάπα Φραγκίσκου να αφιερώσει την πρώτη του Εγκύκλιο όχι στον ουρανό αλλά στη γη, για να αποτρέψει την καταδίκη του πλανήτη σε ένα οικολογικό ολοκαύτωμα, τον καθιερώνει ως έναν σημαντικό παγκόσμιο ηγέτη, όχι μόνο πνευματικό αλλά και κοινωνικό και πολιτικό, καταλήγει η el Pais.
Μοιάζει λίγο να βαδίζει, είναι αλήθεια, στον ίδιο δρόμο που άνοιξε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο "πράσινος Πατριάρχης", όπως έχει αποκληθεί, με επιμονή και θεολογικό όραμα εδώ και δεκαετίες. Ίσως να ισχυριστεί κανείς πως οι μεγάλοι αυτοί ηγέτες δρουν και από κάποιο συμφέρον για την επιβίωση του θεσμού που εκπροσωπούν, της Εκκλησίας. Βλέπουν πως ίσως να είναι ο μόνος δρόμος για έναν απαρχαιωμένο θεσμό που φθίνει και γερνά ακίνητος εκτός εποχής να επιβιώσει στον σύγχρονο κόσμο. Να ασχοληθεί με τα προβλήματά του, με τον τρόπο που πλέον οι άνθρωποι τα καταλαβαίνουν και τα αισθάνονται. Να ξανακερδίσει ένα ηθικό πλεονέκτημα. Ας είναι κι έτσι, αν είναι για καλό.
Όμως, στη χώρα του λιθάνθρακα, των ανεξέλεγκτων χωματερών και των μπετοναρισμένων δασών, οι δικοί μας συνεχίζουν να τα βάζουν με τη γιόγκα και να ξαμολάνε το μίσος του λιμανιού ενάντια στη χαρά των άλλων.
Γιώργος Γιαννούλης-Γιαννουλόπουλος
No comments:
Post a Comment